15 Μαΐου σαν σήμερα…

1919 – Μεταφερόμενη με νηοπομπή που συνοδευόταν από ελληνικά και αγγλικά πολεμικά πλοία, η 1η ελληνική μεραρχία αποβιβάζεται στη Σμύρνη. Κατά την αποβίβαση τα τμήματα δέχθηκαν αιφνίδια πυρά από διάφορα κτίρια της τουρκικής συνοικίας της Σμύρνης. Μετά από ημίωρη συμπλοκή, με αρκετούς νεκρούς και τραυματίες, επιβλήθηκε η τάξη. Αρχίζει η Μικρασατική εκστρατεία…

Γεγονότα

• 495 π.Χ. – Εγκαινιάζεται στην αρχαία Ρώμη ναός προς τιμήν του θεού Μερκούριους.
• 392 – Δολοφονείται ο αυτοκράτορας Ουαλεντινιανός Β’, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η εκστρατεία του στη Γαλατία κατά του Φράγκου σφετεριστή Αρβογάστη.
• 589 – Ο βασιλιάς Αυθάριος παντρεύεται τη Θεοδελίνδα, κόρη του δούκα της Βαυαρίας, Γαριβάλδου Α΄, με μεγάλη επιρροή στους Λομβαρδούς ευγενείς.
• 908 – Ο τριών ετών Κωνσταντίνος Ζ΄, γιος του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ (του Σοφού), στέφεται συναυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τον Πατριάρχη Ευθύμιο Α’. Η τελετή πραγματοποιείται στην Αγία Σοφία (Κωνσταντινούπολη).
• 1252 – Ο Πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ εκδίδει την παπική βούλα ad extirpanda, με την οποία επιτρέπει, αλλά και οριοθετεί, τα βασανιστήρια των αιρετικών στη μεσαιωνική Ιερά Εξέταση.
• 1525 – Οι εξεγερμένοι χωρικοί με επικεφαλής τον αναβαπτιστή πάστορα Τόμας Μύνστερ ηττούνται στη μάχη του Φρανκενχάουζεν, τερματίζοντας τον Πόλεμο των Χωρικών στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
• 1536 – Η βασίλισσα της Αγγλίας, Άννα Μπολέιν, δικάζεται στο Λονδίνο με τις κατηγορίες της προδοσίας, της μοιχείας και της αιμομιξίας. Καταδικάζεται σε θάνατο από ένα ειδικά επιλεγμένο σώμα ενόρκων.
• 1567 – Η Μαρία Α΄ της Σκωτίας παντρεύεται τον Ιάκωβο Χέπμπορν, 4ο κόμη του Μπόθγουελ, ο οποίος γίνεται ο τρίτος σύζυγός της.
• 1618 – Ο Γιοχάνες Κέπλερ διατυπώνει τον τρίτο νόμο της κίνησης των πλανητών.
• 1648 – Υπογράφεται η Συνθήκη της Βεστφαλίας.
• 1796 – Πόλεμος του Πρώτου Συνασπισμού: Ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας μπαίνει θριαμβευτικά στο Μιλάνο.
• 1800 – Ο βασιλιάς Γεώργιος Γ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου σώζεται από απόπειρα δολοφονίας.
• 1811 – Η Παραγουάη ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Ισπανία.
• 1836 – Ο Φράνσις Μπέιλι παρατηρεί τις «χάντρες του Μπέιλι» κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης ηλίου.
• 1849 – Τα στρατεύματα των Δύο Σικελιών καταλαμβάνουν το Παλέρμο και συντρίβουν τη δημοκρατική κυβέρνηση της Σικελίας.
• 1891 – Ο τραπεζίτης Φρέντερικ Φίλιπς και ο γιος του Χέραρντ Φίλιπς ιδρύουν στο Αϊντχόφεν τη Philips, κορυφαία εταιρεία σήμερα στον τομέα των ηλεκτρονικών προϊόντων.
• 1905 – Ιδρύεται το Λας Βέγκας όταν δημοπρατούνται 110 στρέμματα, που αργότερα θα γίνουν το κέντρο της πόλης.
• 1911 – 303 Κινέζοι και 5 Ιάπωνες μετανάστες σκοτώνονται στην Τορεόν, όταν οι δυνάμεις της μεξικανικής επανάστασης καταλαμβάνουν την πόλη.
• 1919 – Αρχίζει γενική απεργία στην πόλη Γουίνιπεγκ, όπου συμμετείχε σχεδόν το σύνολο του εργατικού δυναμικού της πόλης.
• 1919 – Απελευθέρωση της Σμύρνης: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τη Σμύρνη.
• 1932 – Ιαπωνία: Επεισόδιο 15ης Μαΐου κατά το οποίο δολοφονείται στην οικία του ο πρωθυπουργός Τσουγιόσι Ινουκάι
• 1940 – Ιδρύεται η εταιρεία εστιατορίων «McDonald’s».
• 1941 – Βυθίζεται από Γερμανική αεροπορική επιδρομή το αντιτορπιλικό Λέων στον όρμο στης Σούδας.
• 1943 – Ο Ιωσήφ Στάλιν διαλύει την Κομμουνιστική Διεθνή, γνωστή και ως Τρίτη Διεθνή.
• 1948 – Το Ισραήλ δέχεται επίθεση από την Αίγυπτο, το Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, τη Σαουδική Αραβία και την Υπεριορδανία.
• 1952 – Ιδρύεται η Οδοντιατρική Σχολή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρά τις αντιρρήσεις των καθηγητών της ιατρικής.
• 1963 – Πρόγραμμα Μέρκιουρι: Εκτοξεύεται η τελευταία αποστολή Μέρκιουρι, με επιβαίνοντα τον αστροναύτη Γκόρντον Κούπερ, ο οποίος γίνεται ο πρώτος Αμερικανός που παραμένει πάνω από μία ημέρα στο διάστημα.
• 1963 – Διάβημα διαμαρτυρίας για την προνομιακή μεταχείριση των τουρκικών προϊόντων εις βάρος των ελληνικών, επιδίδει στους πρέσβεις των κρατών-μελών της Ε.Ο.Κ. ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Αβέρωφ.
• 1985 – Ο Πρινς κυκλοφορεί τη μεγάλη επιτυχία του «Raspberry Beret».
• 1988 – Ο Κόκκινος Στρατός αρχίζει την αποχώρησή του από το Αφγανιστάν, ύστερα από οκτώ και πλέον χρόνια πολέμου.
• 1991 – Η Εντίθ Κρεσόν γίνεται η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Γαλλίας.
• 2004 – Η ΝΕΤ μεταδίδει απευθείας από την Κωνσταντινούπολη τον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision και σημειώνει ρεκόρ τηλεθέασης. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης -μετά την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου- ένα κανάλι συγκεντρώνει το 86,5% του τηλεοπτικού κοινού. Ο Σάκης Ρουβάς, που εκπροσωπεί τη χώρα μας με το τραγούδι «Shake it», κατακτά την τρίτη θέση στο διαγωνισμό.

Γεννήσεις

• 1459 – Ιωάννης Α΄, παλατινός κόμης του Ζίμερν
• 1567 – Κλαούντιο Μοντεβέρντι, Ιταλός συνθέτης
• 1689 – Λαίδη Μαίρη Μόνταγκιου, Αγγλίδα συγγραφέας
• 1773 – Κλέμενς φον Μέτερνιχ, Αυστριακός πολιτικός
• 1786 – Δημήτρης Πλαπούτας, στρατιωτικός
• 1873 – Ιδομέν Κοστούρι, Αλβανός πολιτικός
• 1842 – Λουδοβίκος Βίκτωρ, αρχιδούκας της Αυστρίας
• 1854 – Γιάννης Ψυχάρης, συγγραφέας και γλωσσολόγος
• 1856 – Φρανκ Μπάουμ, Αμερικανός συγγραφέας
• 1859 – Πιερ Κιουρί, Γάλλος φυσικός
• 1891 – Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Ρώσος συγγραφέας
• 1905 – Τζόζεφ Κότεν, Αμερικανός ηθοποιός
• 1909 – Τζέιμς Μέισον, Άγγλος ηθοποιός
• 1911 – Μαξ Φρις, Ελβετός συγγραφέας
• 1915 – Πολ Σάμιουελσον, Αμερικανός οικονομολόγος
• 1926 – Πίτερ Σάφερ, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας
• 1929 – Άντριου Μπερτιέ, Άγγλος πρίγκιπας και μέγας μάγιστρος του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Τάγματος της Μάλτας
• 1931 – Τζέιμς Φιτς-Άλεν Μίτσελ, πρωθυπουργός του Άγιου Βικέντιου και Γρεναδίνων
• 1937 – Τρίνι Λόπεζ, Αμερικανός τραγουδιστής, κιθαρίστας και ηθοποιός
• 1938 – Μιρέιγ Νταρκ, Γαλλίδα ηθοποιός και μοντέλο
• 1938 – Τόμι Ολιβένσια, Πορτορικανός μουσικός
• 1942 – Μπαρνάμπας Σιμπουσίζο Ντλαμίνι, πρωθυπουργός της Σουαζιλάνδης
• 1945 – Ντουάρτε Πίο, δούκας της Μπραγκάνσα
• 1947 – Μαρία Κανελλοπούλου, ηθοποιός και πολιτικός
• 1948 – Βίκυ Βανίτα, ηθοποιός
• 1948 – Μπράιαν Ίνο, Άγγλος τραγουδοποιός, μουσικός και παραγωγός
• 1951 – Φρανκ Ουίλτσεκ, Αμερικανός φυσικός
• 1952 – Ιμπαρέκ Σαμέχ, Λίβυος πολιτικός
• 1953 – Μάνος Ξυδούς, τραγουδοποιός
• 1953 – Μιμή Ντενίση, ηθοποιός και συγγραφέας
• 1956 – Ανδρέας Λοβέρδος, πολιτικός
• 1956 – Μίρεκ Τοπολάνεκ, Τσέχος πολιτικός
• 1958 – Γιάννης Γκαλίτσιος, ποδοσφαιριστής
• 1958 – Τζουλιάνο Μερ Καμίς, Ισραηλινός ηθοποιός, σκηνοθέτης και ακτιβιστής
• 1958 – Ρον Σίμονς, Αμερικανός παλαιστής
• 1964 – Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, Δανός πολιτικός
• 1965 – Σταύρος Καλαφάτης, πολιτικός
• 1973 – Αιμιλία Τσουλφά, ιστιοπλόος
• 1974 – Βασίλης Κικίλιας, πολιτικός
• 1981 – Πατρίς Εβρά, Γάλλος ποδοσφαιριστής
• 1982 – Σεγούντο Καστίγιο, ποδοσφαιριστής από τον Ισημερινό
• 1982 – Φουτζιγάρα Τατσούγια, Ιάπωνας ηθοποιός
• 1983 – Γιώργος Σαμπάνης, τραγουδιστής
• 1987 – Άντι Μάρρεϊ, Σκωτσέζος αντισφαιριστής
• 1995 – Ξένια Σίτνικ, Λευκορωσίδα τραγουδίστρια

Θάνατοι

• 348 – Παχώμιος, ασκητής και όσιος
• 392 – Ουαλεντινιανός Β΄, Ρωμαίος αυτοκράτορας
• 884 – Πάπας Μαρίνος Α΄
• 1157 – Γιούρι Ντολγκορούκι, μέγας πρίγκιπας του Κιέβου
• 1174 – Νουρεντίν Ζενγκί, εμίρης της Δαμασκού
• 1461 – Ντομένικο Βενετσιάνο, Ιταλός ζωγράφος
• 1470 – Κάρολος Η’, βασιλιάς της Σουηδίας
• 1622 – Πέτρος Πλάνκιος, Ολλανδο-Φλαμανδός αστρονόμος και χαρτογράφος
• 1873 – Αλέξανδρος Ιωάννης Α’ Κούζας, ηγεμόνας της Ρουμανίας
• 1886 – Έμιλι Ντίκινσον, Αμερικανίδα ποιήτρια
• 1935 – Καζιμίρ Μαλέβιτς, Ρώσος καλλιτέχνης
• 1967 – Έντουαρντ Χόπερ, αμερικανός ζωγράφος
  
• 1966 – Μαξιμιλιάνο Ερνάντες Μαρτίνες, πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ
• 1967 – Σταύρος Νικολαΐδης, εκπαιδευτικός και πολιτικός
• 1978 – Στυλιανός Καψωμένος, φιλόλογος, παπυρολόγος και ιστορικός
• 1986 – Έλιο ντε Άντζελις, Ιταλός οδηγός αγώνων
• 2003 – Γκαμπριέλ Ρομπέρ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
• 2008 – Γουίλις Γιουτζίν Λαμπ, Αμερικανός φυσικός
• 2012 – Κάρλος Φουέντες, Μεξικανός συγγραφέας
• 2013 – Ενρίκε Ρόζα, πολιτικός της Γουινέας Μπισσάου

Επέτειοι και εορτές

• Διεθνής Ημέρα Αντιρρησιών Συνείδησης
• Διεθνής Ημέρα Οικογένειας
• Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για την Οζώδη Σκλήρυνση

Ορθόδοξη Εκκλησία

15 Μαΐου γιορτάζουν…

• Όσιος Παχώμιος ο Μέγας
• Όσιος Αχίλλιος Επίσκοπος Λαρίσης
• Όσιος Βάρβαρος ο Μυροβλύτης
• Όσιος Ανδρέας ο Ερημίτης και Θαυματουργός
• Άγιος Ησαΐας ο Θαυματουργός Επίσκοπος Ροστώβ
• Άγιος Δημήτριος ο Μοσχοβίτης, ο Θαυματουργός
• Όσιος Ησαΐας ο Θαυματουργός
• Μνήμη εν τω περιτειχίσματι και η ανάδειξις της αχειροποιήτου εικόνος εν Καμουλιανοίς
• Ανακομιδή της τιμίας Κάρας του Αγίου Αποστόλου Τίτου
• Όσιος Πανηγύριος ο θαυματουργός
• Οσία Καλή
• Όσιος Σιλβανός ο Ταβεννησιώτης
• Όσιος Ευφρόσυνος ο Θαυματουργός
• Όσιος Παχώμιος ο Αναχωρητής
• Όσιος Παχώμιος του Κένο
• Ανακομιδή των Ιερών λειψάνων του Αγίου Τύχωνος Επισκόπου Ζαντόνσκ
• Άγιος Νικόλαος ο Ιερομάρτυρας
• Άγιος Αβέρκιος ο Ιερομάρτυρας
• Άγιος Παχώμιος ο Ιερομάρτυρας Αρχιεπίσκοπος Τσέρνιγκωφ
• Άγιος Αρέθας των Αλταΐων
• Άγιοι Dymphna και Gerebernus