Η πρώτη μεγάλη συγγραφική επιτυχία
«Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» (1959), ένα από τα σημαντικότερα έργα της γερμανικής μεταπολεμικής λογοτεχνίας, έκανε διάσημο τον Γκύντερ Γκρας παγκοσμίως. Είναι μέρος της «Τριλογίας του Ντάντσιχ» και πραγματεύεται το θέμα της μνήμης και της ενοχής των Γερμανών για τα δεινά του Τρίτου Ράιχ. Το 1979 έγινε ταινία σε σκηνοθεσία Φόλκερ Σλέντορφ, κερδίζοντας το πρώτο Όσκαρ για τη Γερμανία.
Νομπέλ Λογοτεχνίας, 1999
Ο Γκύντερ Γκρας τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1999 για «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο», το οποίο χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα πλέον εμβληματικά λογοτεχνικά έργα του εικοστού αιώνα. Σύμφωνα με την αιτιολογία της κριτικής επιτροπής ο Γκρας κατάφερε «να σκιαγραφήσει το ξεχασμένο πρόσωπο της ιστορίας μέσα από τη μαύρη πλευρά των ιστοριών που αφηγείται».
Εφηβικά χρόνια στο τότε Ντάντσιχ
Ο Γκύντερ Γκρας γεννήθηκε το 1927 στο Ντάντσιχ (το σημερινό Γκντανσκ, στην Πολωνία). Ως παιδί ήρθε σε στενή επαφή με τη χριστιανική παράδοση, συμμετέχοντας ενεργά σε θείες λειτουργίες. Ως έφηβος έγινε μέλος της χιτλερικής νεολαίας.
Οικειοθελώς στη Βέρμαχτ
O νεαρός Γκύντερ Γκρας, μόλις είχε κλείσει τα 17 του χρόνια, κατατάχθηκε οικειοθελώς στη Βέρμαχτ. Στο τέλος του πολέμου πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Αμερικανούς. Για δεκαετίες είχε κρατήσει κρυφές αυτές τις πτυχές του εαυτού του. Μέχρι το 2006, όταν αποφάσισε να μιλήσει για το παρελθόν του σε μία εφ´όλης της ύλης συνέντευξη…
Ο Γκύντερ Γκρας ως καλλιτέχνης
Μετά τον πόλεμο ο Γκρας ξεκίνησε τη μαθητεία του ως λιθοξόος. Στη συνέχεια σπούδασε στο Ντίσελντορφ γλυπτική και γραφικές τέχνες. Επί σειρά ετών ζούσε στο Βερολίνο και το Παρίσι, όπου έκανε πολλές εκθέσεις. Μέχρι το τέλος της ζωής του παρέμεινε πιστός στις εικαστικές τέχνες, ενώ ο ίδιος φιλοτεχνούσε πάντα τα εξώφυλλα των βιβλίων του.
Στο στόχαστρο της κριτικής
Το 1995 ο κορυφαίος γερμανός κριτικός λογοτεχνίας Μαρσέλ Ράιχ Ρανίτσκι προκάλεσε σάλο όταν έσκισε με μανία του βιβλίο του Γκρας «Ένα ευρύ πεδίο». Το πολιτικό μυθιστόρημα, που πραγματευόταν πτυχές της γερμανικής ιστορίας από το 1848 μέχρι την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, δίχασε το αναγνωστικό κοινό.
Μία αμφιλεγόμενη αυτοβιογραφία
Το 2006 ο Γκύντερ Γκρας δημοσίευσε το «Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι», μία αμφιλεγόμενη αυτοβιογραφία, στην οποία για πρώτη φορά παραδέχεται ανοιχτά ότι εντάχθηκε στους κόλπους των ναζιστικών SS το 1944. Οι κριτικοί, με αφορμή αυτή την αποκάλυψη, άρχισαν να θέτουν εν αμφιβόλω την αξιοπιστία, αλλά και την ηθική του ακεραιότητα.
Ένα ποίημα για το Ισραήλ
Λίγο πριν κλείσει τα 85 του χρόνια, το 2012, ο Γκύντερ Γκρας δίχασε για ακόμη μια φορά τη γερμανική κοινή γνώμη. Αφορμή στάθηκε ένα αμφιλεγόμενο ποίημά του για την πολιτική του Ισραήλ, το οποίο δημοσιεύθηκε στην Süddeutsche Zeitung. Πολλοί τον κατηγόρησαν για αντισημιτισμό, αλλά και για πολιτική άγνοια.
Αμφιλεγόμενος και παρεμβατικός
To Δεκέμβριο του 2013 ο Γκύντερ Γκρας ήταν ένας από τους 562 συγγραφείς που συνυπέγραψαν το μανιφέστο «Συγγραφείς κατά της μαζικής παρακολούθησης», στον απόηχο των αποκαλύψεων για το σκάνδαλο παρακολουθήσεων της αμερικανικής μυστικής υπηρεσίας NSA. Mέχρι το τέλος της ζωής του ο Γκρας παρέμεινε παρεμβατικός συγγραφέας και ενεργός πολίτης.
Ένα νέο διήγημα
Μια αδημοσίευτη ιστορία του νομπελίστα συγγραφέα δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2022, επτά χρόνια μετά τον θάνατό του. Το βιβλίο “Όρθιες φιγούρες” αναφέρεται στην κόρη ενός χρυσοχόου που αποτέλεσε το πρότυπο για το γλυπτό της Ούτα φον Νάουμπουργκ, ένα από τα σημαντικότερα γλυπτά του Μεσαίωνα. Το βιβλίο περιέχει και σχέδια του συγγραφέα. Ο Γκρας θα γινόταν 95 χρονών στις 16 Οκτωβρίου.
Πηγή: www.dw.com
