ΑΝΤΟΝΙΟ ΜΑΤΣΑΔΟ*
Το φονικό γένηκε στη Γρανάδα
I
Τον είδαν να περπατά στα ντουφέκια ανάμεσα
Σε μια στράτα μακρινή
Που κόβονταν στα χωράφια
Παγερό την αυγή, κι ακόμα κάτω απ’ τ’ άστρα.
Σκοτώσαν το Φεντερίκο
Την ώρα που κέντριζε το πρώτο φως.
Οι φονιάδες δεν τόλμησαν
Να κοιτάξουν την όψη του.
Όλοι σφαλίσαν τα μάτια τους
Και προσεύχονταν: μήτ’ ο θεός θα με σώσει…
Ο Φεντερίκο κύλησε νεκρός
– Αίμα στο πρόσωπό του, μολύβι στα σπλάχνα του –
Εκεί στη Γρανάδα γένηκε το φονικό.
Ξέρετε – … στην καημένη Γρανάδα… – τη Γρανάδα του.
II
Τον είδαν να περπατά κατάμονος με το χάρο
Χωρίς να σκιάζεται απ’ το δρεπάνι του.
Τώρα, να κι ο ήλιος από πύργο σε πύργο
Σφυριά πάνω στ’ αμόνια
Αμόνια κι αμόνια μες στα σιδεράδικα.
Ο Φεντερίκο μίλαγε
Και κρυφογελούσε με το χάρο. Κι εκείνος πρόσεχε.
“Επειδή χτες, σύντροφέ μου,
Ο ήχος της ξεραμένης παλάμης σου έτριξε μες στους στίχους μου
Κ’ έδωσες την παγωνιά στο τραγούδι μου και την κόψη
Τ’ ασημένιου σου δρεπανιού στην τραγωδία μου,
Γι’ αυτό θα ψάλλω τη σάρκα που δεν έχεις
Τις αδειανές σου κόχες των ματιών
Τα μαλλιά που τα φύσηξε ο άνεμος
Τ’ άλικα χείλη σου που φιλήθηκαν…
Σήμερα σαν και χτες, θάνατε, γύφτε μου
Τι όμορφα να ’μαστε μαζί
Στους αγέρηδες αυτούς της Γρανάδας, της δικής μου Γρανάδας”!
III
Τον είδα να μαραίνεται στον άνεμο…
Φκιάξτε, σύντροφοι,
Για τον τραγουδιστή ένα μνήμα
Στην Αλάμπρα από πέτρα κι όνειρα,
Πάνω από μια βρύση που να θρηνεί το νερό
Σιγοκλαίοντας πάντα:
“Το φονικό γένηκε στη Γρανάδα… στη Γρανάδα του”
Μετάφραση: Κλείτος Κύρου
- Πρώτη δημοσίευση: Ελεύθερα Γράμματα. Επιθεώρηση Γραμμάτων και Τεχνών. Περίοδος Γ΄, τεύχος 1-2, Γενάρης -Φλεβάρης 1949
____________________________
*Ο Αντόνιο Ματσάδο (Αντόνιο Θιπριάνο Χοσέ Μαρία Ματσάδο Ρουίθ, Antonio Cipriano José María Machado Ruiz, 26 Ιουλίου 1875 – 22 Φεβρουαρίου 1939) ήταν Ισπανός ποιητής, γεννημένος στη Σεβίλλη. Το πρώιμο έργο του εντάσσεται στο κίνημα του μοντερνισμού και αποτελεί μια από τις δεσπόζουσες μορφές του ισπανικού λογοτεχνικού κινήματος γνωστού ως η «Γενιά του ’98» (1898). Τα έντονα δημοκρατικά του αισθήματα τον ώθησαν στο να αφήσει την πατρίδα του κατά την περίοδο της φρανκικής δικτατορίας και τελικά να αφήσει την τελευταία του πνοή λίγο καιρό αργότερα, εξαιτίας της τεταμένης κατάστασης της υγείας του.
