- ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
Τρεις από τους 704 ευρωβουλευτές της 9ης περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2019-2024), οι Kosma Złotowski, Roberta Metsola και Sira Rego, θα διεκδικήσουν, στις 18-1-2022, την Προεδρία του Σώματος. Ο νικητής της αναμέτρησης θα παραμείνει στην θέση αυτή για τα επόμενα 2,5 χρόνια, ενώ στο μεταξύ δεν θ’ ασκεί τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά του καθήκοντα. Δεν είναι δύσκολο να πει κανείς, χωρίς δόλο, ότι μόνο η Metsola μπορεί να κερδίσει με απόλυτη πλειοψηφία. Αρκεί να παρακολουθεί -έστω και λίγο- τις κοινοβουλευτικές εργασίες, αλλά και να μπορεί να διαβάζει ανάμεσα απ’ τις λέξεις. Τί σημαίνει αυτό; Ότι τίποτα δεν είναι, συνήθως, όπως φαίνεται. Είναι, όμως, αρκετό, αν θέλεις πραγματικά να ερμηνεύσεις τα φαινόμενα.
Για παράδειγμα, η υποψηφιότητα του απερχόμενου προέδρου, David Sassoli, που τελικώς αποσύρθηκε. Παίζεται ένα πολιτικό παιχνίδι, μια συμφωνία πολιτικής φύσεως, με διαφορετικά λόγια. Ένα σκηνικό στο οποίο διακυβεύονται πολλά, κεκλεισμένων των θυρών. Το βέβαιον είναι πως η Metsola είναι ένα πρόσωπο “κοινής αποδοχής”. Γι’ αυτό και θα κερδίσει. Είναι, επίσης, η Α’ Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δίπλα στον Sassoli. Το να μοιράζονται οι δύο μεγάλες πολιτικές ομάδες (ΕΛΚ και Σολιαλδηκράτες) μεταξύ τους τις εξουσίες, σίγουρα δεν είναι κάτι καινούριο.
Το εργάκι ΠΑΣΟΚ-ΝΔ/ΝΔ-ΠΑΣΟΚ το ζήσαμε, στην χειρότερη μορφή του. Και το πληρώσαμε, πολύ ακριβά. Το να βγαίνει, όμως, ο Sassoli, και να λέει ότι αποσύρεται, επειδή οι Σοσιαλδημοκράτες κέρδισαν τις εκλογές στην Γερμανία, οπότε θα πρέπει ν’ αφήσουμε την θέση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο ΕΛΚ, στην τελική, νομίζω πως τελικώς αυξάνει το έλλειμμα εμπιστοσύνης απέναντι στους ευρωπαϊκούς, εν προκειμένω, θεσμούς. Έλλειμμα ήδη και ούτως ή άλλως τεράστιο. Νιώθω πως περισσότερο έχουμε να κάνουμε με μια φούσκα δημοκρατίας, παρά με όντως δημοκρατία.
Εκ των αριθμών, όταν 704 ευρωβουλευτές υποτίθεται πως εκπροσωπούν 450 εκατομμύρια Ευρωπαίους, ο θεσμικός ελιτισμός πάει σε άλλο επίπεδο. Εδώ, καλά-καλά, 300 βουλευτές δεν μπορούν να εκπροσωπήσουν 10-11 εκατομμύρια Έλληνες. Είναι γελοίο. Όταν είσαι όμως βουλευτής, πρέπει κάτι να ψηφίσεις. Γι’ αυτό και ψηφίζεις σύμφωνα με την κρίση σου, και όχι με γνώμονα το συμφέρον του εντολέα-εκλογέα σου. Βγάζεις, λοιπόν, έναν πρόεδρο, ανά μισή ευρωκοινοβουλευτική θητεία (2,5 χρόνια). Τί αλλάζει;
Έχουμε έναν Sassoli παντελώς ανύπαρκτο, που εν μέσω πανδημίας δεν έκανε τίποτε άλλο απ’ το να εφαρμόζει τα “πρωτόκολλα”. Κριτική μηδέν. Γι’ αυτοκριτική, ούτε λόγος. Και ποιός ήταν ο Sassoli, πριν γίνει βουλευτής; Ένας δημοσιογράφος. Καλώς. Πάμε στην Metsola. Νομικός, με πολιτική δράση από τα μαθητικά της χρόνια, στην συνέχεια (2004-2012) έπιασε δουλειά σε γραφείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάλεψε, λέει, για την είσοδο της Μάλτας (της χώρας της, δηλαδή) σ’ αυτήν (στην ΕΕ, δηλαδή).
Και στην συνέχεια ανταμείφθηκε, λέω ‘γώ, με μια καλοπληρωμένη θεσούλα. Αμέσως μετά (2013), κι ενώ είχε ήδη συμμετάσχει στι ευρωεκλογές του 2009, χωρίς να εκλεγεί, μπαίνει ως επιλαχούσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (αυτό συμβαίνει όταν κάποιος παραιτείται), έναν χρόνο πριν τις ευρωεκλογές του 2014. Κι έτσι και μπεις μια φορά, μετά, όλα είναι πιο εύκολα. Το θέμα με την Metsola, που αναφέρεται εδώ επειδή είναι ολοφάνερο ότι θα κερδίσει την προεδρία, έχει να κάνει με το νεαρόν της ηλικίας της.
Όλοι οι προηγούμενοι 16 πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του απερχόμενου, ήταν τουλάχιστον 50 χρονών, όταν ανέλαβαν. Η Metsola, γεννημένη στις 18-1 -την ίδια μέρα που θα γίνουν και οι εκλογές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- του 1979, δεν έχει καν κλείσει τα 43. Απ’ την μια, μοιάζει θετικό βήμα, τουλάχιστον για την “ανανέωση” της πέρα για πέρα γηρασμένης εικόνας των θεσμών, απ’ την άλλη ως μια καλή ευκαιρία για την ίδια να ξεμπερδέψει με τα κοινοβουλευτικά της καθήκοντα, και να περάσει -πιο γρήγορα- σε μια σταδιοδρομία στα μη εκλεγμένα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στην Επιτροπή και το Συμβούλιο, κλπ.).
Από τα λεγόμενά της, την ενδιαφέρει να συμμετέχει ενεργά στο τραπέζι που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Κι εγώ, ως απλός παρατηρητής, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται από τα ίδια πρόσωπα, για διάρκεια τόση όσα και τα συνταξιοδοτήσιμά τους χρόνια. Από πού κι ως πού η Metsola, και η κάθε Metsola, κερδίσει δεν κερδίσει την προεδρία, θα πρέπει να είναι πάνω από μάς, από το 2004 μέχρι το 2044;
Μαζί με την Metsola, την εξουσία μοιράζονται, πάνω-κάτω, τα ίδια πρόσωπα. Οι περισσότεροι ευρωβουλευτές κερδίζουν οπωσδήποτε μια δεύτερη θητεία, που μεταφράζεται σε 10 ανθρώπινα χρόνια. Προηγουμένως, ήταν συνήθως βουλευτές στα κράτη-μέλη απ’ τα οποία προέρχονται, ενώ στην συνέχεια, αν δεν κερδίσουν μια τρίτη ή και τέταρτη, κοκ., θητεία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα περάσουν ήσυχα το κατώφλι της τρίτης ηλικίας, στις Βρυξέλλες. Μέσα σ’ έναν μικρόκοσμο άνετο, ασφαλές, και με αποδοχές που θα ζήλευε ο (συνομήλικος) πρόεδρος των ΗΠΑ.
Υπάρχουν (και υπήρξαν, πολύ περισσότερο) καλοί ευρωβουλευτές. Αξιόλογοι, πολιτικά και ηθικά. Την ίδια στιγμή, όμως, υπάρχει μια τεράστια απόσταση. Πολίτες και βουλευτές τελούν υπό μόνιμη κοινωνική αποστασιοποίηση. Ας δοκιμάσει κάποιος/α, αν δεν είναι δημοσιογράφος, να επικοινωνήσει μ’ έναν ευρωβουλευτή. Μάταιο. Και ανώφελο. Αυτήν την απόσταση, νομίζω πως η ατσαλάκωτη made in Brussels Metsola δεν είναι σε θέση να την αμβλύνει. Θα πρέπει κάποτε να δούμε το πρόβλημα συνολικά. Τις αμοιβές των βουλευτών, το ζήτημα της ασυλίας, κι ένα σωρό άλλα προνόμια που απολαμβάνουν. Προνόμια που καθιστούν τους ίδιους εξαιρετικά προνομιούχους, σε μια κοινωνία που υποτίθεται πως δεν αναγνωρίζει κατηγορίες πολιτών, κατηγορίες που αναμφίβολα υπάρχουν. Και που, κυρίως, διαιωνίζονται.
