Γενική απεργία και διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943 (Αθήνα)

Κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 15 άνθρωποι ενώ περισσότεροι από 50 τραυματίστηκαν.

by Times Newsroom

Στις 22 Ιουλίου 1943 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα γενική απεργία και διαδήλωση υπό την καθοδήγηση του ΕΑΜ, στην οποία πήραν μέρος περισσότερα από 100.000 άτομα, ενάντια στην προοπτική επέκτασης της βουλγαρικής κατοχής στο μεγαλύτερο τμήμα της Κεντρικής Μακεδονίας. Κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 15 άνθρωποι ενώ περισσότεροι από 50 τραυματίστηκαν.

Η κατάσταση στη Μακεδονία το καλοκαίρι του 1943

Από την άνοιξη του 1943 είχε αρχίσει να φαίνεται η κατάρρευση της Ιταλίας και από τις αρχές Ιουλίου είχε ξεκινήσει η απόβαση των Συμμαχικών δυνάμεων στη Σικελία. Στις 14 Ιουλίου 1943 δημοσιεύτηκε στον ελληνικό τύπο ανακοίνωση των γερμανικών αρχών στην οποία αναφέρονταν ότι παραχωρούνταν η «από στρατιωτικής απόψεως ασφάλειαν στην περιοχή ανατολικά του Αξιού» στις βουλγαρικές δυνάμεις λόγω της κατάστασης που επικρατούσε στα πολεμικά μέτωπα και «εξαιτίας της πληγής των ανταρτών». Επίσης σημειώνονταν ότι τη διοίκηση «εις τα υπό των βουλγαρικών στρατευμάτων μέλλοντα να καταληφθούν τμήματα της χώρας» θα είχαν Γερμανοί διοικητικοί υπάλληλοι και η Γερμανική αστυνομία ενώ γινόταν αναφορά ότι δεν θα υπήρχε καμία μεταβολή στα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και ότι στην εν λόγω περιοχή θα παρέμεναν σε ισχύ η ελληνική νομοθεσία και τα διοικητικά μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης.

Από την επέκταση των αρμοδιοτήτων των βουλγαρικών δυνάμεων στην κεντρική Μακεδονία εξαιρέθηκαν η Θεσσαλονίκη και περιοχές γύρω από την πόλη καθώς και οι τρεις χερσόνησοι της Χαλκιδικής. Εντωμεταξύ στις αρχές Ιουλίου 1943 η 7η Βουλγαρική Μεραρχία Πεζικού είχε ήδη εισβάλλει στην περιοχή μεταξύ Στρυμόνα και Αξιού και είχε αναλάβει αστυνομικά καθήκοντα υπό τις διαταγές του Γερμανού Διοικητή Θεσ/νίκης –Αιγαίου  Ενάντια στην παρουσία βουλγαρικών στρατευμάτων στην κεντρική Μακεδονία έγιναν διαδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα. Στις 8 Ιουλίου έγινε μεγάλη διαδήλωση στην συνοικία της Επταλόφου στη Θεσσσαλονίκη, ενώ τις επόμενες μέρες έγιναν διαδηλώσεις στο Κιλκίς, στην Έδεσσα, στην Αριδαία αλλά και νοτιότερα μέχρι και στην Καλαμάτα. 

Η διαδήλωση στην Αθήνα στις 22 Ιουλίου 1943

Φυλλάδιο για τη διαδήλωση από το Ριζοσπάστη.

Στην Αθήνα προκηρύχθηκε γενική απεργία και οργανώθηκε διαδήλωση για τις 22 Ιουλίου. Η οργάνωση της απεργίας και της διαδήλωσης υπό την καθοδήγηση του ΕΑΜ, ξεκίνησε τις προηγούμενες ημέρες με το μοίρασμα προκηρύξεων και την αναγραφή συνθημάτων σε χώρους εργασίας, σε πανεπιστήμια και σχολεία και στις γειτονιές. Το πρωί της 22ας Ιουλίου 1943 περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της Αθήνας γεμίζοντας την οδό Πανεπιστημίου από την Ομόνοια μέχρι τα Προπύλαια καθώς και τους γύρω δρόμους. Όταν οι διαδηλωτές προσπάθησαν να φτάσουν στην Βουλγαρική πρεσβεία, δέχτηκαν πυρά πολυβόλου από στρατιωτικό όχημα. Στη διάρκεια της διαδήλωσης έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 15 άνθρωποι μεταξύ των οποίων τα μέλη της ΕΠΟΝ, Παναγιώτα Σταθοπούλου (17 χρονών), η οποία παρασύρθηκε από τεθωρακισμένο όχημα που έπεσε πάνω στους διαδηλωτές, Θεωνάς Μαυρομματίδης (φοιτητής), Θωμάς Χατζηθωμάς (σπουδαστής), Θανάσης Τεριακής, (σπουδαστής), Ε. Αντωνιάδου (φοιτήτρια), Ιωάννης Κατσαρός και Κούλα Λίλη (φοιτήτρια) Επίσης η 23χρονη Όλγα Μπακόλα, ο Αντώνης Παπαδοσταυράκης, ανάπηρος του πολέμου του 1940, ο οποίος ήταν μέλος του ΕΑΜ Αναπήρων, ο Δημήτρης Δουκάκης, ο Αλέξανδρος Δεσύπρης και ο Χρήστος Κοντός. Οι τραυματίες ήταν 53 ή 60 Πιθανόν οι τραυματίες ήταν περισσότεροι καθώς πολλοί μεταφέρθηκαν και νοσηλεύτηκαν κρυφά για λόγους ασφαλείας.

Την επόμενη ημέρα η Comando Piazza, η Ιταλική Διοίκηση Κατοχής, με ανακοίνωσή της απαγόρευσε την ελεύθερη κυκλοφορία από τις 8μ.μ «κατόπιν της ανοήτου χθεσινής αποπείρας προς διατάραξιν της δημοσίας τάξεως εν Αθήναις…» Μερικούς μήνες αργότερα ο Νικόλαος Καίσαρης (που ανήκε στην Ειδική Ασφάλεια) και τρεις υπαξιωματικοί της Χωροφυλακής πήραν προαγωγή για τη συμβολή τους «στην αποκατάσταση της τάξης» στις 22 Ιουλίου 1943.

Σχετικά Άρθρα

Leave a Comment

Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, δίνετε την συγκατάθεσή σας για την χρήση των cookies. Aποδοχή