Ο Γιάννης Γκιωνάκης (18 Σεπτεμβρίου 1922, Αθήνα – 25 Αυγούστου 2002, Αθήνα) ήταν ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου. Ο Γκιωνάκης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Σεπτεμβρίου 1922. Ο πατέρας του ήταν γιατρός και από την ηλικία των δεκαπέντε ετών, ο Γκιωνάκης πήγαινε στο ιατρείο του πατέρα του σκεπτόμενος να ακολουθήσει κι αυτός την ιατρική. Έτσι, αφού αποφοίτησε από το σχολείο, μπήκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου και φοίτησε για τέσσερα χρόνια.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1940 κι ενώ ήταν ήδη φοιτητής ιατρικής, ο Γκιωνάκης διασκέδαζε μαζί με την παρέα του κάνοντας αστείες γκριμάτσες και μιμήσεις όπου τον είδε ο Αλέκος Σακελλάριος και τον ρώτησε αν είχε σκεφτεί ποτέ να εκμεταλλευτεί το κωμικό του ταλέντο. Ο άγνωστος τότε ηθοποιός του απάντησε αρνητικά. Όταν όμως λίγο καιρό μετά, το 1943, η σχολή του έκλεισε λόγω του πολέμου και του βομβαρδισμού του Πειραιά και πήγε στο Θέατρο Τέχνης να παρακολουθήσει την παράσταση Αγριόπαπια του Χένρικ Ίψεν, ενθουσιάστηκε και πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει την ιατρική και να φοιτήσει στη Δραματική Σχολή του Καρόλου Κουν και στο Ελληνικό Ωδείο. Ως φοιτητής στο θέατρο Τέχνης, είχε για καθηγητές του τον Δημήτρη Ροντήρη αλλά και τον ίδιο τον Κάρολο Κουν. Αν και οι γονείς του δεν αντέδρασαν σε αυτή του την απόφαση, ο ίδιος υποσχέθηκε πως θα αποκτήσει και ένα πτυχίο πανεπιστημίου κι έτσι, στα τριάντα-τρία του, αποφοίτησε από την Πάντειο Σχολή.
Ο Γκιωνάκης ήταν άριστος στις μιμήσεις, ενώ εκτός από ηθοποιός ήταν αυτοδίδακτος μουσικός και χορευτής, αφού έμαθε να παίζει πιάνο και να χορεύει κλακέτες μόνος του.
Για την προσφορά του σε θέατρο και κινηματογράφο, τιμήθηκε με το «Αναμνηστικό Μετάλλιο Δημήτρη Ψαθά» και το 1999 βραβεύτηκε και με το έπαθλο Αιμίλιος Βεάκης από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου.
Θέατρο
Το 1944, ανέβηκε για πρώτη φορά στο θεατρικό σανίδι συμμετέχοντας στην παράσταση Ο τελευταίος ασπροκόρακας, ενώ ένα χρόνο μετά εμφανίστηκε στην επιθεώρηση Η ζωή ξαναρχίζει. Η επιθεώρηση ήταν το είδος θεάτρου που απογείωσε την καριέρα του και το είδος που ο ίδιος λάτρευε, θεωρώντας την το δυσκολότερο είδος θεάτρου. Μερικές από τις επιθεωρήσεις στις οποίες εμφανίστηκε είναι οι Έγκμοντ, Πειρασμός, Βίρα τις άγκυρες, Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται, Καινούργια Αθήνα, Άνθρωποι του ’60, Ζητείται τεμπέλης και άλλα.
Συμμετείχε ως βασικό στέλεχος σε αξιόλογους θιάσους και έπαιξε σε πλήθος θεατρικών έργων των μεγαλύτερων ξένων δραματουργών, από Μολιέρο μέχρι Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, πριν μεταπηδήσει στο ελληνικό ρεπερτόριο. Το 1959 ίδρυσε τον δικό του θίασο, ενώ θεωρείται ο κύριος θεατρικός εκπρόσωπος των έργων του Δημήτρη Ψαθά, αφού του άρεσε ιδιαίτερα η γραφή του και ανέβασε στο θέατρο σχεδόν όλα του τα έργα. Πολλά από αυτά τα έργα μεταφέρθηκαν και στον κινηματογράφο με μεγάλη επιτυχία, όπως Το στραβόξυλο (1969) και Ο αχόρταγος (1967).
Κινηματογράφος
Ο Γκιωνάκης, έκανε το κινηματογραφικό του ντεμπούτο στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου Παπούτσι από τον τόπο σου (1946), η οποία δυστυχώς δεν σώζεται. Από εκεί κι έπειτα, συμμετείχε σε πάρα πολλές ταινίες που έγιναν επιτυχίες, συμπεριλαμβανομένων των Τα κίτρινα γάντια (1960), Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο (1962), Τρίτη και 13 (1963), Άλλος… για το εκατομμύριο! (1964), Κάλλιο πέντε και στο χέρι (1965), Η κοροϊδάρα (1967), Ο αχόρταγος (1967), Το στραβόξυλο (1969), Ο πεθερόπληκτος (1970), Η ωραία του κουρέα (1970), Η κρεβατομουρμούρα (1972) και πολλές άλλες. Συνολικά, συμμετείχε σε 117 ταινίες, ενώ από το 1985 μέχρι το 1992 έπαιξε σε περισσότερες από 30 βιντεοταινίες καθώς, όπως και άλλοι καταξιωμένοι καλλιτέχνες, πίστευε πως οι βιντεοταινίες θα διαδεχόταν τις κινηματογραφικές παραγωγές, οι οποίες στην Ελλάδα βρίσκονταν ήδη σε παρακμή.
Για πάρα πολλούς, ο καλύτερος ρόλος της καριέρας του θεωρείται αυτός του «Μπρίλη» στην ταινία Τα κίτρινα γάντια. Η επιτυχία του ρόλου ήταν τόσο μεγάλη που οδήγησε στην επανακυκλοφορία της ταινίας στις αίθουσες με νέες αφίσες, όπου το όνομα του Γκιωνάκη εμφανιζόταν δεύτερο, μετά το όνομα του Νίκου Σταυρίδη. Οι δικές του αγαπημένες ταινίες ήταν οι Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο, Δέκα μέρες στο Παρίσι, Τα κίτρινα γάντια και Η Αθήνα τη νύχτα.
Προσωπική ζωή
Ο Γκιωνάκης γνώρισε τη σύζυγό του, Ζέτα, ένα βράδυ που εκείνη είχε πάει στο θέατρο με τις φίλες της κι εκείνος την είδε από τη σκηνή. Την πλησίασε μετά την παράσταση και αφού έμαθε πού έμενε, πήγε την επόμενη μέρα και ζήτησε το χέρι της από τον πατέρα της. Οι δυο τους παντρεύτηκαν τον Ιανουάριο του 1957 με κουμπάρα τη Σοφία Βέμπο και μαζί απέκτησαν δύο κόρες, τη Ρενάτα και την Πωλίνα. Από τις κόρες του απέκτησε τρία εγγόνια, δύο κορίτσια κι ένα αγόρι. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος της Αθήνας και ήταν υποστηρικτής του Παναθηναϊκού.
Προβλήματα με τη δικαιοσύνη
Στις 14 Οκτωβρίου 1984, ο Γκιωνάκης πυροβόλησε τρεις φορές την τότε σύντροφό του Αφροδίτη Κοζανιτά στο σπίτι της στο Καστρί, έπειτα από καβγά που είχαν. Ο ηθοποιός συνελήφθη και προφυλακίστηκε με την κατηγορία της απόπειρας ανθρωποκτονίας και της παράνομης οπλοκατοχής και οπλοχρησίας. Κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε, η Κοζανιτά κατέθεσε πως ο Γκιωνάκης δεν είχε πρόθεση να την σκοτώσει, κάτι το οποίο λειτούργησε καταλυτικά στην τελική απόφαση του δικαστηρίου αφού ο εισαγγελέας μετέτρεψε το κατηγορητήριο από απόπειρα ανθρωποκτονίας σε επικίνδυνη σωματική βλάβη, αναγνωρίζοντας επίσης ελαφρυντικά στον δράστη. Το δικαστήριο επέβαλε στον ηθοποιό ποινή φυλάκισης 15 μηνών, η οποία ωστόσο ήταν εξαγοράσιμη.
Προβλήματα υγείας και θάνατος
Ο Γκιωνάκης έπασχε από σακχαρώδη διαβήτη, ο οποίος του προκάλεσε αρκετά προβλήματα υγείας. Το 1998 υπέστη το πρώτο εγκεφαλικό επεισόδιο και πέρασε τα τελευταία τέσσερα χρόνια της ζωής του κατάκοιτος, τόσο εξαιτίας των εγκεφαλικών επεισοδίων όσο και του ακρωτηριασμού που υπέστη στο ένα του πόδι. Τον τελευταίο μήνα της ζωής του, η υγεία του παρουσίασε σοβαρή επιδείνωση και απεβίωσε στις 25 Αυγούστου 2002 στο νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός» από μόλυνση του αναπνευστικού. Κηδεύτηκε στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών παρουσία πολλών συναδέλφων του και απλού κόσμου.
Φιλμογραφία
Έτος | Τίτλος | Ρόλος |
---|---|---|
Δεκαετία 1940 | ||
1946 | Παπούτσι από τον τόπο σου | |
Δεκαετία 1950 | ||
1951 | Προπαντός ψυχραιμία | Τηλέμαχος Δράκος |
Εκείνες που δεν πρέπει ν’ αγαπήσουν | πιανίστας | |
1952 | Το στραβόξυλο | Πέτρος Μαρκόπουλος |
1957 | Τζιπ, περίπτερο κι αγάπη | Τώνης |
Της νύχτας τα καμώματα | ||
Το κορίτσι με τα παραμύθια | ||
Το κορίτσι της φτωχογειτονιάς | πωλητής βιβλίων | |
1958 | Το τρελοκόριτσο | Φίφης |
Αδέκαροι ερωτευμένοι | Γρηγόρης | |
Η φτώχεια θέλει καλοπέραση | Γιάννης Πηδηχτός | |
Τέσσερις νύφες ένας γαμπρός | Πέτρος Χριστόπουλος | |
1959 | Η μουσίτσα | Βουδουμπάς (Μίρκα) |
Γαμήλιες περιπέτειες | Τζάκομο | |
Δουλειές με φούντες | Αλέκος | |
Ένας βλάκας και μισός | δικηγόρος Περλεπές | |
Ο θείος από τον Καναδά | Κώστας | |
Όσο υπάρχουν γυναίκες | Γαρίδας (ταξιτζής) | |
Το αγοροκόριτσο | Ριρής | |
Δεκαετία 1960 | ||
1960 | Αλλού τα κακαρίσματα | Μίκης Πιλίδης |
Τα κίτρινα γάντια | Μπρίλης | |
Ερωτικά παιχνίδια | Θανασάκης | |
Άντρας είμαι και το κέφι μου θα κάνω | Παρμενίων Παρμενίδης | |
2.000 ναύτες κι ένα κορίτσι | Μπουνάτσας | |
Ένας Δον Ζουάν για κλάματα | αρραβωνιαστικός | |
Ο δολοφόνος αγαπούσε πολύ | Πολ | |
Το αγρίμι | Λουκάς (υπηρέτης) | |
1961 | Η Αλίκη στο ναυτικό | δόκιμος |
Κορίτσια της Αθήνας | φίλος Τάκη | |
Ο καλός μας άγγελος | Ηρακλής Βούρας | |
Φτωχαδάκια και λεφτάδες | Σάββας | |
Στέγνωσαν τα δάκρυά μας | Βαγιάννας | |
Διαβόλου κάλτσα | Λαλάκης Καρράς | |
1962 | Λαφίνα | Λιάκος |
Κορόιδο γαμπρέ | Λούλης | |
Φτωχοί κομπιναδόροι | Ντιντίκος | |
Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο | Τζάκομο | |
Η νύφη το ‘σκασε | ρεσεψιονίστ | |
Ο διάβολος και η ουρά του | Γρηγόρης | |
Η Αθήνα τη νύχτα | ||
Δέκα μέρες στο Παρίσι | Μίλτος Ζέπας | |
Του Κουτρούλη ο γάμος | Μανώλης Κουτρούλης | |
Ο Δήμος απ’ τα Τρίκαλα | Βάγγος | |
Ο άντρας της γυναίκας μου | Παναγιώτης Παναγιωτίδης | |
Τα Χριστούγεννα του αλήτη | Θεοδόσης | |
Ο γαμπρός μου ο δικηγόρος | Σωτήρης | |
1963 | Τρίτη και 13 | Σωτήρης Μπερκέτης |
Τρελοί πολυτελείας | Μπάμπης | |
Επτά μέρες ψέματα | Θανάσης | |
Λίγο πριν να ξημερώσει | υπάλληλος γκαράζ | |
Ευτυχώς χωρίς δουλειά / Οι ανειδίκευτοι | Αγγελής Κατσαβίδης | |
Οι σκανδαλιάρηδες | Θανάσης Μπακίρης | |
1964 | Ο λαγοπόδαρος | Λουκάς Χέλμης |
Ό,τι θέλει ο λαός | Θανάσης | |
Εξωτικές βιταμίνες | Φωστέρης (γιατρός) | |
Κόσμος και κοσμάκης | Μάκης Καρίνης | |
Άλλος για το εκατομμύριο | Κοκός | |
Ο εμίρης και ο κακομοίρης | Γιάννης Γκιωνάκης | |
Ο Γιάννης τα ‘κανε θάλασσα | Γιάννης | |
Ο Αριστείδης και τα κορίτσια του | Τρύφων Παπαλεξανδρογεωργακόπουλος | |
Οι προικοθήρες | Περικλής | |
1965 | Η Εύα δεν αμάρτησε | Μενέαλος Τουλούμπας |
Και οι 14 ήταν υπέροχοι | Γρηγόρης | |
Κάλλιο πέντε και στο χέρι | Λάκης Πουρές | |
Πράκτορες 005 εναντίον Χρυσοπόδαρου | Δαμιανός Μπουραλάς | |
Το βλακόμουτρο | Πασχάλης | |
Μπετόβεν και μπουζούκι | Φίλιππας | |
1966 | Ησαΐα χόρευε | Ηλίας Τακούνης |
Ο τετραπέρατος | Αυγερινός | |
Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι | Γιώργος | |
Η αδελφή μου θέλει ξύλο | Σπύρος Ντόκος | |
Ο αδελφός μου ο τρελάρας | Φειδίας | |
1967 | Η κοροϊδάρα | |
Ο αχόρταγος | Χρήστος Χρυσάφης | |
Το πλοίο της χαράς | Τομ Λούκας | |
Νυμφίος ανύμφευτος | Ευτύχιος Πουλάκης | |
Μίνι φούστα και καράτε | Τάκης Κούλης | |
Ένας απένταρος λεφτάς | Γιάννης Μπάκουρας | |
Ο γαμπρός μου, ο προικοθήρας | Μπάμπης | |
Πέντε γυναίκες για έναν άνδρα | Δημήτρης Παππάς | |
1968 | Για ποιον χτυπά η κουδούνα | φωνή |
Ο πεθερόπληκτος | Χρήστος | |
1969 | Η ωραία του κουρέα | Γιάννης Ψαλίδας |
Το στραβόξυλο | Νικολάκης Μαρούλης | |
Δεκαετία 1970 | ||
1970 | Ο τρελός της πλατείας Αγάμων | Γιώργος Αγρανιώτης |
Ο ξεροκέφαλος | Παντελής Καραμπίνας | |
Οι τέσσερις άσσοι | Λιλίκος Μπαρδαμάς | |
Η τύχη μου τρελάθηκε | Ζήσης Καραφανάρης | |
1971 | Πίσω μου σ’ έχω, Σατανά | Γιάννης Γκιωνάκης |
Ο αγαθιάρης και η ατσίδα | Μιχάλης Τσουκολιάς (θείος / ανιψιός) | |
Η κρεβατομουρμούρα | Σάββας Τσιβικλής | |
Ένα αγόρι… αλλιώτικο απ’ τ’ άλλα | Πέτρος Σοφιανός | |
1972 | Αέρα! Αέρα! Αέρα! | Στράτος |
Ο άνθρωπος που έσπαγε πλάκα | Ζαχαρίας (σοφέρ) | |
Δεκαετία 1980 | ||
1980 | Γεύση από Ελλάδα! | Γιάννης |
1981 | Κορόιδο Ρωμιέ | Πότης Πίκουλας |
Τροχονόμος Βαρβάρα | Παχούμης Φουρτούνας | |
1982 | Ο αυτάκιας | Αρχιρωμαίος |
Ρόδα, τσάντα και κοπάνα | επιθεωρητής | |
1983 | Ο Παπασούζας | παπα-Σεπτέμβης |
Γύφτικη κομπανία | βασιλιάς των Τσιγγάνων | |
Ντετέκτιβ για κλάματα | ||
Σερίφης, ο μηχανοφάγος | Πλάτωνας | |
Ρόδα, τσάντα και κοπάνα 2 | Ηρώδης | |
1984 | Ρόδα, τσάντα και κοπάνα Νο 3 | καθηγητής |
Βιντεοταινίες
Έτος | Τίτλος |
---|---|
1985 | Πρώτη νύχτα γάμουΟ θείος μου ο ατσίδας
Ο ιππότης της λιγούρας Ο άντρας μου έμεινε παρθένος Δημόσιος κίνδυνος Νο1 και κάτι Πώς να παντρέψεις την γυναίκα σου Τρελές διακοπές του θηριοτροφείου |
1986 | Επιχείρηση γάμοςΑνδρέας ο επιμένων
Ο μυστικός πράκτωρ Ο νίντζα με την γκλίτσα Κορόιδο γαμπρός και κερατάς Τρελοί ληστές, γυμνά διαμάντια Οι άνθρωποι του χθες και του σήμερα |
1987 | Οι μπουκαδόροιΟ γύφτος και η Πόντια
Εταιρεία ξυλοδαρμών ΕΠΕ Μια σιγανοπαπαδιά μαφιόζα Αετονύχηδες και χαζοπούλια Ο κουμπάρος μου ο ξεφτίλας Ένα ζευγάρι από κομπιούτερ Ταρνανάς εναντίον Τσιτσιολίνας Όλοι τους τρελοί εκτός από μένα Η μικρομεσαία των μπάτσων σχολή Αρχηγέ προχώρα σε θέλει όλη η χώρα |
1988 | Στο ρυθμό του ροκΆντζελα ο πειρασμός
Αχ αυτός ο επιπόλαιος Κουμπάρε μου ξεφτίλα Σκανδαλιάρικα νιντζάκια Παπατζήδες της δεκάρας Ένας μπόμπος στα θρανία |
1989 | Όσο υπάρχουν κόπανοιΚατά φαντασίαν εραστής |
Τηλεταινίες
Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
---|---|---|
1993 | Κάθε πράμα στον καιρό του | ΑΝΤ1 |
Τηλεοπτικό θέατρο
Έτος | Τίτλος | Κανάλι |
---|---|---|
1975 | Τα λιοντάριαΜπράβο Κολονέλο
Θανασάκης ο πολιτευόμενος |
ΥΕΝΕΔΕΡΤ
ΥΕΝΕΔ |
1980 | Ο θεατρίνοςΟι γκρίζοι κρόταφοι
Το κυνήγι της τύχης Ρωτήστε το διαχειριστή |
ΥΕΝΕΔΥΕΝΕΔ
ΥΕΝΕΔ ΥΕΝΕΔ |
1982 | Ο αφελήςΤο στραβόξυλο | ΕΡΤΕΡΤ |
1988 | Ο αετός της πλατείαςΟ θάνατός σου η ζωή μου | ΕΤ1ΕΤ1 |
Παραστασιογραφία
Έτος | Τίτλος |
---|---|
1944 | Πρίγκηψ Μουρούζης |
1947 | Να τι θέλει ο λαός |
1961 | Ώπα ώπαΓλυκιά Αθήνα
Κάθε καρυδιάς καρύδι |
1965 | Αυλή και πεζοδρόμιοΡαντεβού στις κάλπες |
1972 | Ο κοριόςΑπό την Αθήνα με αγάπη
Ποιος είμαι εγώ, ποια είναι αυτή |
1989 | Βολπόνε |