Μία από τις πιο αξιοσημείωτες εξελίξεις στη διεθνή σκηνή μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι η σκληρή στάση που τηρεί το Τόκιο. Η κυβέρνηση του Κισίντα Φούμιο έχει επιβάλει άνευ προηγουμένου οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία, έχοντας ευθυγραμμιστεί πλήρως με τους εταίρους της στο G7. Μεταξύ άλλων έχει παγώσει το ενεργητικό της ρωσικής κεντρικής τράπεζας και έχει επιβάλλει κυρώσεις στον Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους.
Τα μέτρα αυτά έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τη στάση που τήρησε η Ιαπωνία το 2014, όταν η Πούτιν προέβη στην προσάρτηση της Κριμαίας. Τότε η κυβέρνηση του Άμπε Σίνζο είχε αποφύγει την όποια αντίδραση στις εξελίξεις.
Αυτή τη φορά το Τόκιο προχώρησε ακόμη και στην απέλαση εννέα Ρώσων διπλωματών τον Απρίλιο του 2022 ως απάντηση στη σφαγή της Μπούτσα. Ήταν μία κίνηση που εξόργισε τους Ρώσους, αλλά και εξέπληξε πολλούς Αμερικανούς, Ευρωπαίους αξιωματούχους καθώς και την ιαπωνική κοινή γνώμη.
Όπως εξηγεί το The Diplomat υπάρχουν τέσσερις μεγάλοι παράγοντες που «οδηγούν» τη στάση της Ιαπωνίας:
Πρώτον, η έκταση των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας και το γεγονός ότι επέλεξε να ισοπεδώσει ολόκληρες πόλεις. Ο τόσος μεγάλος αριθμός θυμάτων και οι διαρκείς καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου δεν επέτρεπαν την αδράνεια καμίας χώρας. Τα ιαπωνικά μέσα καλύπτουν εκτενώς τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου και οι Ιάπωνες είναι σοκαρισμένοι από τις φρικαλεότητας που έρχονται στο φως. Ο Κισίντα έχει επανειλημμένα επικρίνει τη ρωσική επιθετικότητα ως κάτι που υπονομεύει τα θεμέλια της διεθνούς τάξης.
Δεύτερον ο Κισίντα βλέπει αναλογίες στην κατάσταση με τις εξελίξεις στη ΝΑ Ασία. Αν δεχόταν χωρίς αντίρρηση την προσπάθεια της Ρωσίας να αλλάξει τα σύνορα, τι θα έκανε σε περίπτωση που η Κίνα αποφάσιζε να εισβάλλει στην Ταϊβάν; Θέση του Ιάπωνα πρωθυπουργού είναι πως το Τόκιο πρέπει να στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στη διεθνή κοινότητα.
Τρίτον, θεωρείται ο σημερινός πρωθυπουργός θέλει να δείξει την αντίθεσή του στη συμφιλιωτική προσέγγιση που είχε ακολουθήσει ο Άμπε απέναντι στη Μόσχα. Ο Άμπε παραμένει ενεργός στην ιαπωνική πολιτική σκηνή και σήμερα δέχεται κριτική για τη στάση του 2014.
Τέταρτον είναι πως η κυβέρνηση έχει την ισχυρή στήριξη της κοινής γνώμης. Δημοσκόπηση της εταιρείας Kyodo τον Απρίλιο έδειξε ότι το 73,7% τάσσεται υπέρ των σκληρών οικονομικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας – ακόμη και εάν αυτές έχουν οικονομικό κόστος για την Ιαπωνία.
