- Τριφύλλης Αντώνης*
Ο τίτλος, όπως θα καταλάβατε, παραπέμπει στο ομώνυμο φιλμ για τον Τσόρτσιλ με πρωταγωνιστή τον αξεπέραστο Γκάρι Ολντμαν. Τότε που βρισκόταν κάτω από την πίεση των ειρηνόφιλων υπουργών του για διαβούλευση με τον Χίτλερ, ενώ ο ίδιος είχε κατανοήσει ότι διαπραγματεύσεις για ειρηνική συνύπαρξη με τους ναζί ήταν παγίδα του Χίτλερ. Και τελικά πήρε την απόφαση να «πράξει ό,τι χρειάζεται», όπως θα έλεγε και ο Ντράγκι.
Ο κ. Μητσοτάκης μας διέψευσε όλους σχεδόν. Υστερα από μήνες βεβαιότητας ότι τέλη Σεπτεμβρίου θα έχουμε εκλογές, τώρα όλα άλλαξαν. Στο τέλος της τετραετίας θα «ξεσκονίσουμε» τα βιβλιάριά μας και θα διαλέξουμε κόμμα και βουλευτές που θα μας εκπροσωπήσουν. Τρία ερωτήματα ζητούν απάντηση. Η έλλειψη προσωπικού, η ακρίβεια – πληθωρισμός και οι επενδύσεις. Φυσικά όλα αυτά είναι προβλήματα για όλη την Ευρώπη και ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πανδημία, που δεν λέει να μας αφήσει, χειροτερεύουν την κατάσταση.
Οσοι υποστηρίζαμε ότι οι εκλογές θα γίνουν το φθινόπωρο δεν υπολογίσαμε ότι και στα τρία προβλήματα οι απαντήσεις είναι απογοητευτικές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν δείχνει να τελειώνει. Ο Πούτιν έχει τη στήριξη ή και την ανοχή των Ρώσων. Κατά συνέπεια, η Δύση πληρώνει τον πόλεμο δυσανάλογα. Η κοινωνία, κουρασμένη, έχει αρχίσει να αποστασιοποιείται και τα εκλογικά αποτελέσματα είναι αρνητικά. Το επιχείρημα «ισχυρή κυβέρνηση και σταθερότητα» δεν πιάνει. Οι μη δημοκρατικές χώρες έχουν το εργαλείο του ελέγχου τού πληθυσμού. Οι δημοκρατίες μας υποσκάπτονται με πολλούς τρόπους. Δείτε την τραγική εξέλιξη στην Ιταλία.
Στο μέτωπο της ακρίβειας, η Ευρώπη και το ευρώ υφίστανται πρωτοφανείς πιέσεις. Ακόμη και η ατμομηχανή της Γερμανίας έχει έλλειμμα για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες. Τέλος, σε ό,τι αφορά τις άμεσες επενδύσεις, συχνά οδηγούνται σε μη παραγωγικούς σκοπούς. Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας, αναφέρω μια απλή διαπίστωση του κ. Τσιόδρα ότι «δυστυχώς αποτύχαμε». Επειτα από όλα αυτά παραμένει το ερώτημα γιατί ο Πρωθυπουργός άλλαξε ρότα.
Σε κάθε περίπτωση αυτή είναι η κατάσταση μέχρι στιγμής. Και εφόσον η απλή αναλογική που ψήφισε ο ίδιος είναι πηγή της αστάθειας, ας προβεί σε μια ακόμη «αθέτηση». Να καταργήσει την απλή αναλογική και να επαναφέρει την ενισχυμένη. Η ανάγκη σταθερότητας σε μια περίοδο που όλος ο κόσμος βρίσκεται σε αναταραχή είναι όχι μόνο εθνική αλλά και οικονομική επιταγή. Θα μου πείτε, μπορεί έτσι οι ψηφοφόροι να επιλέξουν τον κ. Τσίπρα. Ακόμη και αυτό είναι προτιμότερο από την αστάθεια που θα προκαλέσει ο σημερινός εκλογικός νόμος.
Ας δούμε όμως και τις δραματικές επιπτώσεις για την ίδια την ύπαρξη της Ευρώπης από την πτώση του κ. Ντράγκι. Ομολογώ ότι είναι η πρώτη φορά που σκέφτομαι με τρόμο την πιθανότητα διάλυσης της ΕΕ. Σε καμία από τις προηγούμενες κρίσεις δεν περνούσε από το μυαλό μου ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Υποστήριζα πάντα ότι η πολιτική και οικονομική δύναμη της Ενωσης έχουν βαθιές ρίζες στην άρνηση της μεταπολεμικής εποχής να ξαναζήσει έναν νέο πόλεμο. Να όμως που ζούμε και αυτό το κακό. Γιατί η εισβολή στην Ουκρανία είχε και αυτό το κίνητρο. Να διαλύσει την Ενωση με τα δημοκρατικά δικαιώματα και το ισχυρό κοινωνικό κράτος.
Υπήρξαν στιγμές που λαϊκιστικές και φιλορωσικές δυνάμεις απειλούσαν τον πυρήνα της Ενωσης. Θυμάμαι την πρώτη απόπειρα συντονισμού των διαλυτικών δυνάμεων. Ο διαβόητος σύμβουλος του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Μπάνον, είχε μετακομίσει στην Ευρώπη για να συντονίσει τις διάφορες Λεπέν και τους διάφορους Ορμπαν με στόχο τη διάλυση της ΕΕ μέσω της εθνικοποίησης των κοινοτικών πολιτικών στους τομείς στους οποίους είχε εκχωρηθεί αρμοδιότητα στο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, δηλαδή τη Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η προσπάθεια απέτυχε. Οι ψηφοφόροι δεν επιθυμούσαν κάτι τέτοιο.
Σήμερα τον ρόλο του καταλύτη για τη διάλυση τον παίζει ο κ. Πούτιν. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι παράπλευρες απώλειες στην οικονομία – πληθωρισμός, ακρίβεια, ενεργειακή κρίση – πλήττουν κατά κύριο λόγο τα χαμηλά εισοδήματα. Και αυτό δίνει τροφή στην ενδυνάμωση των λαϊκιστών.
Είδαμε τα αποτελέσματα στις πρόσφατες εκλογές στη Γαλλία με την επικίνδυνη ενδυνάμωση των εθνικιστών-φιλορώσων. Και τώρα η αποπομπή Ντράγκι συνοδεύεται με τη δημοσκοπική υπεροχή του συνόλου των λαϊκιστών. Ιδιαίτερα η πρωτιά των «Αδελφών Ιταλών» δεν απειλεί μόνο τη σταθερότητα στην Ιταλία, αλλά είναι υπαρξιακός κίνδυνος για όλους μας.
Και δεν είναι μόνο η ΕΕ σε κίνδυνο επιστροφής στην αστάθεια και στην απειλή για τη δημοκρατία. Ο Πολ Κρούγκμαν γράφει ότι η Ιταλία έτυχε να είναι η πρώτη χώρα που μπορεί να φέρει στην εξουσία λαϊκιστές. Και ότι δεν είναι μόνο η Ιταλία. Ισως με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές στις ΗΠΑ ζήσουμε την κατάρρευση της αμερικανικής δημοκρατίας και το μέλλον διαγράφεται ζοφερό.
Επανερχόμενος στις δικές μας εκλογές, θα έλεγα ότι η σταθερότητα της χώρας, απαραίτητη για τη θύελλα που συνταράσσει τον κόσμο, είναι το υπ’ αριθμόν ένα ζητούμενο. Και εμπόδιο είναι η απλή αναλογική. Ισως θα πρέπει ο Πρωθυπουργός να σκεφτεί την κατάργηση της απλής αναλογικής και την επαναφορά της ενισχυμένης. Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια πολύμηνης προεκλογικής περιόδου.
*Ο κ. Αντώνης Τριφύλλης είναι μέλος της διαΝΕΟσις και του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην στέλεχος της ΕΕ.
Αναδημοσίευση από ΤΟ ΒΗΜΑ
