Ο Λέον Μπατίστα Αλμπέρτι (Leon Battista Alberti, 14 Φεβρουαρίου 1404 – 25 Απριλίου 1472) ήταν Ιταλός καλλιτέχνης, αρχιτέκτονας, ποιητής και φιλόσοφος. Γεννήθηκε στη Γένοβα και ήταν γιος ενός εξόριστου Φλωρεντινού οπαδού των Μεδίκων. Πήρε την καλύτερη εκπαίδευση, σπούδασε νομικά στην Μπολόνια και πήγε στην Φλωρεντία όταν επέστρεψε εκεί ο Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων.
Ήταν όμορφος και δυνατός, αγαπούσε τις σωματικές δοκιμασίες, αλλά ήταν συγχρόνως καλός τραγουδιστής και μουσικός, έξοχος ρήτορας και γοητευτικός συζητητής. Οι τρόποι του ήταν ευγενικοί και αδιαφορούσε για το χρήμα, φτάνοντας στο σημείο να μοιράζεται τα εισοδήματά του με τους φίλους του.
Διακρίθηκε σε πάμπολλους τομείς: στα μαθηματικά, τη μηχανική, την αρχιτεκτονική, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την ποίηση, τη φιλοσοφία, το δίκαιο. Νέος έγραψε μια κωμωδία στα Λατινικά, τον Φιλόδοξο, που εξαπάτησε τον Άλδο Μανούτιο, ο οποίος την τύπωσε σαν αυθεντικό λατινικό έργο. Ήταν από τους πρώτους, που ασχολήθηκαν με τον σκοτεινό θάλαμο και διατύπωσαν τις αρχές της προοπτικής. Ήταν θεωρητικός της τέχνης και με τις πραγματείες υπό μορφήν διαλόγων που συνέγραψε, επηρέασε τους μεταγενέστερούς του καλλιτέχνες.
Ρίμινι, Tempio Malatestiano.
Η κυριότερη ενασχόλησή του ήταν η αρχιτεκτονική. Στο Ρίμινι μετέτρεψε την εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου (σήμερα μητρόπολη) σ’ έναν σχεδόν ειδωλολατρικό ναό, βασισμένος σε κλασσικά πρότυπα. Είναι το περίφημο Tempio Malatestiano (ημιτελές όμως), ένα από τα χαρακτηριστικότερα αρχιτεκτονήματα όπου καταφαίνονται οι νέες τάσεις της Αναγέννησης. Στην Φλωρεντία έκτισε το Παλάτσο Ρουτσελλάι και δημιούργησε την υπέροχη πρόσοψη της Σάντα Μαρία Νοβέλλα.
Φλωρεντία, πρόσοψη της Σάντα Μαρία Νοβέλα.
Ο Αλμπέρτι ήταν ο χαρακτηριστικός τύπος του homo universalis της Αναγέννησης, ένας άνθρωπος που χαρακτηρίστηκε «ενσαρκωμένη σύνθεση της εποχής του».
Αρχιτεκτονικά έργα
- Ρίμινι, Tempio Malatestiano, 1447, 1453-60
- Φλωρεντία, Palazzo Rucellai, 1446-51
- Φλωρεντία, Santa Maria Novella, 1448-70
- Μάντουα, San Sebastiano, 1458
- Μάντουα, Sant’ Andrea, 1471
Συγγραφές
- De pictura, 1435 (Περί ζωγραφικής)
- De Re Aedificatoria, 1440-1452 (Περί της οικοδομικής τέχνης)
- De commodis litterarum atque incommodis, 1430 (Περί των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων των γραμμάτων)
- Philodoxeus, 1424 (πρώτο του έργο, κωμωδία στα Λατινικά)
- Libri della famiglia, 1432 (Περί της οικογένειας)
- Pontifex, 1436 (Ποντίφικας)
- Theogenius, 1436- 1442
- Della tranquillita dell’ animo, 1436-1442 (Περί της γαλήνης της ψυχής)
- De statua, 1443-1445 (περί γλυπτικής)
- Descriptio Urbis Romae, 1450 (Περιγραφή της Ρώμης)
- Ludi Matematici, 1451 (Μαθηματικά παιχνίδια)
De re aedificatoria
Πηγές
Giorgio Vasari: Le vite de’ più eccellenti pittori, scultori e architettori
