Ο Μάρεϊ Μπούκτσιν (Murray Bookchin, 14 Ιανουαρίου 1921 – 30 Ιουλίου 2006) ήταν Αμερικανός ελευθεριακός σοσιαλιστής θεωρητικός, φιλόσοφος και συγγραφέας, οι ιδέες του οποίου κινούνται στον χώρο του αναρχισμού. Είναι γνωστός κυρίως ως ο εμπνευστής της προσέγγισης της κοινωνικής οικολογίας.
Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και από μικρή ηλικία έδειξε ενδιαφέρον για τη μαρξιστική ιδεολογία, ενώ κατά την εφηβεία του εμβάθυνε στον τροτσκισμό. Έγινε γνωστός σε κύκλους της Αριστεράς για την ικανότητά του να ασκεί κριτική στη μαρξιστική ιδεολογία χρησιμοποιώντας τη συμβατική μαρξιστική γλώσσα. Κατά τη δεκαετία του ’60 ήταν μέλος ελευθεριακής ένωσης και το 1974 βοήθησε στην ίδρυση του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικολογίας (ISE).
Ο Μπούκτσιν χαρακτηρίζεται ριζοσπάστης αντι-κεφαλαιοκράτης και φανατικός συνήγορος της διοικητικής αποκέντρωσης της κοινωνίας. Η ιδέα του του ελευθεριακού κοινοτισμού έχει ασκήσει επιρροή στο οικολογικό κίνημα και τις αντι-κεφαλαιοκρατικές ομάδες δράσης όπως η Reclaim the streets. Έχει ακόμα ασκήσει σφοδρή κριτική στις βιοκεντρικές φιλοσοφίες όπως η βαθιά οικολογία.
Πέθανε στις 30 Ιουλίου του 2006, σε ηλικία 85 ετών.
Έργα μεταφρασμένα στα ελληνικά
Περιλαμβάνονται τα βιβλία που περιέχουν μόνο κείμενα του Μπούκτσιν.
- Άκου Μαρξιστή, εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 1975
- Αυθορμητισμός και Οργάνωση, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1976
- Η οικολογία και η επαναστατική σκέψη, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1977
- Ιεραρχία και κυριαρχία, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1977
- Η οικολογία της ελευθερίας, εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 1978
- Επιθυμία και ανάγκη στο επαναστατικό κίνημα, εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 1978
- Προς μιαν απελευθερωτική τεχνολογία, εκδ. Διεθνής Βιβλιοθήκη, 1979
- Η ριζοσπαστικοποίηση της φύσης, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, 1985
- Ο Μαρξισμός σαν αστική κοινωνιολογία, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1987
- Τι είναι κοινωνική οικολογία, εκδ. Βιβλιοπέλαγος, Αθήνα, 1992
- Ξαναφτιάχνοντας την κοινωνία, εκδ. Εξάντας, Αθήνα, 1993
- Η σύγχρονη οικολογική κρίση, εκδ. Βιβλιοπέλαγος, 1993
- Προς μια οικολογική κοινωνία, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, 1994
- Η ισπανική επανάσταση του 1936, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, 1995
- Τα όρια της πόλης, εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, 1996
- Ο μύθος του υπερπληθυσμού, εκδ. Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1997
- Κοινωνικός ή Lifestyle Αναρχισμός: Ένα Αγεφύρωτο Χάσμα, εκδ. Ισνάφι, 2005
- Το πρόταγμα του Κομμουναλισμού, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2006
- Η ΤΡΙΤΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΜΟΣ 1, εκδόσεις: Αλεξάνδρεια. ISBN 978-960-221-440-4
- Η Οικολογία της Ελευθερίας, Η Ανάδυση και η Διάλυση της Ιεραρχίας, εκδ. Αντιγόνη, Θεσσαλονίκη, 2016
- Η Επόμενη Επανάσταση, εκδ. Ευτοπία, 2017.
