- ΠΕΤΡΟΣ ΓΑΡΓΑΝΗΣ
Πρόκειται για τη μόνη δεκαετία διαρκείας σαράντα περίπου χρόνων! Πιθανότατα δε και περισσοτέρων, επισημαίνοντας τα ξεκάθαρα πλέον χαρακτηριστικά της πρώιμης εισβολής της στα προγενέστερα και αδύναμα να ταυτοποιηθούν αυτοτελώς 70s. Τα 60s είναι μια άλλη πιο τολμηρή ιστορία, βραχύβια και ημιτελής. Γι’ αυτό και τόσο γοητευτική!
Σαν ιστορικό ανάλογο μπορώ να αναφερθώ μόνο στον χρυσό αιώνα του Περικλέους καθότι τεκμαίρεται πως ούτε ο ίδιος, ούτε και οι σύγχρονοι Αθηναίοι του έζησαν τόσο. Όμως τα επιτεύγματά τους επέδρασσαν ολοκληρωτικά μέχρι και τις μέρες μας, εφόσον βεβαίως στο μεσοδιάστημα ανέλαβε μεθοδικά η επίμονη Ιερουσαλήμ να ολοκληρώσει τη μορφή του δυτικού ανθρώπου!
Χαμηλώνοντας φυσικά τον πήχη της αξιολόγησης, τα ίδια πάνω – κάτω συμβαίνουν και με τα 80s, δίχως προς το παρόν να διαφαίνεται στον μελλοντικό ορίζοντα κάποιο πιθανό σενάριο διαδοχής τους! Κι αυτό γιατί έως και σήμερα οτιδήποτε επιχείρησε να τα διαδεχθεί, προερχόταν από τη πολύχρωμη, ελάχιστα διακριτική σκηνή τους: Αισθητική, κουλτούρα, επιστήμες. Ακόμα και φιλοσοφία. Ότι το μεταγενέστερα επίκαιρο εκτέθηκε στη βιτρίνα της καθημερινότητας, βασίζεται στις δικές τους στέρεες βάσεις, είτε ως εξέλιξη, είτε ως κληρονομιά, που παρεμπιπτόντως, προαπαιτεί ταλέντο και δεξιότητες απ’ τους κληρονόμους για την πλήρη αποδοχή της! Δεν πρόκειται δηλαδή για αναβίωση αλλά για προσαρμογή των μοντέρνων καιρών μας.
Πηγαίως αυτόφωτα τα 80s δεν μιμήθηκαν κανέναν και τίποτα. Αντίθετα, για την παραμονή τους στο προσκήνιο χρειάστηκε να προβούν σε κάποιους – αρκετούς είναι η αλήθεια – συμβιβασμούς και εκπτώσεις οι βαυκαλίζουσες παρέες των εκδρομέων του ’60, που μόλις νωρίτερα έγραφαν πλατειάζοντας την ιστορία! Ασυγκράτητα και ενθουσιώδη, απελευθερώθηκαν με την ταχύτητα του ήχου και της εικόνας που τόσο λάτρεψαν, ανατρέποντας απ’ τον θρόνο της αυθεντίας τους μοιραία αποξενωμένους διανοούμενους της εποχής.
Παρέχοντας βήμα και ακροατήριο στην ευκολία, πιο φειδωλά όμως στην ευτέλεια, διεύρυναν ορίζοντες, ανοίγοντας απλά και μόνο τη βεντάλια των ακαμίνευτων επιθυμιών, χωρίς συνάμα να αποστρέφονται τη λογική. Ίσως άνισα, είτε λογίζονται σαν εξέλιξη είτε σαν παρακμή, συνεισέφεραν κυρίως ως αναπόφευκτα! Όπως και πολλά άλλα αναπόφευκτα συνέβησαν στα χρόνια τους: Η πτώση του Υπαρκτού(;) και κάθε λογής στερεοτύπων, η μικροαστική ευημερία, αλλά και ο τρίτος δρόμος για τον σοσιαλισμό, εισάγοντας καινά δαιμόνια ή δαίμονες. Εντέλει επικράτησε η ακατέργαστη αμφισβήτηση των εστέτ. Όσων τέλος πάντων αρνήθηκαν να προσαρμοστούν ή πεισματικά επέμεναν να επιβάλλουν όρους και πρακτικές που μόνο οι ίδιοι ακολουθούσαν ως οι μόνοι φευ ενδιαφερόμενοι!
Συνακόλουθα, η ιστορία σπανίως εκδικείται, σπανιότερα δε επαναλαμβάνεται: Συνηθέστερα αφήνει ανοιχτούς λογαριασμούς τους οποίους αρνείται ή αποφεύγει να κλείσει, γιατί αυτό της είναι κυρίως δυσάρεστο παρά αδύνατο. Κάτι που ενδεχομένως αποδεικνύεται ολέθριο στην εν συνεχεία προσπάθειά της να τακτοποιήσει εκκρεμότητες. Σε καμία πάντως περίπτωση δεν δύναται να βιαστεί!
Και τα 80s είναι μία τέτοια ιστορία: Υπερβολής και ευκολιών, ήχων και χρωμάτων αλλά και λαμπερών επιτευγμάτων που προέκυψαν ως ανάγκη διαφυγής από το ζόφο του παρελθόντος. Σαν τη μεταπολίτευση καλή ώρα και σαν την Αλλαγή.
Το σημαντικότερο δε είναι ότι επέτρεψαν και επιτρέπουν την κριτική που φτάνει μέχρι και τη απαξίωση, ως απόγονοι, ολίγον κιτς, του Διαφωτισμού! Όμως σαν χαρισματικοί stand up comedians, δίχως να εγείρουν ζητήματα κύρους και ευγενείας, υπενθυμίζουν σε μίμους και αντιγραφείς, ότι στη σκηνή μεγαλουργούν ακόμα! Τουλάχιστον μέχρις ότου μόνα τους αποφασίσουν να αποσυρθούν, όποτε κι όταν, αντιλαμβανόμενα ότι δεν υπάρχει κάτι άλλο για να δώσουν. Δηλαδή όχι σύντομα, πόσο μάλλον άμεσα ή μετεκλογικά!
