Ο Νίκος Χουλιαράς (Οκτώβριος 1940 – 20 Ιουλίου 2015) ήταν ζωγράφος, γλύπτης, συγγραφέας, ποιητής και τραγουδοποιός. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους ζωγράφους. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, τα ιταλικά, τα αγγλικά, τα σουηδικά και τα γερμανικά, ενώ έχουν εκδοθεί στα γαλλικά από τον εκδοτικό οίκο Hatier η συλλογή διηγημάτων “Το Μπακακόκ” και τα μυθιστορήματα “Ο Λούσιας”, “Ζωή την άλλη φορά”, και “Στο σπίτι του εχθρού μου”. Το 1996 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το βιβλίο “Στο σπίτι του εχθρού μου”.
Γεννήθηκε τον Οκτώβριο του 1940 στα Ιωάννινα. Σπούδασε γλυπτική και σκηνογραφία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών από όπου αποφοίτησε το 1967. Παράλληλα με τη ζωγραφική ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και το τραγούδι. Έγραψε ποίηση, διηγήματα και μυθιστορήματα, ενώ έγραψε στίχους και συνέθεσε μελωδίες. Από το 1963 έγραψε πολλά τραγούδια και κάποια από αυτά τα τραγούδησε ο ίδιος. Φιλοτέχνησε ακόμη εξώφυλλα βιβλίων και δίσκων ενώ υπήρξε ο πρώτος που διασκεύασε παλιούς ηπειρώτικους δημοτικούς σκοπούς. Το μυθιστόρημά του “Ο Λούσιας” έγινε τηλεοπτική σειρά από την ΕΤ-1 και μεταδόθηκε το 1989. Ο Νίκος Χουλιαράς συνεργάσθηκε με πολλά περιοδικά από το 1962, όπως τα «Ενδοχώρα», «Δοκιμή», «Ζυγός», «Τραμ» ενώ εικονογράφησε μέσα από αυτά και το διήγημα του Σωτήρη Κακίση «Το μαύρο που με ξέρει». Το 1969 συμμετείχε στην Μπιεννάλε της Βενετίας και το ίδιο έτος τιμήθηκε με το Α’ Βραβείο Παρθένη. Επίσης έχει βραβευτεί πολλάκις για το έργο του στον σχεδιασμό βιβλίων το 1979 και το 1983 στη Διεθνή Έκθεση της Λειψίας. Με αφετηρία το 1969 πραγματοποίησε πολυάριθμες ατομικές εκθέσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ενώ συμμετείχε και σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Αίγυπτος, ΗΠΑ, Ισπανία). Το 1996 ήταν υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας με το βιβλίο του “Στο σπίτι του εχθρού μου”. Πέθανε στις 20 Ιουλίου 2015.
Συγγραφικό Έργο
ΠOIHMATA
- Το χιόνι που ήξερα – Ποιήματα και εικόνες (Κέδρος, A’ Φεβρουάριος 1983)
Γ' βραβείο Διεθνής Έκθεσης Λειψίας, για το καλύτερα σχεδιασμένο βιβλίο στον κόσμο
- Ο χρόνος είναι πάντα με το μέρος του – Ποιήματα και εικόνες (Νεφέλη, A’ Φεβρουάριος 1989)
- Οι λεπτομέρειες του μαύρου – Ποιήματα και εικόνες (Νεφέλη, 1993)
- Εικόνες στο ύψος της ζωής – Ποιήματα και εικόνες (Νεφέλη, 2000)
ΠEZA
- Ο Λούσιας (Κέδρος 1979, Νεφέλη 1987, IA’ Οκτ. 1989) Μυθιστόρημα
- Το Μπακακόκ (Κέδρος A’-Δ’ 1981, Νεφέλη E’ 1988) Διηγήματα
- Το άλλο μισό – Δεκαέξι ιστορίες ελεγχόμενου πάθους σαν παραμύθια (Νεφέλη 1987, B’ Φεβρ. 1988) Διηγήματα
- Ζωή, την άλλη φορά (Νεφέλη 1987, B’ Φεβρ. 1988) Μυθιστόρημα
- Μια ιστορία του μακρύ χειμώνα (Νεφέλη, Σεπτέμβριος 1990) Νουβέλα
- Η μέσα βροχή – Δεκαέξι ιστορίες της αθέατης πλευράς (Νεφέλη, Οκτώβριος 1991) Διηγήματα
- Στο σπίτι του εχθρού μου (Νεφέλη 1995, ISBN 960211228X) Μυθιστόρημα
Υποψήφιος για το Ευρωπαϊκό Αριστείο Λογοτεχνίας 1996, για το βιβλίο Στο σπίτι του εχθρού μου
- Μια μέρα πριν δύο μέρες μετά (Νεφέλη 1998, ISBN 9602113839) Διηγήματα
- Το εργαστήριο του ύπνου (Νεφέλη 2001, ISBN 9602116072) Μυθιστόρημα
- Νερό στο πρόσωπο (Νεφέλη 2005, B’ 2006, ISBN 9602117753) Διηγήματα
Συμμετείχε στο συλλογικό έργο:
- Sante – 15 συγγραφείς και ένα μυθικό τσιγάρο (Ύψιλον 1998)Διηγήματα
ZΩΓPAΦIKH
- Σαράντα Σχέδια – Ζωγραφική-Κείμενα 1973-1974 (Ώρα 1974, Kέδρος 1978, Νεφέλη Δεκ. 1985 ως B’ έκδοση)
- A’ βραβείο Διεθνής Έκθεσης Λειψίας, για το καλύτερα σχεδιασμένο βιβλίο στον κόσμο (έκδοση Kέδρου)
- Ζωγραφική-Κείμενα (Κέδρος 1978)
- Νίκος Χουλιαράς/Nikos Houliaras – Ζωγραφική 1966-1991 (Το Εργαστήρι, Ιαν. 1992)
- Οι ζωγραφιές του νυχτερινού χάρτη – Ζωγραφική 1989-1994 (Νεφέλη, Σεπτέμβριος 1994)
- Οι κατοικήσιμοι τόποι της ζωγραφικής (1994-1996) (Νεφέλη 1997)
- Οι εξοχές του νου (1996-2003)(Νεφέλη 2003, ISBN 9789602116982)
- Οι μαύρες ζωγραφιές 2004-2006 (Νεφέλη, Χιμώνας 2006, ISBN 960211813X)
Μουσικό έργο
Μεγάλη υπήρξε η ενασχόλησή του με τη μουσική. Δικές του επιτυχίες είναι Το τσιμεντένιο δάσος, Θα σου το πω με Α, Ο νοτιάς της ξενιτιάς και η διασκευή του Γιάννη μου το μαντήλι σου. Τραγούδια του έχουν τραγουδήσει πολλοί καλλιτέχνες του “Νέου Κύματος” όπως η Αρλέτα, από το πρώτο κιόλας δίσκο της το 1966 (Η μέρα τελείωσε, Τα πελαγίσια όνειρα) μέχρι και την μετέπειτα επιτυχία της (Το πέτρινο χαμόγελο), η Πόπη Αστεριάδη μόνη της (Η μικρή Νανώ) ή σε ντουέτο με τον Χουλιαρά (Το σπαθί, Χαλασιά μου, Ζαλιάρικο), η Μαρίζα Κωχ (Άναψα κλωνί δαδί) και άλλοι.
Σημαντικές στιγμές στη δισκογραφία του είναι οι Μεγάλες επιτυχίες (Lyra 0115) και Η νύχτα που μας ξέρει (Lyra 4727) με τη συμμετοχή της Δήμητρας Γαλάνη και της Αφροδίτης Μάνου. Το 2006 εμφανίζεται ως στιχουργός στο Τραγούδι του συγκροτήματος «Μικρές Περιπλανήσεις» από τον δίσκο ...και με οδηγό μου ένα παιδί ενώ η πιο πρόσφατη δουλειά του είναι το cd Τα νησιά τ’ ουρανού (Lyra 5202483765554) όπου ερμηνεύει η Αλίκη Καγιαλόγλου, ενώ υπάρχει και ένα κομμάτι (Της τρέλλας η ζητιανιά) που το τραγουδά ο ίδιος ο Νίκος Χουλιαράς.
