Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έκλεισε ήδη έναν μήνα και τα πράγματα δεν έχουν πάει όπως πιθανώς πίστευε το Κρεμλίνο. Τα ρωσικά στρατεύματα σημειώνουν αργή πρόοδο ενώ υπάρχουν και υλικοτεχνικά προβλήματα. Ο Ρώσος στρατιωτικός ειδικός Γκούσταβ Γκρέσελ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) σε συνέντευξή του στο γερμανικο n-tv εξηγεί γιατί συμβαίνει αυτό, όπως και γιατί οι επιθέσεις σε πόλεις όπως η Μαριούπολη είναι τόσο βάναυσες, τι παραλληλισμοί υπάρχουν με τον πόλεμο στη Συρία.
«Όλος ο αρχικός πόλεμος βασίστηκε στον ευσεβή πόθο του Πούτιν, στον ευσεβή πόθο της ανώτατης ηγεσίας της Ρωσίας και των πολιτικών ελίτ της χώρας»,τονίζει . «Η Ουκρανία κρίθηκε εντελώς λανθασμένα, οι κοινωνικές πραγματικότητες και η κοινή γνώμη αγνοήθηκαν εντελώς ή παρερμηνεύτηκαν. Οι Ρώσοι δεν πίστευαν ότι θα συναντούσαν στην πραγματικότητα μια στρατιωτικά οργανωμένη αντίσταση και η αφύπνιση ήταν φυσικά αντίστοιχα κακή»
Ο Γκούσταβ Γκρέσελ τονίζει ότι «Πρώτα από όλα, η Ρωσία θέλει φυσικά την Μαριούπολη. Είναι ο τελευταίος σημαντικός κόμβος μεταφορών στην Αζοφική Θάλασσα, το μεγαλύτερο λιμάνι εκεί. Η πόλη βρίσκεται στον χερσαίο διάδρομο από την Κριμαία στο Ντονμπάς. Δεύτερον, άκουσα από ανθρώπους στη Μόσχα ότι ο Πούτιν είναι προσωπικά απογοητευμένος που η Μαριούπολη δεν παραδόθηκε αμέσως στις ρωσικές δυνάμεις. Ως εκ τούτου, ο Ρώσος πρόεδρος αισθάνεται προσωπικά προσβεβλημένος.»
-Δηλαδή παίζει ρόλο και η εκδίκηση στην καταστροφή;
-Ναί. Η Μαριούπολη είναι μια συμβολικά σημαντική πόλη που βρέθηκε για λίγο στα χέρια των φιλορώσων αυτονομιστών το 2014 και στη συνέχεια ανακαταλήφθηκε από τους Ουκρανούς. Από τότε είναι μια πόλη πρώτης γραμμής και η πρωτεύουσα της Περιφέρειας του Ντόνετσκ. Από το 2014 έχουν υπάρξει αρκετοί εξέχοντες επισκέπτες, ξεκινώντας από τον Αμερικανό γερουσιαστή Τζον Μακέιν. Η Μαριούπολη ήταν η πόλη σύμβολο της Αντίστασης της Ουκρανίας. Ως εκ τούτου, πυροδοτεί επίσης παράλογα συναισθηματικά χαρακτηριστικά.
Αρχικά, η Ρωσία προσπάθησε να διατηρήσει τις καταστροφές στους αμάχους σχετικά χαμηλά, τουλάχιστον σύμφωνα με τα ρωσικά πρότυπα. Δεν ακούστηκαν πυροβολισμοί κατά του άμαχου πληθυσμού, δεν έγιναν επικίνδυνες αεροπορικές επιδρομές. Αυτή η προσέγγιση κατέρρευσε προς το τέλος της πρώτης εβδομάδας του πολέμου επειδή η ουκρανική κοινωνία στήριξε ξεκάθαρα την άμυνα της χώρας και δεν ήθελε τη ρωσική «απελευθέρωση». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο γίνονται τώρα προσπάθειες να εξαντληθεί ο πληθυσμός και να σπάσει η θέληση για αντίσταση, βομβαρδίζοντας σκόπιμα πολιτικούς στόχους με αυξανόμενη ένταση. Υπάρχουν τώρα 300 αεροπορικές επιδρομές στην Ουκρανία την ημέρα, που σημαίνει ότι 300 μονάδες, η καθεμία αποτελούμενη από δύο αεροπλάνα, απογειώνονται κάθε μέρα.
Σύγκριση με Γκρόζνι και Χαλέπι
Η Μαριούπολη συγκρίνεται συχνά με το Τσετσενικό Γκρόζνι και το συριακό Χαλέπι, τα οποία επίσης καταστράφηκαν ολοσχερώς. Είναι δικαιολογημένο αυτό; ερωτάται ο Γκρέσελ.
«Οι παραλληλισμοί υπάρχουν επειδή ο ρωσικός στρατός είχε αυτή την προσέγγιση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η πόλη με τους υπερασπιστές της πρέπει να καταστραφεί για να σπάσει η αντίσταση. Σε αντίθεση με αυτό είναι η τακτική των Αμερικανών, που μπαίνουν μέσα με όπλα ακριβείας και προσπαθούν να πυροβολήσουν τον εχθρό με τα μικρότερα δυνατά όπλα και να προστατεύσουν τον υπόλοιπο άμαχο πληθυσμό όσο το δυνατόν περισσότερο. Ο ρωσικός στρατός ακολουθεί διαφορετική προσέγγιση και αυτό συμβαίνει σε όλες τις πόλεις που πρόκειται να κατακτηθούν στρατιωτικά.
Φυσικά, η ουκρανική κοινωνία είναι διαφορετική από τη συριακή κοινωνία και ο ουκρανικός στρατός είναι οργανωμένος διαφορετικά από τους Σύρους αντάρτες. Αλλά υπήρξαν επίσης στοχευμένες επιθέσεις από τη Ρωσία, για παράδειγμα σε νοσοκομεία και σχολεία στη Συρία – η Ρωσία προσπάθησε ακόμη και να μάθει τις ακριβείς τοποθεσίες από τον Ερυθρό Σταυρό. Αυτό είναι ένα μοτίβο ταπείνωσης του εχθρού, λέγοντάς τους ότι δεν μπορούν να προστατεύσουν τους θαλάμους, τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Αυτό συνέβη στη Συρία και τώρα επαναλαμβάνεται στην Ουκρανία.
-Είναι αυτό μέρος της ρωσικής στρατιωτικής παράδοσης;
-Οι Ρώσοι δανείστηκαν πολλά από την αμερικανική στρατιωτική σκέψη χωρίς να το καταλαβαίνουν. Στην αμερικανική στρατιωτική λογοτεχνία υπάρχει η τακτική «σοκ και δέος». Ο στόχος είναι να πυροδοτηθεί ένα σοκ μέσω μιας επίθεσης προκειμένου να σταματήσει ο αντίπαλος την οργανωμένη στρατιωτική αντίσταση. Στον Πόλεμο του Κόλπου, οι Αμερικανοί σημείωσαν εδαφικά κέρδη τόσο γρήγορα που δεν έδωσαν στον εχθρό χρόνο να αναδιοργανωθεί, μέχρι να διασπαστούν σε μεμονωμένες δυνάμεις και δεν είχε νόημα να συνεχιστεί ο πόλεμος με παράλογους θανάτους.
-Οι δορυφορικές εικόνες δείχνουν τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία. Πώς το πήραν οι Ρώσοι;
-Οι Ρώσοι το υιοθέτησαν αυτό θέλοντας να συντρίψουν την αντίσταση της κοινωνίας και όχι των ενόπλων δυνάμεων. Θέλουν να σπάσουν τη λαϊκή υποστήριξη για τον πόλεμο προκαλώντας σοκ μέσω μιας ταχείας, βάναυσης δράσης και υψηλό αριθμό θυμάτων. Μέχρι να πει ο αντίπαλος λαός: Προτιμώ να έχω ειρήνη κάτω από μια βασιλεία τρόμου παρά τον καθημερινό τρόμο του πολέμου. Αυτή είναι, φυσικά, μια πολύ διαφορετική ανάγνωση της ίδιας τακτικής.
-Δεν έχουν οι Ρώσοι την ταχύτητα να αντιγράψουν τους Αμερικανούς;
-Δεν μπορούν να αντιγράψουν τους Αμερικανούς γιατί τους λείπει τόσο η ταχύτητα όσο και ο τεχνικός εξοπλισμός για να αναλάβουν στοχευμένη δράση κατά του εχθρού. Μπορείτε να το δείτε στην επίθεση στο εμπορικό κέντρο του Κιέβου, για παράδειγμα . Κατά τη διάρκεια των πρώτων δύο ή τριών ημερών του πολέμου, ο ουκρανικός στρατός είχε μεταφέρει οχήματα εκεί ως εφεδρεία μέχρι να συγκεντρωθούν στο βόρειο τμήμα της πόλης για άμυνα. Υπάρχουν και φωτογραφίες από αυτό. Το εμπορικό κέντρο μόλις βομβαρδίστηκε και τα οχήματα εκεί έχουν εξαφανιστεί εδώ και εβδομάδες. Αυτή είναι μια τεράστια χρονική καθυστέρηση»
Στην αρχή του πολέμου έγινε αναφορά στην ξεπερασμένη τεχνολογία του ρωσικού στρατού, όπως τα παλιά τανκς. Σύμφωνα με ρωσικές πληροφορίες, έχουν γίνει δύο επιθέσεις με υπερηχητικούς πυραύλους.
«Για να είμαι ειλικρινής»,λέει ο Γκρέσελ, «δεν θέλω καν να κρίνω πού και πώς χρησιμοποιήθηκαν υπερηχητικοί πύραυλοι . Ακόμα περιμένω δορυφορικές εικόνες από τα σημεία πρόσκρουσης. Μέχρι στιγμής υπάρχει μόνο ο ρωσικός ισχυρισμός. Οπότε είμαι πολύ δύσπιστος σχετικά με τον αριθμό των πυραύλων και το είδος της ζημιάς. Στην περίπτωση των επιθέσεων με πυραύλους Kalibr ή Iskander, υπάρχει σχετικά καλή τεκμηρίωση για το τι χτυπήθηκε. Μέχρι στιγμής, οι επιθέσεις με τους υπερηχητικός πυραύλους Kinzhal είναι, θα λέγαμε, ισχυρισμοί στο twitter από τους Ρώσους. Είναι πιθανό να χρησιμοποιήθηκαν πραγματικά υπερηχητικοί πύραυλοι, αλλά είναι επίσης πιθανό να μην είναι έτσι».
Κρίσιμη η 1η Απριλίου
«Η Ρωσία προσπαθεί να συνεχίσει την προέλαση της και είναι κρίσιμη η 1η Απριλίου», λέει ο Γκρέσελ και εξηγεί:. «Αυτή είναι μια σημαντική ημερομηνία στρατολόγησης στη Ρωσία όταν οι νέοι στρατεύσιμοι αρχίζουν την υπηρεσία τους. Οι πρώην στρατεύσιμοι, από την άλλη πλευρά, απολύονται – και τώρα γίνονται προσπάθειες να στρατολογηθούν όσο το δυνατόν ευρύτερα ως συμβασιούχοι που μπορούν στη συνέχεια να σταλούν στην Ουκρανία. Αυτό θα επέτρεπε στη Ρωσία να ξεκινήσει μια νέα επίθεση στα μέσα Απριλίου. Μέχρι τότε, θα προσπαθήσουν να κρατήσουν τα εδάφη, να αναδιοργανωθούν. Έτσι, εκτός από τη Μαριούπολη και τις ενέργειες στο Ντονμπάς, δεν περιμένω ότι οι Ρώσοι θα ξεκινήσουν καμία μεγάλη επίθεση μέχρι τότε. Δεν λέω ότι ο πόλεμος τελείωσε ή ότι η Ουκρανία βρίσκεται στον δρόμο της νίκης. Αλλά η Ουκρανία έχει την ευκαιρία να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο αναγκάζοντας τη Ρωσία σε μια ειρηνική λύση.
