Ανοίγοντας το αρχείο μου
Γνώρισα τη Σπεράντζα Βρανά στα πρώτα βήματά μου στη δημοσιογραφία. Μας χώριζαν κάποια τετράγωνα και πάντα είχα το ελεύθερο να της χτυπάω το κουδούνι της πολυκατοικίας που έμενε και να περνώ κάποιες ώρες μαζί της. Από το πλευρό της δεν έλειπε ο σύζυγός της, ο Παύλος Πατάκας και η καλή της φίλη, η σπουδαία ερμηνεύτρια Μάγια Μελάγια. Στο ζεστό της διαμέρισμα της Σπεράντζας σε ένα στενάκι κοντά στο «Μπροντγουαίη» της Αγίου Μελετίου έμαθα πολλά χρήσιμα πράγματα οποία και βρήκα μπροστά μου στην πορεία.
Κι αν τα χρόνια πέρασαν η Σπεράντζα Βρανά κρατάει μια θέση την καρδία των παλιότερων αλλά κι των νεώτερων που σίγουρα θα βρουν μεγάλο ενδιαφέρον στις αποκαλύψεις της.
Η Σπεράντζα Βρανά «Τολμά» ξανά. Αυτή τη φορά στη μικρή οθόνη. Το ομώνυμο έργο της, που έγινε bet seller, θα γυρίσει ο Κώστας Κουτσομύτης για την τηλεόραση. Και ξανά προς τη δόξα, λοιπόν, τραβά, η παλιά αλλά αμάραντη δόξα του θεάτρου μας.
Παρόλο που η Σπεράντζα μιλά πάντα ανοιχτά για τη ζωή της, υπέχουν πενήντα άγνωστα πράγματα, που δεν ξέρετε για εκείνη. Να ποια είναι…
- Από την Σμαράγδα Μιχαλιτσιάνου
1. Μικρή ήθελε να γίνει δασκάλα. Δεν είχε σκεφθεί ποτέ να γίνει ηθοποιός. Το θέατρο μπήκες όλως τυχαίως στη ζωή της.
2. Στην κατοχή, ενώ περνούσε έξω από ένα καφενείο, άκουσα γέλια. Και επειδή ήταν σε άσχημη κατάσταση, έσκυψε να δει από πού προέρχονταν. Ο κύριος που ήταν στην πόρτα την έβαλε μέσα. Έτσι μπήκε στη ζωή της το θέατρο.
3. Όταν πήγαινε στο Δημοτικό, παρόλο που δεν ήταν καθόλου όμορφη, της ριχνόντουσαν όλα τα αγοράκια, σε τέτοιο βαθμό, που αναρωτιόταν γιατί!
4. Το πρώτο δώρο που της έκανε η μητέρα της ήταν ένα μαύρο σκυλάκι. Το βάφτισε Νέγκρο και το λάτρεψε. Ήταν το ωραιότερο δώρο που είχε πήρε μέχρι τότε, γιατί οι κούκλες της ήταν όλες πάνινες.
5. Η Σπεράντζα Βρανά δεν μπορούσε να κοιμηθεί μόνη της, γιατί φοβόταν τα φαντάσματα.
6. Δεν άφηνε ποτέ στο πιάτο της περίσσευμα, γιατί πείνασε πολύ τα χρόνια της κατοχής και στο ξεκίνημα της καριέρας της.
7. Όταν είδε τη Σοφία Βέμπο στην ταινία η «Προσφυγοπούλα», προσπάθησε να την μιμηθεί μπροστά στον καθρέφτη, αλλά έφαγε το ξύλο της χρονιάς της από τη μητέρα της.
8. Όταν πρωτοπάτησε στο σανίδι, έκανε ένα νούμερο με την Αντωνία Αρμάου, αλλά ντράπηκε, όταν κατάλαβε πως φαίνεται το στήθος της, και αποχώρησε.
9. Όταν εμφανίστηκε στη Λάρισα με το νάνο τον Αποστολάκη, ντρεπόταν το κοινό, γιατί την είχαν ντύσει με ένα μίνι φόρεμα που αποκάλυπτε τα πόδια της, και επειδή είχαν τρίχες έκανε σαν σπαστικό επί σκηνής.
10. Μαζί με το Μίμη Φωτόπουλο αναγκάστηκαν να γυρίσουν δύο φορές το σκετς του τυφλού και της κοκότας στην ταινία «Κάλπικη λύρα», ύστερα από επιμονή του σκηνοθέτη. Τότε, είχε κι άλλες ανειλημμένες υποχρεώσεις, έσπασαν τα νεύρα της και πήρε το πρώτο ηρεμιστικό.
11. Ο Κώστας Βουτσάς ήταν ένας από τους άντρες που σημάδεψαν τη ζωή της. Συζούσαν τεσσεράμισι χρόνια, αλλά δεν ήταν τυχερό να παντρευτούν..
12. Δεν επέλεξε να γίνει συγγραφέας. Τη… διάλεξε το βιβλίο. Τα γεγονότα την προλάβαιναν στη ζωή της.
13. Μελλοντικά είχε προγραμματίσει να εκδώσει όλες τις ερωτικές επιστολές που πήρε στην καριέρα της από τους θαυμαστές της, επώνυμους και ανώνυμους.
14. Όταν ετοιμαζόταν να κάνει το πρώτο της σόλο το ’53 στο θέατρο «Ακροπόλ», στην επιθεώρηση «Τριάντα το δολάριο», ο συνθέτης του ελαφρού τραγουδιού Γιώργος Μουζάκης της είπε να μην περιμένει χειροκρότημα. Όταν αναρωτήθηκε, της έδωσε την απάντηση ο Γιάννης Φλερύ: «Γιατί όλοι οι άντρες θα ’χουν το χέρι στην τσέπη και οι γυναίκες θα σε ζηλεύουν».
15. Όταν ωρίμασε αρκετά, δεν φοβάται τα γηρατειά, αλλά την ανημπόρια και την εξάρτηση.
16. Για να τα καταφέρει να δει θέατρο στο «Τσαντίρι», χρειάστηκε η επέμβαση της θείας της από το Λονδίνο, για να της δώσει η μητέρα της δυο δραχμές του εισιτηρίου.
17. Δεν γνώρισε εφηβικά χρόνια. Η ζωή της τα ’φερε έτσι και από παιδί έγινε ξαφνικά γυναίκα, αφού έμεινε μόνη στον κόσμο και επωμίστηκε τη φροντίδα του εαυτού της.
18.Κατάγεται από τις πιο αριστοκρατικές οικογένειες της Αθήνας από τη μεριά του πατέρα της, του Γεωργίου Χωματιανού.
19. Το Βρανά είναι καλλιτεχνικό ψευδώνυμο, που της το ΄βγαλαν, όταν ξεκίνησε την καριέρα της στο «Μετροπόλιταν» το 1948.
20. Είχε τόσο εκρηκτικό ταμπεραμέντο και τέτοια ζωντάνια, που όταν έκανε ένα νούμερο με την Ιλεάνα Οικονομίδου κουνιότανε σαν τρελή, και την παρατήρησε η συνάδελφός της. Προσπάθησε να χαλιναγωγήσει τη ζωντάνια της, αλλά δεν τα κατάφερε.
21.Και τώρα ακόμα, μόλις ακούει ένα ρυθμό, δεν μπορεί να κρατηθεί, αλλά σπάνια βγαίνει και δεν εκτίθεται στα μάτια του κόσμου. Με τέτοιες σιτεμένες τσαχπινιές.
22. Είχε μία εκρηκτική θηλυκότητα που της έβγαινε χωρίς να το θέλει και της δημιούργησε πολλά προβλήματα, αφού πολλές συναδέλφισσές της, της έβαλαν τρικλοποδιά.
23. Εδώ και 21 χρόνια φτιάχνει την πίτα του Αγίου Φανουρίου. Κι όταν κάποτε σταμάτησε, πίστεψε, ότι την τιμώρησε ο άγιος, γατί έχασε το αυτοκίνητό της.
24. Όταν της έδωσαν να κάνει το νούμερο «Η ντερμπεντέρισσα», έβλεπε ότι ο παρτενέρ της δεν είχε ιδέα από επιθεώρηση, και δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα. Όμως δεν γινόταν να αντικατασταθεί και τον υπέστη.
25. Είχε ασχοληθεί με την αστρολογία. Κι αυτό όταν έμαθε τα συστατικά του ζωδίου της. Είναι Υδροχόος.
26. Μυήθηκε και στη μεταφυσική από συγγενικό της πρόσωπο που είχε ικανότητες.
27. Ήξερε τα πάντα για όλες τις θρησκείες. Έχει μελετήσει βιβλιοθήκες ολόκληρες.
28. Ήταν πολύ θρήσκα, αλλά πήγαινε στην εκκλησία, όταν υπήρχε λόγος.
29. Δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την πολιτική, γι’ αυτό όταν αναφερόταν κάποιος σε αυτό το θέμα πάθαινε «μπουράζ» στο κεφάλι.
30. Είχε φοβερές ευαισθησίες σε ό,τι σχετίζεται με τη μάνα. Ωστόσο δεν θέλησε ποτέ να γίνει μάνα.
31. Παρεμπιπτόντως υιοθέτησε ένα παιδί, το Νίκο, τον οποίο φρόντιζε από τριών χρονών και τον πάντρεψε κιόλας.
32. Κινδύνεψε να χάσει τρεις φορές τη ζωή της από τις δίαιτες.
33. Ο πρώτος άντρας που παντρεύτηκε ήταν ο Παναγιώτης, ένας Έλληνας εξ Αιγύπτου και ο δεύτερος, ο τραγουδιστής Παύλος Πατάκας που έμειναν μαζί ως το τέλος της ζωής της.
34. Είχε τόσα ονόματα όσα και μία σπανιόλα. Για του λόγου το αληθές: Ελπίς Χωματιανού – Λιβιεράτου – Κουτλάκη – Πατάκα – Σπεράντζα Βρανά.
35. Ποτέ δεν την φώναζαν με το βαφτιστικό της, Ελπίδα δηλαδή. Πάντα την έλεγαν Μπεμπέκα.
36. Είχε κάνει πολλά χάσματα στη σκηνή. Ένα όμως, της έμεινε αξέχαστο. Όταν έκανε ένα νούμερο με τον Κυριάκο Μαυρέα, έπαιζε τάβλι με την Ρένα Ντορ στα καμαρίνια και δεν βγήκε έγκαιρα στη σκηνή. Κι όταν βγήκε, την είχε πιάσει νευρικό γέλιο και δεν μπόρεσε να αρθρώσει λέξη. Και ο Μαυρέας είπε όλο το κείμενό της.
37. Ενοχλήθηκε φοβερά στην πρώτη της εμφάνιση στη σκηνή, όταν κάποιος κριτικός έγραψε, ότι γεννήθηκε μία νέα Ζαζά Μπριλλάντη. Όταν είδε όμως, τη Μπριλλάντη το θεώρησε μεγάλη τιμή.
38. Δεν ‘ήθελε ποτέ να παίξει τη μάγκισσα, νούμερο που την έκανε γνωστή, γατί δεν της πήγαινε ούτε στην ψυχοσύνθεση, ούτε στην κίνηση. Κατάφερε όμως, να αφαιρέσει από τον τύπο αυτό όλα τα αρσενικά στοιχεία και να του δώσει όλα τα θηλυκά στοιχεία του εαυτού της.
39. Σε μία τουρνέ στην Αυστραλία της ζήτησε ο Τόλης Βοσκόπουλος στην πρώτη του τραγουδιστική εμφάνιση να τραγουδήσουν μαζί το «Δεν με πονάς γι’ αυτό με βασανίζεις». Εκείνη αρνήθηκε, γιατί δεν ήξερε τα λόγια. Την κατάσταση, όμως, έσωσε η Αλέκα Στρατηγού που έκανε υποβολείο.
40. Πολύ πικράθηκε, όταν πήγε να παίξει σε θέατρο της συμπρωτεύουσας και έψαχνε να βρει στη μαρκίζα το όνομά της και τη φωτογραφία της. Που ήταν κρυμμένη πίσω από κάτι δένδρα.
41. Άλλη μεγαλύτερη πίκρα ένιωσε σε άλλη παράσταση, όταν άκουσε από το διπλανό της καμαρίνι το Νίκο Ρίζο να λέει: «Αφήστε ρε παιδιά να φύγει, δεν μας χρειάζεται».
42. Η επιθεώρηση είναι η μεγαλύτερη καψούρα της, εξου και ο τίτλος του ομώνυμου βιβλίου της.
43. Όταν ο Αλέκος Αλεξανδράκης και η Νόνικα Γαληνέα της πρότειναν να παίξει στο μιούζικαλ «Μερικοί το προτιμούν καυτό», συμφώνησαν στα καλλιτεχνικά αλλά τα χάλασαν στα οικονομικά.
44. Το ΄56 έσκιζε στη σκηνή του «Ακροπόλ». Μετά τον θρίαμβό της, ο επιχειρηματίας Βασίλης Μπουρνέλλης την έστειλε με δικά του έξοδα στο Παρίσι για να ξεσκάσει.
45. Εκεί την ανακάλυψαν οι Γάλλοι και της ζήτησαν να επιδείξει τα αφράτα κάλλη της στο «Καζινό ντε Παρί», αλλά αρνήθηκε και γύρισε να συνεχίσει την καριέρα της στην Ελλάδα.
46. Την περίοδο εκείνη έπαιρνε πολύ καλό μισθό, αλλά τα ξόδευε όλα για τα λούσα της σκηνής, για τουαλέτες, φτερά, πούλιες, στρας και κεντίδια.
47. Όταν έκανε μία κοκότα πολυτελείας στη σκηνή ήταν ντυμένη με διάφορα αλλοπρόσαλλα ρούχα, που καθένα από αυτά ήταν δώρο κάποιου πλούσιου εραστή της. Κάθε φορά, λοιπόν, που έβγαζε ένα ρούχο επί σκηνής ακουγόταν από την πλατεία ένα μανιασμένο «Βγάλτα όλα».
Όταν έμεινε με ένα ολόσωμο νεγκλιζέ της όρμησαν κάποιοι θερμόαιμοι θαυμαστές της και το ξεσκίσανε. Το νούμερο βέβαια, κόπηκε.
48. Η Ζωίτσα Λάσκαρη της έμαθε να χορεύει τουίστ για τις ανάγκες της επιθεώρησης «Η Αθήνα τη νύχτα» και την ξεγόφιασε…
49. Στα παρασκήνια του Εθνικού Θεάτρου του Κήπου το ΄62 έμαθε να παίζει πόκα, αλλά ήταν μονίμως χαμένη. Δεν την ενοχλούσε όμως, γιατί κέρδιζε αλλού.
50. Όταν κατηφορίζει την Ιπποκράτους και περνά έξω από το θέατρο «Ακροπόλ», ένας κόμπος τής έρχεται στο λαιμό. Πόσες και πόσες επιτυχίες δεν γνώρισε αλήθεια στη σκηνή αυτού του θεάτρου;
