- Του Νίκου Ντάσιου
Ενώπιον του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Γερμανία, ο Αλέξης Τσίπρας ανέφερε πως, μετά την επιτυχή συνεργασία των δυο ανδρών το 2018 για τη διευθέτηση του δημόσιου χρέους (sic), ήρθε η ώρα μιας ακόμα συνεργασίας για την διευθέτηση και του ιδιωτικού. Το ιδιωτικό χρέος σε τράπεζες και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία έχει ξεπεράσει στο τέλος του 2022 τα 250 δισ. €. Η εξυπηρέτηση των τραπεζικών δανείων (στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά) καθίσταται πράγματι ιδιαιτέρως δυσχερής για πολλούς δανειολήπτες, λόγω αυξήσεων των επιτοκίων των Κεντρικών Τραπεζών από τις οποίες θα πρέπει να εξαιρεθούν οι πιο ευάλωτοι. Ο ρυθμός ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό της κυβέρνησης είναι εξαιρετικά αργός, μιας και μόλις 1,42 δισ. € χρεών έχουν ρυθμιστεί μέχρι σήμερα.
Η οικονομική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνει ένα «ολιστικό σχέδιο» αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους και προστασίας της πρώτης κατοικίας, της επαγγελματικής στέγης και της αγροτικής γης, με δημιουργία σχετικού υφυπουργείου, δημόσιας εποπτικής αρχής και ειδικού ταμείου αναδιαρθρώσεων οφειλών. Ως «λυδία λίθο» για την εξυπηρέτησή του θεωρείται ο Πτωχευτικός Νόμος της ΝΔ, τον οποίο και θα καταργήσει εφόσον αναλάβει τη διακυβέρνηση, θεσμοθετώντας την υποχρεωτική εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών σε τράπεζες και φαντς. Με την υποχρέωση των πιστωτών σε προτάσεις βιώσιμης ρύθμισης του χρέους, ο δανειολήπτης θα προστατεύεται, αφού θα ακυρώνεται κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Εκτιμάται ότι έτσι θα διαγραφεί το 40% με 60% της ονομαστικής αξίας των δανείων, με την εναπομένουσα οφειλή να επιδοτείται από το κράτος έως το 50% της αξίας της, σε συνδυασμό με σενάρια βραχύβιας ή μακροχρόνιας αποπληρωμής.
Για την ιστορία αξίζει να θυμηθούμε ότι το 2015, κάτω από την πίεση της τρόικας, ο ΣΥΡΙΖΑ τροποποίησε το Νόμο Προστασίας της Πρώτης Κατοικίας (Νόμος Κατσέλη), νομιμοποιώντας τα φαντς για δικαστικές ενέργειες κατά οφειλετών (Ν. 4354/2015) με φορολογικές απαλλαγές τους (Ν. 4389/2016), υπό την προϋπόθεση πρόσκλησης του συνεργάσιμου δανειολήπτη σε διαπραγμάτευση. Τέθηκε όμως χρονικός ορίζοντας εφαρμογής των ρυθμίσεων αυτών το 2018 για να εφαρμοστεί ένα ακόμη πιο περιορισμένο πλαίσιο προστασίας με τον Ν. 4605 του 2019,η εφαρμογή του οποίου παρατάθηκε από την κυβέρνηση της ΝΔ δύο φορές με αφορμή την πανδημία, μέχρι την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, όπου αίρεται η πρόταση ρύθμισης προς τους δανειολήπτες. Για την αποφυγή των εμποδίων στους πλειστηριασμούς με νόμο του 2017 ο ΣΥΡΙΖΑ εισήγαγε την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και με τροπολογία θεσμοθέτησε την αυτεπάγγελτη δίωξη όσων πολιτών αντιτίθενται στα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Το οικονομικό πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης ένα σύνολο υποσχέσεων, από διαγραφές χρεών της περιόδου της πανδημίας, ενίσχυσης της ρευστότητας των ΜΜΕ, αύξησης των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων από τον πρώτο χρόνο κατά 10%, 13η σύνταξη, καταβολή των αναδρομικών κοκ.
Από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ προκύπτουν δύο βασικά ερωτήματα: από πού θα βρεθούν τα λεφτά για την υλοποίηση ενός τόσο φιλόδοξου προγράμματος παροχών, που σε βάθος τετραετίας εκτιμάται στα 44 δισ. € και της ρύθμισης του ιδιωτικού χρέους με εγγυήσεις άνω των 20 δισ. €, καθώς και το πώς θα αντιμετωπιστεί η πιθανότατη άρνηση των τραπεζών και των φαντς να προβούν σε διαγραφές τόσο υψηλού ποσοστού ιδιωτικών χρεών.
Η απάντηση περί φορολόγησης των εταιρειών ενέργειας για τα υπερκέρδη ύψους 6 δισ. € με συντελεστή 90% και των πλουσίων δεν φαίνεται εφικτή, αλλά κι αν γίνει δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του προτεινόμενου προγράμματος. Άλλωστε, ο ΣΥΡΙΖΑ –όπως και το ΜέΡΑ25– είναι εν πολλοίς κόμματα πλουσίων και δεν πρόκειται να κινηθούν επιθετικά απέναντι στην ίδια τους την κοινωνική τάξη. Απομένουν λοιπόν δύο δυνατότητες: Ο εξωτερικός δανεισμός ή η επέκταση της φορολόγησης των μεσαίων στρωμάτων που θα χαρακτηριστούν εκ νέου προνομιούχοι, αφού, σύμφωνα με τις φορολογικές δηλώσεις του 2022, εισόδημα άνω των 20 χιλ. € ετησίως δηλώνει μόλις το 17,2% των φορολογουμένων. Μετά από την περίοδο της πανδημίας, όπου οι κρατικές ενισχύσεις στην οικονομία έφτασαν τα 50 δισ. € και 8 δισ. για την επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων, κι ενώ επανέρχονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, το ενδεχόμενο νέου δανεισμού οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέα χρεοκοπία. Παράλληλα στο εσωτερικό η υποχρέωση των τραπεζών σε ρυθμίσεις και διαγραφές χρεών θα εμπεδώσει εκ νέου μια κουλτούρα «δεν πληρώνω» με ατέρμονες δικαστικές διαμάχες και μαζικές αθετήσεις πληρωμών, αυξάνοντας τον κίνδυνο κλεισίματος των τραπεζών –κατά τα πρόσφατα παραδείγματα της Σίλικον Βάλεϊ και της Κρεντί Σουίς– θέτοντας σε κίνδυνο τις αποταμιεύσεις πολλών καταθετών.
Κι εδώ υπεισέρχεται το «σχέδιο ΔΗΜΗΤΡΑ» του άλλου βασικού εταίρου της «προοδευτικής» διακυβέρνησης, Γ. Βαρουφάκη, που μιλάει για χρεοκοπία της Τράπεζας της Ελλάδας, ώστε να καταστεί αδύνατη η διεκδίκηση του χρέους από τους δανειστές, έξοδο από το Ευρώ και επιβίωση του πληθυσμού με χάρτινες τραπεζικές μονάδες ΔΗΜΗΤΡΑ! Με αυτό τον τρόπο το ΜέΡΑ25 θεωρεί εφικτή την κατάργηση του «Ηρακλή», δηλαδή της πώλησης των κόκκινων δανείων στα φαντς, του Υπερταμείου και του Πλαισίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Επανερχόμαστε έτσι στο 2015 με τον κίνδυνο του πλιάτσικου των χρεοκοπημένων επιχειρηματιών, την εξασφάλιση αυτών –όπως ο Βαρουφάκης– που έχουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό και στην άμεση δορυφοροποίηση της χώρας από την Τουρκία και τους ευρασιανιαστές συμμάχους του ΜέΡΑ25 –μετά και την πρόσφατη συμμαχία τους με τη ΛΑΕ.
Κι ενώ σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανέφερε ως πυρήνα του προβλήματος της ελληνικής οικονομίας το παραγωγικό μοντέλο, ο ΣΥΡΙΖΑ στερείται μιας συνολικής πρότασης επ’ αυτού για τους εξής λόγους: Καθηλωμένος στην ιδεοληψία «κρέας ή κανόνια», δεν αντιλαμβάνεται τη σημασία του αμυντικού τομέα σ’ ένα παραγωγικό μοντέλο υψηλής εξειδίκευσης ή τη συμβολή της αξιοποίησης των εγχώριων ενεργειακών κοιτασμάτων, των υποδομών και των δικτύων στην οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα ή ακόμα τη σημασία της αναδιάρθρωσης του κράτους, το οποίο αντιμετωπίζει ανταγωνιστικά προς την ιδιωτική οικονομία. Ενώ επίσης προτείνει ένα νέο Κοινωνικό Κράτος, δεν θέτει τις βασικές προϋποθέσεις του: τη δημογραφία, την ενίσχυση της περιφέρειας και την αποκέντρωση.
Αλλά και η Νέα Δημοκρατία στερείται ενός συνολικού εθνικού οράματος, μέρος του οποίου είναι η οικονομία και το αναπτυξιακό και κοινωνικό μοντέλο. Αυτό, όμως, δεν δικαιολογεί επιλογές που με την ψευδαίσθηση του αντισυστημισμού θα οδηγήσουν στον αυτοχειριασμό ενός 4ου μνημονίου.
Πηγή: https://ardin-rixi.gr/archives/250257
