Ρόμπερτ Μπαρνς: Ένα κόκκινο, κόκκινο ρόδο

• Του ΟΔΥΣΣΕΑ ΔΙΑΜΑΝΤΗ

Ο Ρόμπερτ Μπαρνς (25 Ιανουαρίου 1759, Άλογουεϊ – 21 Ιουλίου 1796, Ντάμφρις) ήταν Σκωτσέζος ποιητής και στιχουργός. Θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Σκωτίας, με το έργο του να χαίρει δημοφιλίας στον αγγλόφωνο κόσμο αλλά και διεθνώς. Ήταν από τους πρώτους που έγραψαν ποίηση στη γλώσσα σκωτς, μια υποομάδα των αγγλικών γλωσσών, η οποία μιλιέται στις πεδινές περιοχές της Σκωτίας. Παρότι μεγάλο μέρους των έργων του γράφτηκε στην επίσημη αγγλική, ο Μπαρνς βοήθησε πολύ στο να καταστεί η μητρική του γλώσσα αναγνωρίσιμη σε διεθνές επίπεδο.

Ο αντίκτυπός του στην κουλτούρα και τις τέχνες της Σκωτίας θεωρείται διαχρονικά κομβικός. Επηρέασε βαθιά το καλλιτεχνικό κίνημα του ρομαντισμού και μετά θάνατον αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για φιλελεύθερους, σοσιαλιστές αλλά και την σκωτσέζικη διασπορά. Η ποίηση του περιλαμβάνει θέματα όπως η μάχη για την καθιέρωση και ενίσχυση της δημοκρατίας (με επιρροές από τη Γαλλική Επανάσταση), ο ριζοσπαστισμός, ο σκωτσέζικος πατριωτισμός, ο αντικληρικαλισμός, οι ταξικές ανισότητες, οι ρόλοι φύλου, η φτώχεια, η σεξουαλικότητα, τα θετικά στοιχεία της λαϊκής κουλτούρας.

Μία από τις μεγάλες συνεισφορές του στον πολιτισμό της ιδιαίτερης πατρίδας του, αλλά και διεθνώς, ήταν η ενασχόλησή του με τα παραδοσιακά και λαϊκά τραγούδια και τη δημώδη ποίηση του τόπου του. Συγκεκριμένα, διέσωσε και αναπροσάρμοσε πολλά λαϊκά τραγούδια της Σκωτίας, συνεργαζόμενους με άλλους συγκαιρινούς του λόγιους και λαογράφους. Χάρη στη διάσωση και τον εμπλουτισμό των παραδοσιακών τραγουδιών της χώρας του, δικαίως απέκτησε την υστεροφημία του και την αναγνώρισή του ως σπουδαίου λυρικού ποιητή.

Η μπαλάντα «Ένα κόκκινο, κόκκινο τριαντάφυλλο» (A red, red rose) αποτελεί αναπροσαρμογή ενός δημώδους λαϊκού τραγουδιού. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με την πηγή έμπνευσης του τραγουδιού. Πιθανόν να κατέγραψε τους στίχους που άκουσε να τραγουδάει ένα κορίτσι από την επαρχία καθώς περνούσε τυχαία από μπροστά του και να τους επεξεργάστηκε μετέπειτα. Σύμφωνα με άλλες εύλογες υποθέσεις, το τραγούδι μπορεί να βασίστηκε σε άλλα καταγεγραμμένα ποιήματα ή μπαλάντες της εποχής.

Η μπαλάντα χαρακτηρίζεται από έναν απλό και συνάμα δυναμικό συνδυασμό τρυφερότητας και μεγάλης υπερηφάνειας. Το θέμα είναι ο έρωτας πέρα από κάθε μέτρο και ο αποχωρισμός. Ο ποιητής για να περιγράψει τα συναισθήματά του χρησιμοποιεί πολύ παραστατικές παρομοιώσεις, υπερβολικές συγκρίσεις και επιβλητικές μεταφορές. Το τραγούδι είναι εξαιρετικά υποβλητικό, περιλαμβάνοντας στίχους που αναφέρονται σε βράχους που λιώνουν στον ήλιο και σε θάλασσες που στεγνώνουν. Οι εικόνες αυτές παραπέμπουν σε μεγάλες και μακρόχρονες γεωλογικές διεργασίες, δίνοντας μια αίσθηση μεγαλείου και διαχρονικότητας στον έρωτα που εξυμνείται στο τραγούδι.

A Red, Red Rose

BY ROBERT BURNS

O my Luve is like a red, red rose

That’s newly sprung in June;

O my Luve is like the melody

That’s sweetly played in tune.

So fair art thou, my bonnie lass,

So deep in luve am I;

And I will luve thee still, my dear,

Till a’ the seas gang dry.

Till a’ the seas gang dry, my dear,

And the rocks melt wi’ the sun;

I will love thee still, my dear,

While the sands o’ life shall run.

And fare thee weel, my only luve!

And fare thee weel awhile!

And I will come again, my luve,

Though it were ten thousand mile.

Μετάφραση (πιστή)

Ένα κόκκινο, κόκκινο τριαντάφυλλο

Ω, η Αγάπη μου είναι σαν ένα κόκκινο, κόκκινο τριαντάφυλλο

Που μόλις ξεπετάχτηκε μεσ’ στον Ιούνιο

Ω, η Αγάπη μου είναι σαν τη μελωδία

Που παίζεται σε γλυκιά αρμονία.

Είσαι τόσο όμορφη, ωραία μου κοπέλα,

Είμαι τόσο βαθιά ερωτευμένος

Και θα σ’ αγαπώ ακόμη, αγαπημένη μου,

Έως ότου στεγνώσουν όλες οι θάλασσες.

Έως ότου στεγνώσουν όλες οι θάλασσες, αγάπη μου

Και λιώσουν όλ’ οι βράχοι από τον ήλιο

Και θα σ’ αγαπώ ακόμη, αγαπημένη μου,

Μέχρι να τελειώσει η άμμος στην κλεψύδρα της ζωής.

Και σ’ αποχαιρετώ, αγάπη μου!

Και σ’ αποχαιρετώ για λίγο!

Και θα έρθω ξανά, αγάπη μου,

Κι ας ήταν δέκα χιλιάδες μίλια.

Μετάφραση (ελεύθερη, με ομοιοκαταληξία)

Ένα κόκκινο, κόκκινο τριαντάφυλλο

Κατακόκκινο άνθος τριαντάφυλλου.

Μεσ’ στον Ιούνη άνθιζ’ η αγάπη μου.

Είναι το πάθος μου μια μελωδία

Παιγμένο εξαίσια και μ’ αρμονία.

Έχεις τέτοια σπάνια ομορφιά

ώστε να σε ποθώ, πολύ βαθιά:

έστω κι αν, αγάπη μου γλυκιά,

η κάθε θάλασσα στεγνώσει πια.

Ωσότου πια η θάλασσα στεγνώσει

Και ο ήλιος τον κάθε βράχο λιώσει

Θα σε ποθώ ακόμη, μόνη μου αγάπη,

Μέχρις η κλεψύδρα της ζωής αδειάσει.

Και σ’ αποχαιρετώ, αγάπη μου!

Μόνο για λίγο σ’ αποχαιρετώ!

Και θα γυρίσω πάλι, αγάπη μου,

Χιλιάδες μίλια διανύοντας εν πλω.

The following two tabs change content below.

• Βιογραφικό
• Τελευταία άρθρα

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

Ο Οδυσσέας Διαμάντης είναι ψυχολόγος. Σπούδασε Ψυχολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (2013-2017) και συνέχισε στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου, στην Κατεύθυνση της Θετικής Ψυχολογίας. Ασχολείται με τις μεταφράσεις, τη λογοτεχνία και ερευνητικά θέματα σχετικά με την επιστήμη της Ψυχολογίας. Έχει δημοσιευμένες μεταφράσεις και επιμέλειες επιστημονικών και πολιτικών άρθρων και λογοτεχνικά κείμενα σε ηλεκτρονικά περιοδικά και έντυπες εκδόσεις όπως: socialpolicy.gr, Kommon, Μπολ Φυστίκια, Times News, Αυγή, Animartists, Στέπα - Επιθεώρηση Ρωσικού Πολιτισμού. Είναι τακτικός συνεργάτης του περιοδικού Μαρξιστική Σκέψη. Πιστεύει ότι η ομορφιά και η δημιουργικότητα θα σώσουν –όπως πάντα– τον κόσμο.

Τελευταία άρθρα απόΟΔΥΣΣΕΑΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ (δείτε τα όλα μαζί)

• Οδυσσέας Διαμάντης: «Καλυψώ» - 18 Ιανουαρίου 2021
• Οδυσσέας Διαμάντης: «Ένα κομμάτι» - 28 Δεκεμβρίου 2020
• Οδυσσέας Διαμάντης: «Ευτυχώς» - 15 Δεκεμβρίου 2020