Ο Ρομπέρτο Ασατζιόλι (Roberto Assagioli, Βενετία, 27 Φεβρουαρίου 1888 – Καπόλονα, 23 Αυγούστου 1974) ήταν Ιταλός ψυχίατρος και ψυχολόγος ειδικευμένος στην ανθρωπιστική και διαπροσωπική ψυχολογία. Υπήρξε ο δημιουργός του κινήματος της ψυχοσύνθεσης και εξέτασε λεπτομερώς τη δυνατότητα της σταδιακής ολοκλήρωσης της προσωπικότητας μέσα από τη χρήση της Θέλησης.
Την εποχή που ο Ασατζιόλι ολοκλήρωνε τις σπουδές του στον τομέα της ψυχιατρικής και της νευρολογίας στο Istituto di Studii Superiori Pratici e di Perfezionamento της Φλωρεντία, άρχισε να διαμορφώνει τη θεωρία του σχετικά με την ψυχανάλυση, για την οποία πίστευε ότι υπήρχε η ανάγκη μιας περισσότερο ολιστικής προσέγγισης.
Ο Ασατζιόλι θεωρείται ο πατέρας της Ψυχοσύνθεσης, μιας νέας πνευματικής και ολιστικής προσέγγισης στην ψυχολογία, η οποία διαμορφώθηκε ως απόρροια της ψυχανάλυσης.
Επηρεασμένος από τις θεωρίες του Φρόιντ για τον καταπιεσμένο νου και του Γιουνγκ για το συλλογικό ασυνείδητο, ο Ασατζιόλι θεωρούσε ότι η αγάπη, η σοφία, η δημιουργικότητα και η θέληση πρέπει να αποτελούν βασικά συστατικά της ψυχανάλυσης.
Κατά τη θεωρία που σταδιακά αναπτύσσει, η ψυχανάλυση αποτελεί βασικό συστατικό για την ψυχοσύνθεση. Η διπλωματική του διατριβή, το 1919, με τον τίτλο “Ψυχοσύνθεση” (“La Psicosintesi”) περιγράφει μία νέα διαδικασία πέραν της Ψυχανάλυσης του Φρόιντ.
Κατά τη διάρκεια της εργασίας του στην ψυχιατρική κλινική του Μπούργκχελζλ στην Ελβετία, και στο ιδρυθέν από τον ίδιο Ινστιτούτο Ψυχοσύνθεσης (Instituto di Psicosintesi) το πρώτο του είδους του στην Ιταλία, ο Ασατζιόλι επιβεβαιώνει το συμπέρασμά του για το ανολοκλήρωτο της ψυχανάλυσης ως διαδικασίας.
Ο Ασατζιόλι αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “η ψυχοσύνθεση προϋποθέτει την ψυχανάλυση, ή μάλλον, την περιλαμβάνει ως πρώτο και απαραίτητο στάδιο”.
Οι απόψεις και η θεωρία του έχουν αρκετά κοινά με τον Καρλ Γκούσταβ Γιούνγκ ιδιαίτερα στο ζήτημα της σημασίας του πνευματικού επιπέδου της ανθρώπινης ύπαρξης.
Επιπλέον, όπως και ο Γιούνγκ, ο Ασατζιόλι θεωρούσε ότι τα ψυχολογικά συμπτώματα είναι δυνατόν να προκληθούν από την πνευματική δυναμική.
Αντιθέτως, πίστευε ότι οι θεωρίες του Σίγκμουντ Φρόιντ, με τον οποίο εικάζεται ότι αλληλογραφούσαν, έθεταν “όρια”.
Ο Ασατζιόλι διαφωνούσε με τον Φρόιντ κυρίως στο ζήτημα του αναγωγισμού και της άρνησης των θετικών διαστάσεων της προσωπικότητας.
Ο Ασατζιόλι συνελήφθη και φυλακίστηκε από το φασιστικό καθεστώς του Μπενίτο Μουσολίνι εξαιτίας της εβραϊκής καταγωγής του και των ανθρωπιστικών θεωριών του.
Με το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου αφιερώθηκε στην εξέλιξη της θεωρίας του για την Ψυχοσύνθεση, η οποία γνώρισε παγκόσμια απήχηση.
Ο Ασατζιόλι θεωρεί επιστημονικές τις εμπειρικές παρατηρήσεις της ψυχολογίας σχετικά με την προσωπικότητα και την ψυχή, εφευρίσκοντας νέες θεραπευτικές μεθόδους πέραν της ψυχανάλυσης.
Οι Ασατζιόλι-Γιούνγκ θεωρούν ζωτικής σημασίας τη συνθετική ανάλυση που θα οδηγήσει στην ολοκλήρωση της ανθρώπινης προσωπικότητας και την ανάπτυξη του ανθρωπίνου δυναμικού, πέραν της αναλυτικής φάσης της ψυχοθεραπείας.
Η ψυχοσύνθεση, της οποίας υπήρξε πρωτοπόρος, εξακολουθεί να αποτελεί βασική ψυχολογική πρακτική, εξελισσόμενη από θεραπευτές και ψυχολόγους σε παγκόσμιο επίπεδο.
