Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο γεωπολιτικών ανησυχιών και ανησυχιών για την ασφάλεια που συνδέονται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Η πρόσφατη κλιμάκωση του πολέμου από τη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω στρατιωτικής κινητοποίησης και ψεύτικων «δημοψηφισμάτων» οδήγησε σε αύξηση των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των στρατεύσιμων και των οικογενειών τους που εγκατέλειψαν τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Οι κατευθυντήριες γραμμές απαιτούν ενισχυμένο έλεγχο ασφαλείας κατά την έκδοση βίζας για Ρώσους και αυξημένους συνοριακούς ελέγχους, με ταυτόχρονη πλήρη τήρηση της νομοθεσίας της ΕΕ για το άσυλο.
Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές καλούν τα προξενεία και τις συνοριακές αρχές των κρατών μελών να εφαρμόζουν υψηλότερο βαθμό ελέγχων ασφαλείας και συντονισμένη προσέγγιση κατά τη διεξαγωγή ατομικών αξιολογήσεων των αιτήσεων θεώρησης και ελέγχων των Ρώσων πολιτών στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης.
Ο Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας Μαργαρίτης Σχοινάς ανέφερε ότι «χρειαζόμαστε μια ενιαία, ευρωπαϊκή προσέγγιση για την αντιμετώπιση των Ρώσων πολιτών που φτάνουν στα εξωτερικά μας σύνορα. Η ίδια ενότητα που έχουμε επιτύχει με συνέπεια απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα κατά της Ουκρανίας πρέπει να εφαρμοστεί και σε αυτήν την περίπτωση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι και θα παραμείνει πάντα τόπος ασύλου. Αλλά αυτό είναι κυρίως ένα ζήτημα ασφάλειας: ο αυξημένος έλεγχος για την έκδοση βίζας και οι αυξημένοι έλεγχοι στα σύνορα θα διασφαλίσουν ότι προστατεύουμε τους εαυτούς μας και την ενότητά μας».
Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον σημείωσε ότι «οι σημερινές κατευθυντήριες γραμμές έρχονται στο πλαίσιο της πρόσφατης κλιμάκωσης του πολέμου από τον Πρόεδρο Πούτιν. Η απειλή για την ασφάλεια είναι πραγματική. Η ΕΕ θα προστατεύσει τον εαυτό της και τους πολίτες μας. Φροντίζουμε να έχουμε μια συνεκτική και ενιαία προσέγγιση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ έναντι των Ρώσων πολιτών και επίσης όσον αφορά την εφαρμογή αυστηρών κανόνων για την έκδοση θεωρήσεων βραχείας διαμονής για Ρώσους πολίτες. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη δεν θα κλείσει την πόρτα της σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη προστασίας».
Ενισχυμένος έλεγχος ασφαλείας για την έκδοση βίζας στους Ρώσους
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογήσουν τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι Ρώσοι πολίτες μπορούν να λαμβάνουν θεωρήσεις Σένγκεν με περιορισμένα και συντονισμένα. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να εφαρμόζουν αυστηρή προσέγγιση για την αξιολόγηση της αιτιολόγησης του ταξιδιού. Αυτό περιλαμβάνει τους Ρώσους πολίτες που διαφεύγουν από τη στρατιωτική κινητοποίηση.
Εάν ένας αιτών θεώρηση (π.χ. άτομο που δραπετεύει από στρατιωτική κινητοποίηση) σχεδιάζει μια μακρά διαμονή στην ΕΕ, τα προξενεία των κρατών μελών θα πρέπει να αντιμετωπίζουν την υπόθεση σύμφωνα με τους ισχύοντες εθνικούς κανόνες για τις θεωρήσεις μακράς διαμονής. Όσον αφορά τις βίζες βραχείας διαμονής, τα προξενεία καλούνται να εφαρμόσουν τυχόν ανθρωπιστικές παρεκκλίσεις με περιορισμένο τρόπο. Εναπόκειται στα κράτη μέλη, βάσει ατομικής εξέτασης, να αξιολογήσουν εάν οι αιτήσεις από Ρώσους πολίτες μπορούν να θεωρηθεί ότι εμπίπτουν στην κατηγορία των ανθρωπιστικών λόγων.
Τα προξενεία των κρατών μελών θα πρέπει επίσης να εξετάσουν προσεκτικά τις περιπτώσεις Ρώσων που υποβάλλουν αίτηση για βίζα βραχείας διαμονής εκτός Ρωσίας. Τέτοιες περιπτώσεις θα πρέπει να απευθύνονται στο προξενείο που είναι υπεύθυνο για τον τόπο διαμονής τους, συνήθως στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Ανάκληση και ακύρωση έγκυρης βίζας (στα σύνορα)
Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να δώσουν εντολή στα προξενεία και στους συνοριοφύλακες να ασκούν αυξημένο έλεγχο και να υιοθετούν αυστηρή προσέγγιση όσον αφορά την επανεκτίμηση των θεωρήσεων που έχουν ήδη εκδοθεί σε οποιονδήποτε πολίτη της Ρωσικής Ομοσπονδίας, με βάση την επανεξέταση της μεμονωμένης κατάστασης στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο.
Συντονισμένοι και ενδελεχείς έλεγχοι Ρώσων πολιτών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ
Τα ασφαλή εξωτερικά σύνορα αποτελούν προϋπόθεση για τη λειτουργία του χώρου Σένγκεν χωρίς ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα. Η καθοδήγηση υπογραμμίζει πτυχές του Κώδικα Συνόρων του Σένγκεν και καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους ελέγχους ασφαλείας στα εξωτερικά σύνορα και να ακολουθήσουν συντονισμένη προσέγγιση στα σύνορα της ΕΕ με τη Ρωσική Ομοσπονδία για να αποφευχθεί ότι ένας Ρώσος πολίτης στον οποίο έχει απαγορευτεί η είσοδος σε ένα σύνορο θα να γίνει δεκτός από άλλον.
Οι κατευθυντήριες γραμμές δεν θίγουν το ισχύον νομικό πλαίσιο στον τομέα του ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της μη επαναπροώθησης.
Πιο προσεκτική αξιολόγηση των ταξιδιωτικών εγγράφων από τους μεταφορείς επιβατών
Η καθοδήγηση υπενθυμίζει επίσης ότι οι αερομεταφορείς είναι υπεύθυνοι για τους υπηκόους τρίτων χωρών τους οποίους μετέφεραν στην ΕΕ αλλά τους απαγορεύεται η είσοδος. Οι μεταφορείς θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση κατά την επαλήθευση ταξιδιωτικών εγγράφων που απαιτούνται για την είσοδο, ειδικά για τους Ρώσους πολίτες. Είναι επίσης υπεύθυνοι για την επιστροφή του ατόμου στο οποίο απαγορεύτηκε η είσοδος στην ΕΕ πίσω στη χώρα αναχώρησής του.
