Ο Σολ Μπέλοου (Solomon Bellow, 10 Ιουνίου 1915 – 5 Απριλίου 2005) ήταν Καναδός λογοτέχνης, τιμημένος με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1976. Επιπλέον, είναι ο μοναδικός συγγραφέας που έχει κερδίσει τρεις φορές το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου για έργο μυθοπλασίας. Καταγόταν από οικογένεια Εβραίων της Λιθουανίας.
Κατά τη σουηδική επιτροπή των Βραβείων Νόμπελ, η γραφή του διαθέτει «το μίγμα του πλούσιου περιπετειώδους μυθιστορήματος και της λεπτής αναλύσεως του πολιτισμού μας, της ψυχαγωγίας, των σημαντικών και τραγικών επεισοδίων σε γρήγορη διαδοχή, με τη φιλοσοφική συζήτηση, αναπτυσσόμενα όλα από έναν σχολιαστή με έξυπνη γλώσσα και διεισδυτικό βλέμμα στις εσωτερικές και εξωτερικές πολύπλοκες διαδικασίες που μας οδηγούν στις πράξεις μας, ή που μας αποτρέπουν από το να δράσουμε, και αυτό μπορεί να αποκληθεί το δίλημμα της εποχής μας».
Ο Μπέλοου έχει δηλώσει ότι από όλους τους ήρωές του ο Γιουτζήν Χέντερσον (του βιβλίου «Χέντερσον, ο βασιλιάς της βροχής») ήταν εκείνος που του έμοιαζε περισσότερο. Ο Μπέλοου μεγάλωσε ως ένα αγενές παιδί της φτωχογειτονιάς, ένας σκληροτράχηλος μετανάστης από το Κεμπέκ. Κατά τον Κρίστοφερ Χίτσενς η λογοτεχνία του Μπέλοου και οι κύριοι ήρωές του αντανακλούν τον δικό του πόθο για την υπέρβαση, μία μάχη να «υπερβεί όχι απλώς τις συνθήκες, αλλά και τις ψυχώσεις του γκέτο». Οι πρωταγωνιστές του Μπέλοου, με τη μία μορφή ή την άλλη παλεύουν όλοι με αυτό που ο ήρωάς του Κόρντ αποκαλεί «οι μεγάλης κλίμακας παραλογισμοί του 20ού αιώνα» Αυτή η υπέρβαση επιτυγχάνεται, αν γίνεται, μόνο μέσα από μία «θηριώδη αφομοίωση γνώσεων και μορφώσεως» (Χίτσενς) και μία έμφαση στην αρχοντιά.
Εργογραφία και ελληνικές μεταφράσεις
- Μυθιστορήματα
- 1944: Dangling man (Ο μετέωρος άνθρωπος) – ελλην. μετάφραση Γιούρι Κοβαλένκο (εκδ. Άγκυρα, 1976)
- 1947: The victim (Το θύμα) – μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος (εκδ. “Καστανιώτη”, 2007)
- 1953: The adventures of Augie March (Οι περιπέτειες του Ώγκι Μαρτς) – Εθνικό Βραβείο Βιβλίου των ΗΠΑ, – μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος (“Καστανιώτης”, 2015)
- 1956: Seize the day – (Άδραξε τη μέρα) – μτφ. Έφη Φρυδά (εκδ. “Οδυσσέας”, 1982) και Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ (εκδ. “Καστανιώτη”, 2004)
- 1959: Henderson the rain king (Χέντερσον, ο βασιλιάς της βροχής) μτφ. Ντίνα Δαμοπούλου (εκδ. “Τερζόπουλος”, 1979)
- 1964: Herzog (Χέρτσογκ), – το μυθιστόρημα τιμήθηκε το 1965 με το «National Book Award – Fiction» και το «Prix Formentor International» – μτφ. Μίλτος Φραγκόπουλος (εκδ. “Ζάρβανος”, 1983) και Δημήτρης Στεφανάκης (εκδ. “Καστανιώτη”, 1999)
- 1970: Mr. Sammler’s planet (Ο μικρός πλανήτης του κυρίου Ζάμλερ) (μτφ. Θ.Δ.Φραγκόπουλος, εκδ. “Ι.Δ.Ε.Β.”, 1977)
- 1975: ‘Humboldt’s gift, [ Το δώρο του Χούμπολτ ] τιμήθηκε με το Βραβείο Πούλιτζερ (Μυθοπλασίας) για το 1976
- 1982: The dean’s December (Ένας ανήσυχος Δεκέμβρης) – μτφ. Γιάννης Κωστόπουλος (εκδ. “Ψυχογιός”, 1985)
- 1987: More die of heartbreak
- 1989: A theft (Η κλοπή) – μτφ. Πέγκυ Βουδούρη (“Καστανιώτης”, 1990)
- 1989: The Bellarosa connection
- 1997: The actual (Η μοναδική) – μτφ. Βασίλης Καλλιπολίτης για τις εκδ. “Καστανιώτη”, 1998)
- 2000: Ravelstein (Ράβελστάιν) – μτφ. Δημήτρης Στεφανάκης για τις εκδ. “Καστανιώτη”, 2001)
- Διηγήματα
- 1968: Mosby’s Memoirs – (Οι αναμνήσεις του Μόσμπυ και άλλες ιστορίες) – μτφ. Βασιλική Δαλακούρα (εκδ. “Νεφέλη”, 1988)
- 1984: Him with His Foot in His Mouth
- 1991: Something to Remember Me By: Three Tales
- 2001: Collected Stories
