Αγωνία μέχρι την τελευταία στιγμή επικρατεί αναφορικά με τη συμφωνία Ουκρανίας και Ρωσίας για την επανάληψη των εξαγωγών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και κυρίως της Οδησσού. Από αυτήν, άλλωστε, εξαρτάται σύμφωνα με ειδικούς και κυβερνήσεις η αποτροπή του κινδύνου εμφάνισης μιας επισιτιστικής κρίσης παγκοσμίων διαστάσεων, καθώς οι δύο αυτές χώρες θεωρούνται βασικοί προμηθευτές παγκοσμίως τόσο σιτηρών όσο και λιπασμάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται μια συμφωνία η οποία προετοιμάζεται εδώ και δύο μήνες περίπου, με τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών και της Τουρκίας. Σύμφωνα δε με τον Ταγίπ Ερντογάν, θα υπογραφεί σήμερα, στις 4.30 το απόγευμα (ώρα Ελλάδας), σε ειδική τελετή η οποία θα πραγματοποιηθεί στο προεδρικό μέγαρο στην Κωνσταντινούπολη.
Σιγή ιχθύος και επιφυλάξεις
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ούτε η Μόσχα ούτε το Κίεβο έχουν επιβεβαιώσει ή διαψεύσει επισήμως την παραπάνω διαδικασία – ενώ ανακοίνωση δεν υπάρχει ούτε από τον ΟΗΕ, ο γενικός γραμματέας του οποίου, Αντόνιο Γκουτέρες, φέρεται να βρίσκεται ήδη στην Τουρκία. Κι αυτό διότι, όπως όλα δείχνουν, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες κρίσιμες λεπτομέρειες που μπορούν να τινάξουν το σχέδιο στον αέρα, μέχρι και την τελευταία στιγμή.
«Όλοι γνωρίζουν ότι κάτι μπορεί να πάει στραβά», δήλωσε χαρακτηριστικά Ουκρανός αξιωματούχος που έχει άμεση εμπλοκή στις συγκεκριμένες διαπραγματεύσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που, σύμφωνα με τις πληροφορίες, όλες οι πλευρές εμφανίζονται επιφυλακτικές, μην θέλοντας να διαψευστούν εκ των υστέρων.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Financial Times και άλλων διεθνών Μέσων, βάσει του σχεδίου που έχει καταληχθεί, τα πλοία που μεταφέρουν ουκρανικά σιτηρά και προέρχονται από ουκρανικά λιμάνια ή κατευθύνονται προς αυτά, θα περνούν από συγκεκριμένα σημεία ελέγχου στην Τουρκία, έτσι ώστε να διαπιστώνεται ότι δεν μεταφέρουν όπλα – κάτι που η Μόσχα θεωρεί πιθανό να γίνει.
Όσον αφορά τη δημιουργία ασφαλών διαδρόμων ανάμεσα στις θαλάσσιες νάρκες που έχουν τοποθετηθεί γύρω από τα λιμάνια, στο πλαίσιο του πολέμου που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου και συμπληρώνει πέντε μήνες, είναι μια διαδικασία η οποία, όπως προβλέπεται, θα ανατεθεί σε τρίτη χώρα, μη μέλος του ΝΑΤΟ, η οποία θα διαθέτει την εμπιστοσύνη όλων των εμπλεκόμενων πλευρών.
Σε όλη τη διαδικασία, βασικό μέλημα του Κιέβου – πέρα από την επανάληψη των εξαγωγών – ήταν να αποκλείσει κάθε ενδεχόμενο προσέγγισης των Ρώσων στα λιμάνια που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο. Κι αυτό διότι ο Ζελένσκι και το επιτελείο του θεωρούσαν πως το Κρεμλίνο θα αξιοποιήσει τους ελέγχους ως πρόφαση για να φτάσει εκεί που δεν τα έχει καταφέρει ως σήμερα.
Τα ανταλλάγματα προς τη Ρωσία
Η Μόσχα, από την πλευρά της, θέλει να είναι απολύτως βέβαιη ότι τα ανταλλάγματα που της έχουν υποσχεθεί ΗΠΑ και ΕΕ θα της δοθούν. Το βασικό είναι ότι θα της δοθεί η δυνατότητα να εξάγει ελεύθερα τα δικά της σιτηρά, όπως και τα λιπάσματα, που αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό μέρος των εμπορικών της συναλλαγών – ενώ είναι απολύτως απαραίτητα για δεκάδες χώρες στον πλανήτη.
Τέλος, οι ΗΠΑ, αν και εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την πιθανότητα να υπογραφεί σήμερα η συγκεκριμένη συμφωνία, εμφανίστηκαν επιφυλακτικές ως προς το τι θα συμβεί τελικώς. Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αφού επέρριψε για μια ακόμη φορά την ευθύνη για την κατάσταση στη Ρωσία (η οποία επιμένει να αρνείται ότι επέβαλε αποκλεισμό και απαγόρευση εξαγωγών σε τρόφιμα», διεμήνυσε ότι θεωρεί προκαταβολικά υπεύθυνο το Κρεμλίνο για οποιοδήποτε πρόβλημα προκύψει κατά την εφαρμογή της συμφωνίας.
