Την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου στις 20:30 ο Γιώργος Καραμπελιάς θα συνομιλήσει με τον εκδότη Νίκο Καρατζά και τον δημοσιογράφο Λάμπρο Καλαρρύτη και την ιστορικό & Γενική Γραμματέα του ΙΔΙΣΜΕ, Ειρήνη Σαρίογλου, με θέμα: «1909-1922, Επανάσταση και Αντεπανάσταση στην Ελλάδα», με αφορμή το ομώνυμο βιβλίο του.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον ΙΑΝΟ της Αθήνας, Σταδίου 24 και θα προβάλλεται ζωντανά στο κανάλι Youtube και στη σελίδα Facebook του ΙΑΝΟΥ.
Θα προβληθεί απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ: «Τα Ηρωϊκά Βουρλά της Μικράς Ασίας».
Σκηνοθεσία: Ειρήνη Σαρίογλου
Μουσική: Γιώργος Παπαχριστούδης
Link εκδήλωσης: https://bit.ly/3s3cI4G
Link βιβλίο: https://bit.ly/3VsW1gx
Λίγα λόγια για την συζήτηση:
Εκατό χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο επαναστατικός χαρακτήρας της περιόδου 1909-1922, ως της συνέχειας του ’21, συχνά παραθεωρείται. Και όμως, η Μεγάλη Ιδέα του Ρήγα, της Φιλικής και του Βενιζέλου –η συνεύρεση των Ελλήνων σε ένα ενιαίο κράτος– αποτέλεσε το ζητούμενο του 19ου και του 20ού αιώνα, το διακύβευμα της «μεγάλης δεκαετίας». Κατά την περίοδο 1909-1922, η αποσύνθεση του οθωμανισμού «συναντήθηκε» με την ενίσχυση του ελληνισμού ο οποίος είχε την ιστορική ευκαιρία να ολοκληρώσει το 1821, ενώ ο τουρκισμός θα περιοριζόταν σε μια μικρασιατική δύναμη στα όρια του κράτους των Σελτζουκιδών. Άλλωστε, για πρώτη φορά, οι «Δυνάμεις» είχαν εγκαταλείψει τον «μεγάλο Ασθενή». Η ανανεωτική δυναμική προερχόταν από τον αλύτρωτο ελληνισμό, τους ομογενείς, τα Επτάνησα, τη Μακεδονία, την Κρήτη. αντίθετα, η ολιγαρχία, με πόλο πύκνωσης το Παλάτι, αντιμετώπιζε ως απειλή τη συμπερίληψη των αλύτρωτων Ελλήνων στο κράτος. Και μόνο η Επανάσταση του 1909 –οι κατώτεροι αξιωματικοί με τη στήριξη του λαού και συνδετικό κρίκο την εμβληματική μορφή του Ελευθερίου Βενιζέλου– θα εκφράσει τη συνάντηση του αλύτρωτου ελληνισμού με το ελλαδικό κράτος. Αυτή θα οδηγήσει στους νικηφόρους Βαλκανικούς Πολέμους, στην Ανατολική Θράκη, τη Σμύρνη. Δυστυχώς όμως, οι ολιγωρίες της επαναστατικής ηγεσίας, το 1909-1910, το 1915 και το 1920, επέτρεψαν την ανάκαμψη της «μικροελλαδικής» ολιγαρχίας, με συνέπεια ο ελληνισμός να απωλέσει οριστικά τον μικρασιατικό πνεύμονα, τον Βόσπορο και την ιστορική του πρωτεύουσα. Το εμπόδιο στην υλοποίηση «τῆς μεγάλης ταύτης ἰδέας» υπήρξε ο Εθνικός Διχασμός – κορύφωση της διαμάχης ελληνισμού-ελλαδισμού που συνεχίζεται από το 1821. η Καταστροφή δεν αποτέλεσε ένα fatum, μια αναπόφευκτη εξέλιξη. Σήμερα, ο νεοοθωμανισμός διεκδικεί την «ολοκλήρωση του 1922» (sic) – «σας ρίξαμε στη θάλασσα» είναι καιρός να «την πάρουμε και αυτή». Και μόνο αν μετασχηματίσουμε το χαμένο εύρος του ελληνισμού σε βάθος, απαντώντας δημιουργικά, στη μεγάλη απώλεια του 1922 –όπως το οραματίστηκε η Γενιά του ’30– ίσως μπορέσουμε να υπερβούμε την παρακμή.
Λίγα λόγια για το ντοκιμαντέρ «Τα Ηρωϊκά Βουρλά της Μικράς Ασίας»
Τα Βουρλά ή ο Βουρλάς, Ούρλα στα τουρκικά, ήταν, μετά από τη Σμύρνη, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη των μικρασιατικών παραλίων, χτισμένη κοντά στην αρχαία ελληνική πόλη των Κλαζομενών, ανατολικά της Ερυθραίας, της οποίας ήταν και πρωτεύουσα. Τα Βουρλά υπήρξαν μια από τις σημαντικότερες πόλεις του ελληνικού κόσμου στις αρχές του 20ου αιώνα, ένα οικονομικό, πνευματικό και διοικητικό κέντρο μιας εύπορης περιοχής με έντονη εμπορική και βιοτεχνική δράση και πλούσια πνευματική ζωή. Ο Σμυρνιός νομπελίστας ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης, αν και γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σμύρνη, στη μνήμη του μόνο τα Βουρλά έμειναν ανεξίτηλα να εκφράζουν την έννοια «της γλυκιάς πατρίδας…». Το ντοκιμαντέρ εξετάζει την ιστορία των Βουρλών μέσα από ποικίλες μαρτυρίες, ενώ παράλληλα εμπλουτίζεται με πλούσιο αρχειακό και φωτογραφικό υλικό.
Λίγα λόγια για τις «Συναντήσεις Κορυφής»
Ο Γιώργος Καραμπελιάς συζητά με προσωπικότητες και διανοητές της Ελλάδας αλλά και του ευρωπαϊκού χώρου για τα μεγάλα θεωρητικά, γεωπολιτικά και πολιτισμικά προβλήματα της εποχής μας. Βρισκόμαστε σε μια κομβική στιγμή κρίσης και διερώτησης για το μέλλον όχι μόνον του πολιτισμού αλλά και της ίδιας της παρουσίας του ανθρώπου στον πλανήτη, την οποία έρχεται να υπογραμμίσει η παγκόσμια οικολογική κρίση, και η επέκταση της τεχνοφύσης, ενώ ο ελληνισμός αντιμετωπίζει κρίση υπαρκτικού χαρακτήρα. Βρισκόμαστε σ’ ένα ιστορικό σταυροδρόμι, από τη μία πλευρά του οποίου υπάρχει μια καθοδική σπείρα, και από την άλλη η ανάταξή του. Ερχόμαστε μπροστά σε αυτό το ιστορικό αίτημα, σε αυτή την κυριολεκτική τιτανομαχία, γυμνοί, με ηγεσίες ανίκανες, πνευματικούς ανθρώπους ενσωματωμένους, ένα λαϊκό σώμα αλλοιωμένο και πλαδαρό. Απέναντι στο απόλυτο αδιέξοδο του αλλοτριωμένου εκσυγχρονισμού και της διαρκούς φυγής,θα πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις, για να κάνουμε επιτέλους πρότυπο του αναγκαίου εκσυγχρονισμού μας την ίδια την δική μας παράδοση και ταυτότητα. Αυτό που έκαναν όλα τα έθνη και όλοι οι λαοί που θέλουν να είναι ελεύθεροι, αυτεξούσιοι και δημιουργικοί.
