Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε σήμερα από την Άγκυρα ότι η αμερικανική κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προσφέρει μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Τουρκία, αλλά δεν υπάρχει ωστόσο κάποιο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την προμήθεια τους.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν στηρίζει ένθερμα το πακέτο που έχει στόχο τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων F-16 και την παροχή νέων στην Τουρκία», επεσήμανε ο Μπλίνκεν, χωρίς ωστόσο να είναι σε θέση να δώσει «επίσημο χρονοδιάγραμμα», καθώς οποιαδήποτε πώληση στρατιωτικού υλικού πρέπει να έχει την έγκριση του Κογκρέσου.
Καθώς η Τουρκία είναι «σύμμαχος και εταίρος του ΝΑΤΟ, αυτό είναι προς το εθνικό μας συμφέρον και προς το συμφέρον (…) της Συμμαχίας», εξήγησε ο Αμερικανός υπουργός στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα.
Από την πλευρά του ο Τούρκος ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι δεν είναι δυνατό η Άγκυρα να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 με όρους και πρόσθεσε ότι πιστεύει πως το θέμα μπορεί να διευθετηθεί, αν η αμερικανική κυβέρνηση τηρήσει μια αποφασιστική στάση.
Ο Τσαβούσογλου επισήμανε ότι η Τουρκία αναμένει να λάβει τη στήριξη του αμερικανικού Κογκρέσου ώστε να προχωρήσει μια σχεδιαζόμενη συμφωνία ύψους 20 δισεκ. δολαρίων για μαχητικά αεροσκάφη F-16 και πρόσθεσε ότι η Τουρκία θα ήθελε η αμερικανική κυβέρνηση να στείλει επίσημη ενημέρωση στο Κογκρέσο σχετικά με το ζήτημα αυτό.
Σε ό,τι αφορά το θέμα του τουρκικού μπλόκου στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, οι Μπλίνκεν και Τσαβούσογλου επεσήμαναν τις διαφωνίες τους, με τον Αμερικανό υπουργό να υπενθυμίζει ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες έχουν λάβει «συγκεκριμένα μέτρα» και πρέπει να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ «το συντομότερο δυνατό»
«Θα ήταν άδικο να αναχθεί η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ σε προϋπόθεση για τα F-16», δήλωσε ο Τσαβούσογλου. «Η Τουρκία δεν πρέπει να έχει τα χέρια δεμένα», πρόσθεσε, εκφράζοντας την ελπίδα «οι (αμερικανικές) κυρώσεις να αρθούν το συντομότερο δυνατό».
Ο Άντονι Μπλίνκεν συναντήθηκε σήμερα και με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφού μετέβη χθες, Κυριακή, στις περιοχές που επλήγησαν από τον φονικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου.
Παράλληλα ο Τούρκος υπουργός δήλωσε ότι δεν είναι ανάγκη να περιμένει κανείς μια καταστροφή και δύσκολες στιγμές προκειμένου να βελτιωθούν οι σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ.
Ο Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι η χώρα του θα στηρίξει την Τουρκία “για όσο χρειαστεί” μετά τον φονικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου και πρόσθεσε ότι η ξεκάθαρη φωνή της Τουρκίας υπέρ της κυριαρχίας της Ουκρανίας ήταν κρίσιμης σημασίας.
“Οι ΗΠΑ και η Τουρκία δεν συμφωνούν σε όλα τα ζητήματα, αλλά έχουν μια σχέση που έχει αντέξει στις προκλήσεις”, εκτίμησε ο Αμερικανός υπουργός.
Ο Τσαβούσογλου δήλωσε ότι η χώρα του δεν πουλά στη Ρωσία εξοπλισμό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας, μετά τις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ νωρίτερα αυτό τον μήνα σχετικά με τις εξαγωγές στη Μόσχα χημικών προϊόντων, μικροτσίπ και άλλου εξοπλισμού.
Oπως μετέδωσε το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο, μιλώντας μετά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του, επεσήμανε ότι η Τουρκία δεν θα επιτρέψει να παραβιαστούν οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας εντός της Τουρκίας ή μέσω της Τουρκίας, τονίζοντας ότι λαμβάνονται μέτρα για την αποτροπή αυτού του ενδεχομένου.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα φτάσει στην Αθήνα το απόγευμα, όπου θα συναντηθεί με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου. Την Τρίτη, ο Αμερικανός υπουργός θα έχει διμερή συνάντηση με τον ομόλογό του Νίκο Δένδια, κατά την οποία οι δύο υπουργοί θα εγκαινιάσουν τον Τέταρτο Στρατηγικό Διάλογο, όπου θα γίνει μια συνολική επισκόπηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Επίσης, ο Αντ. Μπλίνκεν θα συναντηθεί την Τρίτη με τον πρώην πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Οπως αναφέρει η Realnews στο επίκεντρο της επίσκεψης Μπλίνκεν θα βρεθούν κυρίως η συνεργασία στον τομέα της άμυνας (βάση της Αλεξανδρούπολης) και της ενεργειακής ασφάλειας (ΑΠΕ, LNG, διασύνδεση με Αίγυπτο, Κύπρο, Ισραήλ κ.ά.). Οι Αμερικανοί, καθώς επιστρέφουν ως οι στρατηγικοί ηγέτες στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου που περιλαμβάνει τη βόρεια Αφρική, τη νότια Ευρώπη, τα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα και την είσοδο στον διάδρομο που εκτείνεται μέσω του Καυκάσου προς την κεντρική Ασία, προωθούν μια ατζέντα θεμάτων που αφορούν κυρίως την ενεργειακή ασφάλεια, τις εφοδιαστικές αλυσίδες και τη σταθερότητα, που δοκιμάζεται από την παράνομη μετανάστευση.
Σύμφωνα με την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Κάρεν Ντόνφριντ, στο τραπέζι θα τεθούν επί τάπητος, μεταξύ άλλων, όλες οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένου του Ουκρανικού, η ενταξιακή πορεία των δυτικών Βαλκανίων, αλλά και η θετική δυναμική που δημιουργεί ο σεισμός στη γειτονική Τουρκία. Η Ουάσιγκτον, σχεδόν από την πρώτη στιγμή, αποθέωσε την ελληνική βοήθεια και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε η Αθήνα τη σεισμόπληκτη Τουρκία, με την Κ. Ντόνφριντ να επισημαίνει ιδιαίτερα τον ρόλο των δύο νατοϊκών συμμάχων, λέγοντας με νόημα: «Η Τουρκία και η Ελλάδα είναι και οι δύο πολύτιμοι σύμμαχοι των ΗΠΑ. Και ξέρετε ότι οι ΗΠΑ έχουν επίσης παρουσία στο Αιγαίο. Ετσι, μας ενδιαφέρει πάντα να διασφαλίσουμε ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο συμμάχων μας είναι όσο πιο δυνατές μπορούν να είναι».
Στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ κυριαρχεί η αισιοδοξία ότι ο φονικός σεισμός στην Τουρκία θα μπορούσε να αποδειχθεί καταλυτικός παράγοντας για τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, ώστε να αλλάξει το κλίμα μεταξύ τους και οι δύο χώρες να βαδίσουν το επόμενο διάστημα σε ήρεμα νερά και με ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας. Η άμεση αντίδραση του Αμερικανού πρέσβη στην Τουρκία Τζεφ Φλέικ με ανάρτηση του στο Twitter («Αυτό είναι υπέροχο») στην εικόνα του θερμού εναγκαλισμού Τσαβούσογλου – Δένδια στις πληγείσες από τον σεισμό περιοχές καταδεικνύει τις βαθιές επιθυμίες της αμερικανικής κυβέρνησης.
Στάση αρχής
Για τη γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η «διπλωματία των σεισμών» έχει μια θετική προϊστορία και η στάση του Ελληνα πρωθυπουργού και του ελληνικού λαού εκτιμήθηκε ως μια στάση αρχής και όχι μιας διπλωματικής ανάγκης. Το αξιοσημείωτο είναι ότι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ελπίζουν ότι η ανθρωπιστική καταστροφή στη νοτιοανατολική Τουρκία θα μπορούσε να αλλάξει το κλίμα και στις δύσκολες αμερικανοτουρκικές σχέσεις, σε ό,τι αφορά μια σειρά δυσεπίλυτων προβλημάτων (ένταξη Σουηδίας – Φιλανδίας στο ΝΑΤΟ, S-400, Κούρδοι Συρίας και ανθρώπινα δικαιώματα). Η αναθεωρητική εξωτερική πολιτική που ασκεί ο Eρντογάν έχει θέσει ένα σοβαρό δίλημμα στις ΗΠΑ για τη στάση που πρέπει να κρατήσουν απέναντι στην Τουρκία. Από τη μία θέλουν να την εξοπλίσουν με F-16 και πακέτα αναβάθμισης των υπαρχόντων αεροσκαφών της, από την άλλη το Κογκρέσο έχει θέσει επί τάπητος το πόσο ακόμη οι ΗΠΑ θα ανεχθούν την αυξανόμενη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα και την εμπρηστική συμπεριφορά που επιδεικνύει η Αγκυρα στη γειτονιά της.
Στην παρούσα φάση -και ειδικότερα μετά τον φονικό σεισμό στην Τουρκία- ούτε η Ουάσιγκτον ούτε οι Βρυξέλλες ενδιαφέρονται για μια σύγκρουση με την Τουρκία. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, η κυβέρνηση Μπάιντεν αρέσκεται στο να διαχειρίζεται κρίσεις και όχι να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες. «Οπότε, η αμερικανική κυβέρνηση επιλέγει να δώσει χώρο και χρόνο στον Ερντογάν, σιωπά και ελπίζει ότι η διάθεσή του θα αλλάξει ξανά μετά τις εκλογές», σύμφωνα με την ίδια πηγή.