Ο Jean Piaget γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1896 στην Ελβετία και ήταν ψυχολόγος, ο πρώτος που μελέτησε συστηματικά την απόκτηση κατανόησης στα παιδιά. Ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειάς του. Ο πατέρας του ήταν καθηγητής της μεσαιωνικής λογοτεχνίας και επηρέασε την αφοσίωση του στην εκπαίδευσή του.
Αποτελεί μια σημαντική και προεξέχουσα προσωπικότητα στον κλάδο της αναπτυξιακής ψυχολογίας του 20ου αιώνα. Τα πρώτα ενδιαφέροντα του Piaget κινήθηκαν γύρω από τη ζωολογία. Όταν ήταν νεαρός δημοσίευσε ένα άρθρο για να καταγράψει τις παρατηρήσεις που έκανε για ένα αλμπίνο σπουργίτι και από τα 15 του έτη είχε πολλές δημοσιεύσεις για τα μαλάκια που είχαν κερδίσει τη φήμη μεταξύ των Ευρωπαίων ζωολόγων. Στο Πανεπιστήμιο, ο Piaget σπούδασε ζωολογία και φιλοσοφία και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1918. Αργότερα, το ενδιαφέρον του στράφηκε στην ψυχολογία, όπου συνδύαζε τη βιολογία με την επιστημολογία. Αρχικά πήγε στη Ζυρίχη, όπου σπούδασε κοντά στον Carl Jung και τον Eugen Bleuler και στη συνέχεια άρχισε σπουδές στη Σορβόννη.
Ο Piaget κατασκεύασε και χορήγησε τεστ ανάγνωσης σε μαθητές και ενδιαφέρθηκε για τα είδη των λαθών που έκαναν, οδηγώντας τον να εξερευνήσει τη συλλογιστική διαδικασία σε αυτά τα παιδιά. Από το 1925-1929 ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Neuchatel και από το 1929 εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, ως καθηγητής παιδοψυχολογίας. Παρέμεινε σε αυτή την πανεπιστημιακή έδρα μέχρι τον θάνατό του. Το 1955 ίδρυσε το Διεθνές Κέντρο Γενετικής Επιστημολογίας στη Γενεύη και έγινε διευθυντής του. Ενδιαφερόταν για την επιστημονική σκέψη, την κοινωνιολογία και την πειραματική ψυχολογία. Στην ακαδημαϊκή του πορεία έγραψε πάνω από 50 βιβλία και μονογραφίες, ενώ στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του ήταν πώς αναπτύσσεται η σκέψη του παιδιού περιγράφοντας συγκεκριμένα στάδια από τη βρεφική ηλικία μέχρι την ενηλικίωση.
Ο Piaget μελέτησε το πώς το παιδί αντιλαμβάνεται τις έννοιες, δημιουργώντας και ξαναδημιουργώντας το δικό του μοντέλο πραγματικότητας. Όσον αφορά στην ανάπτυξη της ικανότητας του παιδιού να σκέπτεται, ο Piaget εντόπισε τέσσερα στάδια σε αυτή την ανάπτυξη. Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του καλύπτουν το αισθητηριοκινητικό στάδιο, όπου το παιδί ασχολείται με τον έλεγχο των δικών του έμφυτων σωματικών αντανακλαστικών και την επέκτασή τους σε ευχάριστες ή ενδιαφέρουσες ενέργειες. Την ίδια περίοδο, το παιδί συνειδητοποιεί τον εαυτό του ως ξεχωριστή φυσική οντότητα και στη συνέχεια συνειδητοποιεί ότι τα αντικείμενα γύρω του έχουν ξεχωριστή και μόνιμη ύπαρξη.
Το δεύτερο στάδιο, καλύπτει τις ηλικίες από δύο έως έξι ή επτά ετών, όπου το παιδί μαθαίνει να χειρίζεται με συμβολικό τρόπο το περιβάλλον του μέσα από εσωτερικές αναπαραστάσεις ή σκέψεις για τον εξωτερικό κόσμο. Το παιδί μαθαίνει να αναπαριστά αντικείμενα με λέξεις και να χειρίζεται τις λέξεις διανοητικά.
Στο τρίτο στάδιο, που αφορά τις ηλικίες επτά έως έντεκα ή δώδεκα ετών, εμφανίζεται η αρχή της λογικής στις διαδικασίες σκέψης του παιδιού και η αρχή της ταξινόμησης των αντικειμένων με βάση τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Το παιδί αρχίζει να κατανοεί τις έννοιες του χρόνου και του αριθμού, της ποσότητας.
Το τέταρτο στάδιο, που ξεκινά από την ηλικία των δώδεκα ετών και φτάνει μέχρι την ενηλικίωση, ο έφηβος χαρακτηρίζεται από μια τάξη στη σκέψη και κυρίως στη λογική σκέψη, επιτρέποντας ένα πιο ευέλικτο είδος νοητικού πειραματισμού. Ο έφηβος μαθαίνει να χειρίζεται αφηρημένες ιδέες, να κάνει υποθέσεις και να μπορεί να αντιληφθεί τις συνέπειες της δικής του σκέψης και των άλλων.
Οι ιδέες του Piaget συνέβαλαν στην εξέλιξη των ιδεών που υπήρχαν για το παιδί, τη μάθηση και την εκπαίδευση. Η νοητική ανάπτυξη του παιδιού θα πρέπει να βρίσκεται στο κατάλληλο στάδιο για να αφομοιώσει αυτές τις έννοιες. Έτσι, ο δάσκαλος είναι ένας οδηγός που βοηθάει το παιδί να ανακαλύψει τον κόσμο γύρω του.
Πηγές:
_______________________________________________________________
Κουραβάνας Νικόλαος, Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Posted by Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc
