Ζακλίν ντε Ρομιγί (1913 – 2010) Γαλλίδα κλασική φιλόλογος και ελληνίστρια

Είναι διάσημη για τις μελέτες της στην αρχαιοελληνική γραμματεία της κλασικής εποχής και ειδικά στον Θουκυδίδη, καθώς και για το εκτεταμένο έργο της σχετικά με την ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό της Αρχαίας Ελλάδας.

by Times Newsroom

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί (Jacqueline Worms de Romilly, πατρικό Jacqueline David) (26 Μαρτίου 1913 – 18 Δεκεμβρίου 2010) ήταν Γαλλίδα κλασική φιλόλογος και ελληνίστρια. Από τις πλέον εξέχουσες προσωπικότητες στο χώρο των αρχαιοελληνικών σπουδών του εικοστού αιώνα, ήταν η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στο Κολέζ ντε Φρανς (Collège de France) και η δεύτερη γυναίκα που ανακηρύχθηκε ισόβιο μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας (Académie Francaise). Είναι διάσημη για τις μελέτες της στην αρχαιοελληνική γραμματεία της κλασικής εποχής και ειδικά στον Θουκυδίδη, καθώς και για το εκτεταμένο έργο της σχετικά με την ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό της Αρχαίας Ελλάδας.

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί γεννήθηκε στις 26 Μαρτίου του 1913 στην πόλη Σαρτρ. Σπούδασε Λατινικά και Αρχαία Ελληνικά στο Lycée Molière και σε ηλικία μόλις 17 ετών έγινε η πρώτη γυναίκα υποψήφια στο Concours General, τις γενικές εξετάσεις αριστούχων της Γαλλίας, με τις οποίες εισήχθη στην École Normale Supérieure.

Δίδαξε ως καθηγήτρια της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στα πανεπιστήμια του Μπορντό (1939-1949), της Λιλ (1949-1957) και της Σορβόνης (1957-1973). Το 1973 της δόθηκε η έδρα των Ελληνικών στο περίφημο Collège de France, για πρώτη φορά σε γυναίκα καθηγήτρια. Εκεί δίδαξε μέχρι το 1984 την εξέλιξη της ηθικής και πολιτικής σκέψης στην Αρχαία Ελλάδα. Υπήρξε επίσης η πρώτη γυναίκα μέλος της Académie des inscriptions et belles-lettres (1975), στην οποία και προήδρευσε κατά το έτος 1987. Διετέλεσε μέλος της Ακαδημίας της Δανίας, της Βρετανικής Ακαδημίας, των Ακαδημιών της Βιέννης, των Αθηνών, της Νάπολης, του Τορίνο, των Κάτω Χωρών, της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών κ.ά. Ανακηρύχθηκε επίτιμη διδάκτωρ των πανεπιστημίων της Οξφόρδης, των Αθηνών, του Δουβλίνου, του Μόντρεαλ και του Γέιλ.

Εκστρατεία υπέρ των Κλασικών Σπουδών

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί ξεχώρισε για τη δέσμευσή της στη μελέτη των αρχαίων ελληνικών και λατινικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Βαθιά πληγωμένη από τα γεγονότα του Μαΐου του 68, κατά τα οποία μερικοί θεωρούσαν ότι η διδασκαλία των αρχαίων γλωσσών είναι άχρηστη, αστική και ελιτίστικη, την επόμενη χρονιά δημοσίευσε το βιβλίο “Εμείς οι καθηγητές”, Εκδόσεις Fayard (Nous autres, professeurs aux éditions Fayard), για να υπερασπίσει τους αφοσιωμένους καθηγητές στη διδασκαλία αρχαίων γλωσσών.

Δραστηριοποιήθηκε σε διάφορους συλλόγους που ενθάρρυναν τη μελέτη των ανθρωπιστικών επιστημών και την ανανέωση των πολιτικών αξιών. Το 1992, ίδρυσε την Ένωση Προστασίας Λογοτεχνικών Διδασκαλιών (SEL), η οποία αγωνίζεται για τη διατήρηση των κλασικών σπουδών με παρεμβάσεις σε κυβερνητικό επίπεδο. Στη συνέχεια παρέμεινε με την ιδιότητα της Επίτιμης Πρόεδρου.

Κέρδισε μεγάλη δημοτικότητα στη διάσημη εκπομπή για βιβλιόφιλους του Bernard Pivot “Apostrophes”. Συνεργάστηκε επίσης με διάφορα επιστημονικά περιοδικά όπως : Revue des études grecques, Journal des savants, κτλ….

Βραβεύσεις

Έχει τιμηθεί με το βραβείο Ambatiélos de l’ Académie des inscriptions et belles-lettres (1948), το βραβείο Croiset de l’Institut de France (1969), το βραβείο Langlois de l’Académie francaise (1974), το Grand Prix d’Académie της Académie francaise (1984), το βραβείο Ωνάσης (Αθήνα, 1995), το βραβείο ΥΠΑΤΙΑ (Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων, 1995). Η μέγιστη διάκριση ήταν η εκλογή της στις 24 Νοεμβρίου του 1988 ως μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας. Έγινε έτσι η δεύτερη γυναίκα μεταξύ των Γάλλων «αθανάτων» μετά την Μαργκερίτ Γιουρσενάρ. Το 1995 της δόθηκε η ελληνική υπηκοότητα και το 2001 ανακηρύχθηκε «πρέσβειρα του Ελληνισμού». Επίσης το 2013 το όνομα της Ζακλίν ντε Ρομιγί πήρε η πλατεία Θησείου στην Αθήνα.

Έργο

Θουκυδίδης

Η Ζακλίν ντε Ρομιγί μετέφρασε πολλούς Έλληνες κλασικούς συγγραφείς στα γαλλικά και δημοσίευσε πλήθος εξειδικευμένων και μη μελετών για την αρχαία ελληνική γραμματεία και ιστορία. Μέσα από τα δεκάδες βιβλία που συνέγραψε, άφησε ένα σημαντικό έργο για όλες τις όψεις του Αθηναϊκού πολιτισμού του 5ου π.Χ. αιώνα: τη φιλοσοφία, την ιστορία, την τραγωδία, την κωμωδία, την επίδραση των σοφιστών, κλπ. Στο έργο της ενσαρκώνει μια ουμανιστική αντίληψη του πολιτισμού, με ιδιαίτερη προσήλωση στην πεποίθηση ότι η μελέτη της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού αποτελεί εκπαίδευση στην κατανόηση της ελευθερίας του ατόμου και στην δημοκρατία.

Το 1953, επιχείρησε την μετάφραση των οκτώ βιβλίων της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη, το έργο αυτό την απασχόλησε για σχεδόν 20 χρόνια. Έλεγε ότι εκτιμά τις ικανότητές του ως ιστορικού για να αναδείξει τα βασικά στοιχεία και να αναλύσει τις αιτίες και τις συνέπειες των γεγονότων που μελετά. Παθιασμένη με τον Θουκυδίδη, έγραψε τρία επιπλέον βιβλία (Θουκυδίδης και ο αθηναϊκός ιμπεριαλισμός, Ιστορία και λόγος στον Θουκυδίδη, Η οικοδόμηση της αλήθειας στο Θουκυδίδη) και έδωσε πολλές διαλέξεις, κάποια αποσπάσματα δημοσιεύθηκαν με τον τίτλο “Η ανακάλυψη της Πολιτικής Ιστορίας στον Θουκυδίδη” .

Καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της, η Ζακλίν ντε Ρομιγί μελέτησε τα σπουδαία κλασικά έργα, όπως: ο Όμηρος, ο Θουκυδίδης ή την αρχαία τραγωδία: Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης. Όπως γράφει στο τέλος του προλόγου του βιβλίου της «Γιατί η Ελλάδα», θέλει «ο αναγνώστης της να νοιώθει την επιθυμία της αναζητήσεως των κείμενων και να αντλήσει από αυτά. […] Ίσως να βρει εκεί – ω, θαύμα! – μια πιο διαυγή ευχαρίστηση και επομένως πιο ζωντανή ».

Βιβλιογραφία στα ελληνικά

  • Το ανθρώπινο μεγαλείο στον αιώνα του Περικλή, Ωκεανίδα, 2010. ISBN 978-9-6041-0622-6
  • Πόσο επίκαιρη είναι η αθηναϊκή δημοκρατία σήμερα; Ερμής, 2009. ISBN 978-9-6032-0189-2
  • Η ηπιότητα στην αρχαία ελληνική σκέψη, Νέα Σύνορα Α. Α. Λιβάνη, 2007. ISBN 978-9-6014-1536-9
  • Άνοδος και πτώση των κρατών κατά τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, Καρδαμίτσα, 2007. ISBN 978-9-6035-4210-0
  • Η έξαρση της δημοκρατίας στην αρχαία Αθήνα, Άστυ, 2006. ISBN 978-9-6089-2520-5
  • Από το φλάουτο στην Απολλώνια λύρα, Άστυ, 2005. ISBN 978-9-6086-3319-3
  • Λεξικό της ελληνικής λογοτεχνίας Αρχαίας και Νέας, Ζαχαρόπουλος-Δαίδαλος, 2004. ISBN 978-9-6022-7336-4
  • Μια ορισμένη αίσθηση της Ελλάδος, Άστυ, 2004. ISBN 978-9-6086-3318-6
  • Ήρωες τραγικοί – Ήρωες λυρικοί, Άστυ, 2003. ISBN 9-6086-3316-8
  • Ο φόβος και η αγωνία στο θέατρο του Αισχύλου, Άστυ, 2002. ISBN 978-9-6086-3317-9
  • Η αρχαία Ελλάδα σε αναζήτηση της ελευθερίας, Άστυ, 2001. ISBN 978-9-6085-0051-8
  • Η αρχαία Ελλάδα εναντίον της βίας, Άστυ, 2001. ISBN 978-9-6086-3315-5
  • Ο χρόνος στην Ελληνική τραγωδία, Άστυ, 2001. ISBN 978-9-6086-3314-8
  • Ο Θουκυδίδης και ο αθηναϊκός ιμπεριαλισμός, Παπαδήμας, 2000. ISBN 978-9-6020-6467-2
  • Ο θησαυρός των λησμονημένων γνώσεων, Άστυ, 2000. ISBN 978-9-6086-3311-7
  • Η εξέλιξη του πάθους – Από τον Αισχύλο στον Ευριπίδη, Άστυ, 2000. ISBN 978-9-6086-3313-1
  • Έκτωρ, Άστυ, 1998. ISBN 978-9-6086-3310-0
  • Έπος και δράμα, Σχολή Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, 1999. ISBN 978-9-6085-9631-3
  • Προβλήματα της αρχαίας ελληνικής δημοκρατίας, Καρδαμίτσα, 1998. ISBN 978-9-6072-6242-4
  • Η νεοτερικότητα του Ευριπίδη, Καρδαμίτσα, 1997. ISBN 978-9-6035-4049-6
  • Αρχαία ελληνική τραγωδία, Καρδαμίτσα, 1997. ISBN 978-9-6035-4055-7
  • Συναντήσεις με την αρχαία Ελλάδα, Άστυ, 1997. ISBN 978-9-6085-0059-4
  • Η ελληνική τραγωδία στο πέρασμα του χρόνου, Άστυ, 1996. ISBN 978-9-6085-0057-0
  • Οι μεγάλοι σοφιστές στην Αθήνα του Περικλή, Καρδαμίτσα, 1994. ISBN 9-6035-4999-X
  • Η οικοδόμηση της αλήθειας στο Θουκυδίδη, Παπαδήμας, 1994. ISBN 978-9-6020-6300-2
  • Όμηρος, Ζαχαρόπουλος-Δαίδαλος, 1994. ISBN 978-9-6022-7037-0
  • Σημερινές προοπτικές για το ομηρικό έπος, Καρδαμίτσα, 1992. ISBN 978-9-0035-4082-6
  • Γιατί η Ελλάδα; Αστυ, 1990. ISBN 978-9-6085-0054-9
  • Βάστα καρδιά μου – Η ανάπτυξη της ψυχολογίας στα Αρχαία Ελληνικά Γράμματα, Άστυ, 1990. ISBN 978-9-6085-0053-2
  • Αλκιβιάδης, Άστυ, 1990.
  • Ο νόμος στην Ελληνική σκέψη – Από τις Απαρχές στον Αριστοτέλη, Άστυ, 1990. ISBN 978-9-6085-0055-6
  • Παιχνίδι φωτός στην Ελλάδα, Άστυ, 1990. ISBN 978-9-6085-0058-7
  • Αρχαία ελληνική γραμματολογία, Καρδαμίτσα, 1988. ISBN 978-9-6035-4038-0
  • Ιστορία και λόγος στον Θουκυδίδη, Μ.Ι.Ε.Τ, 1988.

Σχετικά Άρθρα

Leave a Comment

Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, δίνετε την συγκατάθεσή σας για την χρήση των cookies. Aποδοχή