“Δεν είναι φυσιολογικό, να μην μπορούμε πια να αφήνουμε τα παιδιά μας να βγουν έξω, ακόμα και όταν θέλουν να πάνε κάπου κοντά”. Η Σεσίλ* αναγκάστηκε να πάει την 15χρονη κόρη της στα επείγοντα περιστατικά μετά τη Γορτή της Μουσικής, το Σάββατο 21 Ιουνίου στην οποία είχαν πάει. Η αιτία ήταν ένα “τσίμπημα” που ένιωσε το κορίτσι στο χέρι του, μετά από το οποίο παρουσίασε πονοκέφαλο και ναυτία. “Μια φίλη της είχε δεχθεί επίθεση με σύριγγα, γι’ αυτό και το συνέδεσε”, εξηγεί στο franceinfo. “Ήθελα να περάσω καλά εκείνο το βράδυ, αλλά τελικά δέχθηκα επίθεση”, ανέφερε σε βίντεο της στο TikTok, επίσης μια νεαρή γυναίκα από το Μπορντό η οποία πήγαινε στα επείγοντα περιστατικά.
Συνολικά, 145 άτομα υπέβαλαν καταγγελίες μετά τη διενέργεια τοξικολογικών εξετάσεων ύστερα από υποψίες για τσιμπήματα κατά τη διάρκεια της Γιορτής της Μουσικής, σύμφωνα με στοιχεία του γαλλικού υπουργείου Εσωτερικών. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, περίπου 15 άτομα συνελήφθησαν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης της κόρης της Σεσίλ, τα αρχικά αποτελέσματα των εξετάσεων ήταν αρνητικά. “Πρέπει να κάνουμε έναν έλεγχο εντός έξι εβδομάδων. Αυτό μας κάνει να ανησυχούμε ακόμη περισσότερο”, λέει η μητέρα της.
Οδοντογλυφίδες αντί για σύριγγες
Οι επιθέσεις με σύριγγες σε δημόσιους χώρους δεν αποτελούν νέο φαινόμενο. Ήδη από τις αρχές του 19ου αιώνα καταγράφονται τέτοια περιστατικά, που στόχευαν κυρίως γυναίκες, όπως επισημαίνει μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Forensic and Legal Medicine τον Οκτώβριο του 2024. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, το 2022 τα τμήματα επειγόντων περιστατικών και ιατροδικαστικής στη Γαλλία, κατέγραψαν ένα ξαφνικό κύμα περιστατικών ανθρώπων που ισχυρίζονταν ότι είχαν δεχθεί τσίμπημα σε νυχτερινά κέντρα, φεστιβάλ ή συναυλίες. Τα 171 άτομα που συμμετείχαν στη μελέτη- με μέση ηλικία τα 21 έτη- “ανησυχούσαν ότι είχαν δεχθεί επίθεση με σύριγγα που περιείχε ψυχοδραστική ουσία, ιό ή και τα δύο”. Ωστόσο, όλα τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων ήταν αρνητικά, και τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι μάλλον πρόκειται για τσίμπημα από μυτερό αντικείμενο, όπως διαβήτης ή ακόμη και οδοντογλυφίδα.
“Δεν μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι χρησιμοποιήθηκαν σύριγγες που περιείχαν χημικές ουσίες, καθώς γενικά δεν βρέθηκε καμία ουσία που να έχει εγχυθεί ούτε διαπράχθηκε κάποια εγκληματική πράξη, όπως σεξουαλική επίθεση ή βιασμός”, επιβεβαιώνει η φαρμακοποιός Λέιλα Τσαουάτσι, εμπειρογνώμονας της γαλλικής Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας Φαρμάκων (ANSM). Σύμφωνα με την ίδια, αυτές οι επιθέσεις δεν γίνονται για κάποιο συγκεκριμένο λόγο. Η παρατήρηση αυτή υποστηρίζεται από μια άλλη μελέτη που διεξήχθη από την ANSM και παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού, τα θύματα, τα οποία ήταν “κυρίως γυναίκες, αλλά όχι αποκλειστικά”, ανέφεραν “ως επί το πλείστον απλά συμπτώματα” και στο αίμα τους δεν ανιχνεύθηκε ούτε GHB -το χάπι του βιασμού- ούτε “κάποια άλλη ψυχοτρόπος ουσία”. Πάνω απ’ όλα, δεν αναφέρθηκε ποτέ περίπτωση μόλυνσης με μεταδοτική ασθένεια όπως ο ιός HIV. Αντιμέτωπη με την ψύχωση που προκαλούν αυτές οι επιθέσεις, η Γαλλική Ένωση κατά του AIDS εξέδωσε δελτίο τύπου στο οποίο ανέφερε ότι ο κίνδυνος είναι “πολύ χαμηλός”.
Η αστυνομία λαμβάνει σοβαρά υπόψη αυτές τις επιθέσεις
“Ψύχωση ή όχι, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: οι άνθρωποι ανησυχούν και χρειάζονται επιβεβαίωση”, λέει η φαρμακοποιός. Το τηλέφωνο του κέντρου αναφοράς για περιστατικά επιθετικότητας που σχετίζονται με ουσίες, το οποίο ίδρυσε η ίδια, “δεν σταμάτησε να χτυπά” μετά τη Γιορτή της Μουσικής, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, με “γονείς να κλαίνε” στην άλλη άκρη της γραμμής, ζητώντας βοήθεια και πληροφορίες. Ο Τζορντάν, πατέρας ενός 14χρονου εφήβου, πέρασε “δώδεκα ώρες στα επείγοντα” με τον γιο του, ο οποίος ήταν “σοκαρισμένος, χλωμός” και “ανίκανος να σταθεί μόνος του” μετά από τσίμπημα που δέχθηκε στο αριστερό του πόδι. Ήταν ένας από τους 24 ανθρώπους που πήγαν στο νοσοκομείο της Ανγκουλέμ εκείνο το βράδυ και ένας από τους δώδεκα που κατέθεσαν μήνυση στην πόλη αυτή, σύμφωνα με τις πληροφορίες της εισαγγελέως Στεφανί Αουίν.
“Κατέθεσα μήνυση, γιατί ακόμη και αν πρόκειται για ένα αόριστο κοινωνικό φαινόμενο, δεν πρόκειται για αστείο, αλλά για επίθεση. Πρέπει να πάμε στα επείγοντα περιστατικά, στο αστυνομικό τμήμα” λέει ο Τζορντάν.
Δύο νεαροί τέθηκαν υπό αστυνομική κράτηση πριν αφεθούν ελεύθεροι λόγω έλλειψης στοιχείων, αλλά η έρευνα συνεχίζεται, σύμφωνα με την εισαγγελέα της Ανγκουλέμ. Ακόμα και όταν τα αποτελέσματα της τοξικολογικής ανάλυσης βγαίνουν αρνητικά- όπως στην περίπτωση του γιου του Τζορντάν- ή όταν κάποιοι συγχέουν τις γρατζουνιές ή τα τσιμπήματα κουνουπιών με πιθανή επίθεση με σύριγγες, οι αρχές λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους το φαινόμενο. “Οι αστυνομικοί γνωρίζουν πώς να αντιμετωπίσουν αυτού του είδους τα περιστατικά και η αντίδρασή τους είναι δομημένη”, εξηγεί η Αγκάτ Φουκό, εκπρόσωπος της εθνικής αστυνομίας. Ταχεία περίθαλψη στο νοσοκομείο “για ανάλυση”, σύλληψη ενός ή περισσότερων υπόπτων, υποβολή μήνυσης. Οι πρώτες ώρες είναι κρίσιμες. Στη συνέχεια έρχονται “τα ανακριτικά βήματα: ανάλυση βίντεο, ανάκριση μαρτύρων, έλεγχος τηλεφώνων, αναζήτηση συριγγών”, απαριθμεί η εκπρόσωπος.
Οι έρευνες συχνά οδηγούνται σε αδιέξοδο
Είναι αυτή η αυξημένη επαγρύπνηση αποτρεπτική; Αν και είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί και παραμένει περιθωριακή σε σχέση με το συνολικό αριθμό των επιθέσεων, έχει παρατηρηθεί μείωση τα τελευταία τρία χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία που έλαβε το franceinfo από την εθνική αστυνομία και την αστυνομική διεύθυνση του Παρισιού, ο αριθμός αναφορών για τσιμπήματα κατά τη διάρκεια της Γιορτής της Μουσικής μειώθηκε από 771 το 2022 σε 145 το 2025, με σημαντική πτώση το 2023 και το 2024. Βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που καλούσαν σε “επιθέσεις κατά γυναικών στη Γιορτή της Μουσικής” φαίνεται να αναζωπύρωσαν φέτος το φαινόμενο. Πολλοί φεμινιστικοί λογαριασμοί, όπως ο @abrègesoeur_ στο Instagram, προειδοποίησαν τους ακολούθους τους για τον κίνδυνο. Εν τω μεταξύ, η αστυνομία αναμένει ακόμα πληροφορίες από την πλατφόρμα Pharos σχετικά με αυτά τα βίντεο.
Ο αριθμός των συλλήψεων παραμένει χαμηλός και συχνά οι ύποπτοι αφήνονται ελεύθεροι. Από τους 15 περίπου άνδρες που συνελήφθησαν το βράδυ του Σαββάτου, τουλάχιστον 12 έχουν αφεθεί ελεύθεροι χωρίς να τους ασκηθεί ποινική δίωξη σε αυτό το στάδιο, στο Παρίσι, στο Ντραβέιγ, στην Ανγκουλέμ, στη Ρουέν, στη Λυών, στην Ωξέρ και στο Σαμπερί, σύμφωνα με πληροφορίες που συνέλεξαν το franceinfo και η France Télévisions από τις αρμόδιες εισαγγελίες. Οι αστυνομικές πηγές αναφέρουν μια μεγάλη ποικιλία προφίλ. Είναι αδύνατο να καταρτιστεί ένα προφίλ των υπόπτων, εκτός από το ότι είναι άνδρες, ηλικίας μεταξύ 19 και 44 ετών. Οι μισοί από αυτούς είναι γνωστοί στην αστυνομία και έχουν γαλλική υπηκοότητα. Στο Σαμπερί, συνελήφθη και ύστερα αφέθηκε ελεύθερος ένας ειδικευόμενος ιατρός, ενώ στο Παρίσι συνελήφθη ένας άνδρας με αυτιστική διαταραχή. “Αδυνατώντας να κατανοήσει τις ερωτήσεις που του έγιναν”, αφέθηκε ελεύθερος και η υπόθεση είναι πιθανό να μπει στο αρχείο, σύμφωνα με την εισαγγελία.
Ωστόσο, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι έρευνες συνεχίζονται για τυχόν βλαβερές ουσίες, εν αναμονή περαιτέρω έρευνας και ανάλυσης. Οι έρευνες αυτές σπάνια είναι επιτυχείς. Ενώ δεν υπάρχουν εθνικά στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη δικαστική παρακολούθηση αυτών των υποθέσεων, οι αναφορές από τις τοπικές εισαγγελίες καταδεικνύουν το αδιέξοδο. Στη Βρετάνη, “την περιοχή με τα περισσότερα περιστατικά” το 2022, οι “69 διαδικασίες” που είχαν ξεκινήσει δεν είχαν αποδώσει τίποτα μέχρι τις αρχές του 2023, όπως εξήγησε στην Ouest-France ο Φρεντερίκ Μπενέ-Σαμπελάν, εισαγγελέας στο εφετείο της Ρεν. “Προς το παρόν, δεν έχουμε σημειώσει καμία πρόοδο όσον αφορά τον εντοπισμό των δραστών. Δεν αποκλείεται να μην βρούμε ποτέ τίποτα”, τόνισε.
Ο φόβος ως κίνητρο;
Ακόμη και όταν εντοπίζονται ύποπτοι, οι έρευνες καθυστερούν. “Πάντα θα υπάρχει πρόβλημα αποδείξεων. Ακόμα και όταν έχουμε ενδείξεις θα πρέπει να κάνουμε τη σύνδεση με τον ύποπτο”, παρατηρεί ο Γιόχαν Πετιφίς-Λαμούρια, ο οποίος εκπροσωπεί δύο νεαρές γυναίκες που τσιμπήθηκαν σε πάρτι. Σε μία από τις περιπτώσεις, που αφορά επίθεση σε νυχτερινό κέντρο το καλοκαίρι του 2022 στην περιοχή Υβλίν, ο δικηγόρος της καταγγέλλουσας υποστηρίζει ότι υπάρχουν “μαρτυρίες που ταυτοποιούν τον δράστη, βίντεο που αποδεικνύουν την παρουσία του στο σημείο, καθώς και θετικά ευρήματα από αναλύσεις σε διάφορες ουσίες”- παρόμοιες με εκείνες που περιέχονται σε κιτ πρώτων βοηθειών. Ωστόσο, ο φερόμενος ως δράστης, ο οποίος αρνείται τις κατηγορίες, δεν έχει ακόμη παραπεμφθεί σε δίκη από τον ανακριτή που χειρίζεται την υπόθεση. “Αναμένουμε τα αποτελέσματα της τοξικολογικής ανάλυσης των μαλλιών του θύματος”, δηλώνει ο δικηγόρος της καταγγέλλουσας, επισημαίνοντας τη σημασία της άμεσης ιατρικής παρέμβασης. “Συνιστούμε η αιμοληψία να γίνεται εντός των πρώτων δέκα ωρών στο νοσοκομείο, πριν από την υποβολή μήνυσης”, τονίζει.
Αν και στην εν λόγω υπόθεση, όπως αναφέρει ο δικηγόρος, το σχέδιο φέρεται να ήταν η παρακολούθηση του θύματος ώστε να εκμεταλλευτούν την ευάλωτη κατάστασή του, στις περισσότερες περιπτώσεις το κίνητρο παραμένει ασαφές. Σύμφωνα με τη Λουίζ Γκαστέ, κοινωνιολόγο με εξειδίκευση στη σεξουαλική και έμφυλη βία σε χώρους διασκέδασης, ο βασικός στόχος αυτών των επιθέσεων είναι η πρόκληση φόβου. Όπως επισημαίνει, “η ατμόσφαιρα ξεφαντώματος στα πάρτι συνοδεύεται από την ενίσχυση έμφυλων προτύπων, με άνδρες που – σε μια προσπάθεια να εντυπωσιάσουν τους συνομηλίκους τους – επιδίδονται σε προκλήσεις, ακόμη και σε ένα είδος κυνηγιού”. Αυτή η μορφή βίας, προσθέτει, συντηρεί την αντίληψη ότι ” η δημόσια σφαίρα, όπως τα φεστιβάλ ή οι υπαίθριοι χώροι, είναι επικίνδυνοι”, ενώ, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για τη βία κατά των γυναικών, η πλειονότητα των περιστατικών συμβαίνει σε ιδιωτικούς χώρους.
“Δεν πρέπει να αισθάνεστε ένοχοι που νομίζετε ότι κάποιος σας τσίμπησε, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για κουνούπι. Είναι φυσιολογικό, δεδομένης της βίας που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες”, εξηγεί η κοινωνιολόγος.
Την άποψη αυτή συμμερίζονται αρκετοί παρατηρητές, οι οποίοι ζητούν την ενίσχυση των μέτρων πρόληψης στους χώρους εορταστικών εκδηλώσεων. Αυτή είναι μία από τις αποστολές της ένωσης Les Catherinettes, , η οποία συμμετέχει ενεργά σε φεστιβάλ με περίπτερα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού. Σύμφωνα με τη Μελανί Γκουρβές, διευθύντρια της ένωσης, “είναι πολύ περίπλοκο να βρεθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ της ψύχωσης και της πρόληψης του κινδύνου”. Συνιστά να ξεκινήσουμε κάνοντας “τη διάκριση μεταξύ της ευπάθειας και της χημικής υποταγής”. “Μερικές φορές, μέσα στον πανικό, η σκέψη πηγαίνει αυτόματα στη χημική υποταγή όταν κάποιος έχει δεχθεί τσίμπημα”, εξηγεί. “Ωστόσο, μια παρόμοια κατάσταση μπορεί επίσης να προκληθεί από την αλληλεπίδραση μεταξύ της κατανάλωσης αλκοόλ και μιας φαρμακευτικής αγωγής που λαμβάνει ένα άτομο”, προσθέτει. Η Γκουρβές ζητά επίσης “συλλογική ευθύνη των μέσων ενημέρωσης και των φορέων επιρροής” απέναντι στο φαινόμενο του τσιμπήματος. “Θα πρέπει να προειδοποιούν και ταυτόχρονα να καθησυχάζουν τον κόσμο για τον πραγματικό κίνδυνο που υπάρχει” καταλήγει.
* Το μικρό όνομα της Σεσίλ έχει αλλάξει.
