Η Αλεξάνδρα Μιχάιλοβνα Κολοντάι (Алекса́ндра Миха́йловна Коллонта́й, γεννημένη ως Ντομοντόβιτς, Домонто́вич, 31 Μαρτίου/19 Μαρτίου 1872 – 9 Μαρτίου 1952) ήταν Ρωσίδα κομμουνίστρια επαναστάτρια, αρχικά ως μέλος των Μενσεβίκων, και μετά το 1914 ως Μπολσεβίκος. Αναδείχτηκε από τον Στάλιν ως η πρώτη γυναίκα πρέσβειρα.
Στην επανάσταση & την κυβέρνηση
Κατά τη διάσπαση του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος στους Μενσεβίκους υπό τον Γιούλιους Μάρτοβ και τους Μπολσεβίκους υπό τον Βλαντιμίρ Λένιν το 1903, η Κολοντάι δεν υποστήριξε καμία πλευρά. Ωστόσο, άρχισε να αποστρέφεται όψεις του Μπολσεβικισμού και επέλεξε τους Μενσεβίκους.
Το 1914 η Κολοντάι προσχώρησε στους Μπολσεβίκους και επέστρεψε στη Ρωσία, μετά από μια περίoδο εξορίας για τις πρότερες πολιτικές της δραστηριότητες. Μετά την Μπολσεβίκικη επανάσταση τον Οκτώβριο του 1917, έγινε Λαϊκή Κομισάρια για την Κοινωνική Πρόνοια. Ήταν η πιο εξέχουσα γυναίκα στην Σοβιετική διοίκηση και ήταν περισσότερο γνωστή για την ίδρυση του Ζενοτντέλ ή “Τμήμα Γυναικών” το 1919. Η οργάνωση αυτή δούλευε για την βελτίωση των συνθηκών της ζωής των γυναικών στη Σοβιετική Ένωση, για την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού και την εκπαίδευση των γυναικών για τους νέους νόμους περί γάμου, εκπαίδευσης και εργασίας που τέθηκαν σε εφαρμογή από την Επανάσταση.
Στην κυβέρνηση, η Κολοντάι έκανε διαρκώς όλο και περισσότερο εσωτερική κριτική του Κομμουνιστικού Κόμματος, και μαζί με τον φίλο της, Αλεξάντερ Σλιαπνίκοβ, σχημάτισαν μια αριστερή ομάδα εντός του κόμματος που έγινε γνωστή ως Εργατική Αντιπολίτευση. Ωστόσο, ο Λένιν κατάφερε να νικήσει την Εργατική Αντιπολίτευση.
Στο διπλωματικό σώμα
Η Κολοντάι δεν είχε πολιτική επιρροή και διορίστηκε από το Κόμμα σε διάφορες διπλωματικές θέσεις από τις αρχές της δεκαετίας του ’20. Το 1923 διορίστηκε Πρέσβειρα της Σοβιετικής Ένωσης στη Νορβηγία, και έγινε έτσι η πρώτη παγκοσμίως γυναίκα πρέσβειρα. Αργότερα υπηρέτησε ως πρέσβειρα στο Μεξικό και τη Σουηδία. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπήρξαν κάποιες συζητήσεις των Ναζί για το πώς η πρεσβεία της στη Στοκχόλμη θα μπορούσε δυνητικά να γίνει κανάλι Γερμανο-Σοβιετικών διαπραγματεύσεων, αν και ποτέ δεν έγιναν πράξη. Ήταν επίσης μέλος της Σοβιετικής αντιπροσωπείας στην Κοινωνία των Εθνών. Πέθανε το 1952.
Ονομάσθηκαν προς τιμήν της
- Ο αστεροειδής 2467 Κολοντάι (2467 Kollontai) πήρε το όνομά του από την επαναστάτρια αυτή.
Έργα
- Οικονομική και Σεξουαλική Απελευθέρωση της Γυναίκας
- Το γυναικείο ζήτημα από την πρωτόγονη κοινωνία στη σύγχρονη εποχή
- Οι σχέσεις των δύο φύλων και ο Μαρξισμός
- Επιθυμούν οι διεθνιστές το σχίσμα;
