Ο Αντρέα ντελ Καστάνιο (Andrea del Castagno ή Andrea di Bartolo di Bargilla, περ. 1421 – 19 Αυγούστου1457) ήταν Ιταλός ζωγράφος της ΦλωρεντινήςΑναγέννησης.
Άρχισε την σταδιοδρομία του με μία τοιχογραφία στο Palazzo del Podestà της Φλωρεντίας όπου εικονιζόταν ο απαγχονισμός των εξεγερμένων κατά του Κοσμά των Μεδίκων μετά την μάχη του Ανγκιάρι. Το -κατεστραμμένο πλέον- έργο τού χάρισε την προσωνυμία Andrea degli Impiccati (ο Αντρέα των κρεμασμένων).
Το 1443 βρίσκεται στην Βενετία και τοιχογραφεί την εκκλησία του San Zaccaria (το παλιότερο σωζόμενο έργο του). Το 1444 επιστρέφει στην Φλωρεντία και εκτελεί το υαλογράφημα της Αποκαθήλωσης σε παράθυρο της μητρόπολης. Το 1447 ανέλαβε τον ζωγραφικό διάκοσμο της Sant’Apollonia, όπου η τέχνη του, ειδικά με τον Μυστικό Δείπνο, έφτασε στο απόγειο του ρωμαλέου συναισθηματισμού.
Τα σημαντικότερα έργα
Ο Μυστικός Δείπνος του είναι από περιφημότερα έργα με το θέμα αυτό και πιθανολογείται ότι επηρέασε τον Λεονάρντο ντα Βίντσι στην εκτέλεση του ομώνυμου έργου του στην Santa Maria della Grazie του Μιλάνου.
Άλλα ονομαστά έργα του είναι ο Κύκλος επιφανών ανδρών και γυναικών για την Βίλλα Καρντούτσι στην Λενιάια της Φλωρεντίας (1448-1451, σήμερα στην Πινακοθήκη Ουφίτσι, μεταξύ των εικονιζομένων οι Δάντης, Πετράρχης και Βοκκάκκιος), οι τοιχογραφίες του στην Santissima Annunziata (1455) και το έφιππο πορτραίτο του Niccolò da Tolentino στην μητρόπολη.
Η υπόθεση της δολοφονίας
Ο Βαζάρι ισχυρίζεται ότι Καστάνιο δολοφόνησε τον ζωγράφο Ντομένικο Βενετσιάνο, αλλά αυτό πρέπει να είναι μία από τις πολλές ανακρίβειές του, δεδομένου ότι είναι γνωστό πως ο Ντομένικο πέθανε τέσσερα χρόνια μετά τον Αντρέα.
-
Σταύρωση με αγίους, αποκολλημένη νωπογραφία, 1441, Φλωρεντία, Ospedale di Santa Maria Nuova
-
Cenacolo di Sant’Apollonia : γενική άποψη νωπογραφίας, 1445-50, Φλωρεντία, Museo del Cenacolo di Sant’Apollonia
-
Cenacolo di Sant’Apollonia : Μυστικός Δείπνος, νωπογραφία, 1445-50, Φλωρεντία, Museo del Cenacolo di Sant’Apollonia
-
Κύκλος των ενδόξων ανδρών και γυναικών : Κυμαία Σίβυλλα, αποκολλημένη νωπογραφία, 1448-51, Φλωρεντία, Ουφίτσι
-
Κύκλος των ενδόξων ανδρών και γυναικών : Pippo Spano, αποκολλημένη νωπογραφία, 1448-51, Φλωρεντία, Ουφίτσι
-
Κύκλος των ενδόξων ανδρών και γυναικών : Δάντης, αποκολλημένη νωπογραφία, 1448-51, Φλωρεντία, Ουφίτσι
-
Ανάληψη της Παρθένοι με τους Αγίους Μινιάτο και Ιουλιανό, 1450, Βερολίνο, Πινακοθήκη
-
Μνημείο του Niccolò da Tolentino έφιππου, νωπογραφία, 1456 , Φλωρεντία, Duomo
