Ο Φρανσουά Ζιραρντόν (François Girardon) (10 Μαρτίου 1628 – 1 Σεπτεμβρίου 1715) ήταν Γάλλος γλύπτης, γνωστός για τις συνθέσεις του στους κήπους του παλατιού των Βερσαλλιών. Ήταν ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της κλασικής γλυπτικής τον 17ο αιώνα στη Γαλλία, κατά τη βασιλεία του Λουδοβίκου ΙΔ΄.
Ο Φρανσουά Ζιραρντόν γεννήθηκε στις 10 Μαρτίου 1628 στην Τρουά. Ο πατέρας του ήταν εργάτης χυτηρίου. Αρχικά εκπαιδεύτηκε ως ξυλουργός. Το ταλέντο του τράβηξε την προσοχή του καγκελάριου του Λουδοβίκου ΙΔ΄, Πιέρ Σεγκιέ, προστάτη των τεχνών, ο οποίος τον έβαλε στο εργαστήριο του Φρανσουά Ανγκιέ και αργότερα, από το 1648 έως το 1650, τον έστειλε να μαθητεύσει στη Ρώμη. Εκεί είδε μπαρόκ γλυπτά και συνάντησε τον Τζαν Λορέντσο Μπερνίνι, αλλά απέρριψε την τεχνοτροπία του ιταλικού μπαρόκ και αντίθετα κινήθηκε προς τον κλασικισμό και τα μοντέλα της αρχαίας ρωμαϊκής γλυπτικής.
Το σιντριβάνι του Κρόνου, παλάτι των Βερσαλλιών (1672-1677)
Το 1650 επέστρεψε στη Γαλλία και έγινε μέλος της ομάδας καλλιτεχνών με επικεφαλής τον Σαρλ Λε Μπρεν, επίσημο ζωγράφο του βασιλιά, που με τον σχεδιαστή κήπων Αντρέ Λε Νοτρ, ανέλαβαν να διακοσμήσουν το νέο βασιλικό πάρκο του παλατιού των Βερσαλλιών. Το έργο του Ζιραρντόν στις Βερσαλλίες ήταν σημαντικό: Ο Απόλλων υπηρετούμενος από τις Νύμφες, (1666-1675), σύνθεση που συμβολίζει τον ίδιο τον βασιλιά, τοποθετημένη σε ένα σπήλαιο κοντά στο παλάτι. Τη μορφή του Απόλλωνα εμπνεύστηκε από τον Απόλλωνα του Μπελβεντέρε του Βατικανού. Μια δεύτερη σύνθεση με τον Απόλλωνα, δίπλα στο σπήλαιο, παρουσιάζει τα Άλογα του Ήλιου να οδηγούνται στον στάβλο τους. Άλλα έργα του στις Βερσαλλίες είναι Το Λουτρό των Νυμφών, Ο Χειμώνας, Η αρπαγή της Περσεφόνης, Το σιντριβάνι του Κρόνου κλ.
Ο Ζιραρντόν ανέβηκε σταθερά στην επίσημη καλλιτεχνική ιεραρχία. Το 1657, έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Ζωγραφικής και Γλυπτικής το 1659 αναδείχθηκε καθηγητής, το 1674 βοηθός Πρύτανη. Το 1690, με το θάνατο του Λε Μπρεν, έγινε γενικός επιθεωρητής έργων γλυπτικής, διοικώντας όλες τις βασιλικές επιτροπές γλυπτικής. Το 1695, έγινε αντιπρόεδρος της Βασιλικής Ακαδημίας.
Προτομή του Μπουαλώ, Λούβρο
Το 1675 έλαβε μια άλλη σημαντική παραγγελία, για το μνημείο του καρδινάλιου Ρισελιέ, που βρίσκεται στο παρεκκλήσι της Σορβόννης. Ολοκληρώθηκε το 1694. Η φιγούρα του καρδινάλιου εμφανίζεται καθισμένη στον τάφο κοιτάζοντας προς το βωμό. (Ο τάφος τοποθετήθηκε αρχικά στη χορωδία της εκκλησίας, αλλά έκτοτε μεταφέρθηκε σε ξεχωριστό παρεκκλήσι). Συνοδεύεται από φιγούρες δύο θλιμμένων γυναικών που εκπροσωπούν τη Θρησκεία και την Επιστήμη. Ο τάφος ολοκληρώθηκε το 1694 και είχε σημαντική επιρροή στο σχεδιασμό των μεταγενέστερων επιτύμβιων μνημείων. Κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, προστατεύτηκε από την καταστροφή από τον αρχαιολόγο Αλεξάντρ Λενουάρ, ο οποίος αναφέρεται ότι πληγώθηκε για την υπεράσπισή του. Το 1699, ο Ζιραρντόν ολοκλήρωσε ένα άλλο σημαντικό έργο, έναν χάλκινο έφιππο ανδριάντα του Λουδοβίκου ΙΔ΄, το οποίο τοποθετήθηκε στο κέντρο της πλατείας Λουδοβίκου του Μεγάλου (τώρα πλατεία Βαντόμ). Αυτό το άγαλμα καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και είναι τώρα γνωστό μόνο από ένα μικρό χάλκινο μοντέλο κατασκευασμένο από τον ίδιο τον Ζιραρντόν, βρίσκεται στο Λούβρο.
Άλλα αξιοσημείωτα έργα του περιλαμβάνουν τον τάφο του Λουβουά στην εκκλησία του αγίου Ευσταθίου στο Παρίσι, τον τάφο του Ζερόμ Μπινιόν, βιβλιοθηκονόμου του βασιλιά, που κατασκευάστηκε το 1656 και διακοσμητικά γλυπτά στην Πινακοθήκη του Απόλλωνα και το Υπνοδωμάτιο του Βασιλιά στο Λούβρο. Φιλοτέχνησε επίσης προτομές συγχρόνων του, όπως του Νικολά Μπουαλώ.
Το δημοτικό μουσείο της γενέτειράς του Τρουά περιλαμβάνει αρκετά από τα έργα του, μαρμάρινες προτομές του Λουδοβίκου ΙΔ΄ και της Μαρίας Θηρεσίας. Στο Δημαρχείο ο Ζιραρντόν προσέφερε ένα μετάλλιο του Λουδοβίκου ΙΔ΄ από λευκό μάρμαρο και στην εκκλησία του Αγίου Ρεμί έναν χάλκινο σταυρό.
Ο Φρανσουά Ζιραρντόν πέθανε στο Παρίσι την 1η Σεπτεμβρίου 1715.
-
Ο Απόλλων υπηρετούμενος από τις Νύμφες, Βερσαλλίες, (1666-1675)
-
Η αρπαγή της Περσεφόνης, Βερσαλλίες
-
Ο Χειμώνας, Βερσαλλίες
-
Λεπτομέρεια του τάφου του καρδινάλιου Ρισελιέ, παρεκκλήσι της Σορβόννης, (1675-1694)
