ΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΔΗΣ
Στην πρώτη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε μετά τις θερινές διακοπές και μετά από την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία του κόμματος του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς-Προοδευτική Συμμαχία, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης λαμβάνει το 17,3% των ψήφων.
Η έρευνα διενεργήθηκε από την εταιρεία δημοσκοπήσεων Opinion Poll για λογαριασμό του τηλεοπτικού σταθμού Action 24.1 Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να αναφέρουμε πως δεν πρέπει να εκπλήσσει το σχετικά χαμηλό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή την δημοσκόπηση.
Αρχικά διότι, ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του συγκεκριμένου πολιτικού κόμματος, προσπαθεί ακόμη να κατανοήσει συναισθηματικά και πολιτικά το τι συντελέσθηκε την Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου, όντας περισσότερο προσεκτικό (ας μην πούμε ‘αποστασιοποιημένο’), κύρια διότι αναμένει τις πρώτες κινήσεις και πρωτοβουλίες του νέου πρόεδρου του κόμματος.
Άρα, εμβαθύνοντας περαιτέρω, θα επισημάνουμε πως δεν έχει προκύψει το φαινόμενο ‘rally round the flag effect,’ ήτοι, η «συσπείρωση γύρω από τη σημαία», για να παραπέμψουμε στον καθηγητή Θεόδωρο Τσέκο.2
Ή αλλιώς, η ‘συσπείρωση’ γύρω από την νέα ηγεσία του κόμματος. Αυτό το σημαντικό στοιχείο, ερμηνεύει ως έναν βαθμό το σχετικά χαμηλό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, στο εγκάρσιο σημείο όπου ο νέος πρόεδρός του υπολείπεται του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ‘ηγετικότητα’ ή αλλιώς, σε ηγετικό προφίλ, στερούμενος ενός σημαντικού πλεονεκτήματος που διαθέτει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης. Και ποιο είναι αυτό το πλεονέκτημα;
Είναι η βαθιά γνώση του ανθρώπινου δυναμικού του κόμματός του, η γνώση επί των ικανοτήτων των βουλευτών του. Η γνώση επί των θέσεων και των ιδεών που ιστορικά εκφράζει το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής.
Ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη είχε εισέλθει σε διαδικασία ‘εκμάθησης’, τόσο του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το κόμμα του, όσο και του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το κομματικό-πολιτικό σύστημα, εκεί όπου το πρωταρχικό ζητούμενο για τον ίδιο καθίσταται να οργανώσει τις ‘χαώδεις’ σκέψεις του3, αποκτώντας «τεκμηριωμένη σκέψη» (factfulness), σύμφωνα με την διατύπωση του γνωσιακού ψυχολόγου Steven Pinker. Σκέψη που θα τον καθιστά ικανό να στέκεται ενώπιον των δημοσιογράφων και να ομιλεί πολιτικά.
Απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να επιτύχει κάτι τέτοιο είναι το να παρακολουθεί διαρκώς συνεδριάσεις της Βουλής και τις τοποθετήσεις των πολιτικών αρχηγών και των βουλευτών εκείνων που διαθέτουν ρητορικές ικανότητες (δεν είναι και πολλοί οι βουλευτές που διαθέτουν τέτοιες ικανότητες) εκκινώντας από τον πρωθυπουργό και πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη.
Να συμμετέχει ενεργά στις διάφορες κομματικές συνεδριάσεις, αλληλεπιδρώντας με απλά μέλη καθώς και με μέλη κομματικών οργάνων. Να αφιερώσει χρόνο στο να ‘ακούει’. Στο να ‘ακούει’ διαρκώς, ‘θυσιάζοντας’ δίχως φόβο, κοινότοπες εκφράσεις οι οποίες στερούνται και συμβολικής και πολιτικής αξίας.
Στην υποσημείωση νούμερο ‘3’ λαμβάνει χώρα μία ειδικότερη αναφορά στην έννοια της ‘ταχύτητας’ ή αλλιώς, σε ό,τι προσδιορίσαμε, θεωρητικά-επιστημονικά, ως ‘χρόνο Κασσελάκη’.
Συνεχίζοντας μία τέτοια πρωτότυπη προσέγγιση, θα επισημάνουμε πως για τον ίδιο και για τους στενούς του συνεργάτες, μεταξύ αυτών και ο βουλευτής Χανίων Παύλος Πολάκης, ο ‘χρόνος’ μόνο ως «μέριμνα»4 δεν λειτουργεί, κατά τον Εμμανουέλ Λεβινάς.
Και τι σημαίνει κάτι τέτοιο; Σημαίνει πως όποιος δεν μπορεί να ακολουθήσει αυτούς τους ρυθμούς5, όποιος δεν επιθυμεί να τους ακολουθήσει, τίθεται στο περιθώριο.
Με απόφαση Κασσελάκη, την οποία επικροτεί και ο νέος (sic) υπερ-συντονιστής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Παύλος Πολάκης.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Συγκριτικά με το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών της 25ης Ιουνίου του 2023, το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, είναι μειωμένο κατά 0,5 % περίπου: Από το 17,83% των βουλευτικών εκλογών, στη δημοσκόπηση προσεγγίζει το 17,3%. Φυσικά, η σύγκριση αυτή δεν είναι ενδεικτική ή αλλιώς, αντιπροσωπευτική, καθότι προκύπτουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ μίας εκλογικής αναμέτρησης και μίας δημοσκοπικής έρευνας. Όμως, εάν επιχειρήσουμε, για την ‘οικονομία’ της ανάλυσης μας, να εστιάσουμε στον λόγο για τον οποίο προέκυψε αυτή η αισθητή αλλά ελαφρά μείωση, τότε θα λέγαμε πως οφείλεται πρωταρχικά στην δυσαρέσκεια για το είδος της αντιπολίτευσης που έχει ασκήσει όλο αυτό το χρονικό διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ, εντός και εκτός Βουλής. Για την απουσία δημιουργικότητας και για την υποβολή προτάσεων που μπορούν να ‘θεραπεύσουν’ (οι αναφορές στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πολύ λιγότερες από τις αντίστοιχες του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής) υπαρκτές αδυναμίες και προβλήματα. Η εκλογή του Σωκράτη Φάμελλου στην προεδρία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, δεν του έχει προσφέρει κάποια ιδιαίτερη δυναμική.
2 Βλέπε σχετικά, Τσέκος, Θεόδωρος., ‘Εισαγωγικά: Από τη μία κρίση στην άλλη. Μετάβαση και υπέρβαση (; ),’ στο: Βαρουξή, Χριστίνα., Κακεπάκη, Μανίνα., Σαρρής, Νίκος., Τραμουντάνης, Άγγελος., & Τσέκερης, Χαράλαμπος., (επιμ.), ‘Το Πολιτικό Πορτραίτο της Ελλάδας ΙΙ. Διακυβεύματα και Προκλήσεις,’ Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, 2021, σελ. 19, Διαθέσιμο στο: to-politiko-portraito-tis-elladas-tis-elladas-ii-diakiveumata-kai-proklisis (ekke.gr) Η μη συσπείρωση γύρω από την νέα ηγεσία, δεν συνεπάγεται πως προκύπτουν τάσεις αποσυσπείρωσης. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να το προκαλέσει η αποχώρηση σημαντικών πολιτικών στελεχών. Η πρόσφατη πολιτική ιστορία μας διδάσκει (βλέπε το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής) πως αποχωρήσεις κεντρικών στελεχών μπορούν να λάβουν χώρα αρκετά μετά τις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη νέας ηγεσίας σε ένα κόμμα.
3 Ένα βασικό χαρακτηριστικό της προεκλογικής του εκστρατείας, ήσαν το γεγονός πως μετέβαινε από το ένα θέμα στο άλλο, δίχως να εξηγήσει επαρκώς τους λόγους για τους οποίους υιοθέτησε αυτή την γλωσσική και πολιτική στρατηγική. Η οποία, θεωρητικώ τω τρόπω, συνέβαλλε στο να καταστεί η προεκλογική του εκστρατεία ένας ‘αγώνας ταχύτητας’, στοιχείο το οποίο και δεν απώλεσε καθόλου, με τον ίδιο, βοηθούσης και της τεχνολογίας, να δίδει την εντύπωση πως ‘βρίσκεται παντού’: Στον Έβρο και στην Αθήνα, στην Θεσσαλία και στη Θεσσαλονίκη, με τον ίδιο να ‘σκηνοθετεί τον εαυτό του.’ Ο Κασσελάκης ‘συμπάσχων,’ ο Κασσελάκης ‘οργισμένος’, ο Κασσελάκης ‘κοινωνικός’ και ‘διαχυτικός’, ο Κασσελάκης ο ‘ιδανικός σύντροφος’ για όλους όσοι επιθυμούν ο αρχηγός πρώτα και κύρια να είναι ‘φίλος’. Ο Κασσελάκης ‘παρήγε’ πολύ περισσότερη ταχύτητα από ό,τι μπορεί να ‘αντέξει’ ή να ‘απορροφήσει’ το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και μετά την εκλογή του, κινούμενος με ρυθμούς προεκλογικής εκστρατείας έσπευσε να αντικαταστήσει τον διευθυντή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Θανάση Θεοχαρόπουλο, όσο και τον εκπρόσωπο τύπου Στέργιο Καλπάκη, οι οποίοι ενημερώθηκαν εκ των υστέρων. Ο ‘χρόνος Κασσελάκη’ κυριαρχεί εντός κόμματος, οι δομές του οποίου είναι αρκετά ‘παλαιές’ (γιατί να μην πούμε ‘γερασμένες’ ; ) για να αντέξουν κάτι τέτοιο.
4 Αναφέρεται στο: Πελλισόν, Κορίν., ‘Για να κατανοήσουμε τον Λεβινάς,’ Μετάφραση: Φαράκλας, Γιώργος. Εκδόσεις Πόλις, Αθήνα, 2022, σελ. 65.
5 Στο ‘χρόνο Κασσελάκη’ εντάσσεται και η ‘πιρουέτα’ με την οποία εισήλθε μέσα σε μία σχολική αίθουσα (η ‘πιρουέτα’ φέρει την μορφή ‘happening): ‘Δεν υπάρχει καθόλου χρόνος για χάσιμο. Οπότε, ας κερδίσουμε χρόνο μπαίνοντας διαφορετικά μέσα στην αίθουσα’. Και ο ίδιος, που πραγματοποίησε προεκλογική εκστρατεία στηριζόμενος στη χρήση πλατφορμών επικοινωνίας όπως το ‘Tik Tok,’ οφείλει να γνωρίζει πως τέτοιες σκηνές, αποτελούν έναυσμα για την διατύπωση σχολιασμών που μπορούν να καταστούν viral. Εδώ δεν μιλά, όπως ο Γενικός Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος: «Βρίσκεται» (βλέπε πάλι τον Λεβινάς) και ‘σκύβει’ για να περάσει. Τον χρόνο που εξοικονόμησε τον προσέφερε πίσω υπό μορφή flash back: ‘Είδατε πόσο ενδιαφέρουσα μπορώ να κάνω την πολιτική ζωή του τόπου; Δεν θα σας αφήσω να πλήξετε’. Πελλισόν, Κορίν., ‘Για να κατανοήσουμε τον Λεβινάς….ό.π., σελ. 64.
