Ο Γκαμπριέλ Ονορέ Μαρσέλ (Gabriel Honoré Marcel, 7 Δεκεμβρίου 1889 – 8 Οκτωβρίου 1973) ήταν Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας, κριτικός μουσικής και Χριστιανός υπαρξιστής. Συγγραφέας αρκετών βιβλίων τουλάχιστον τριάντα θεατρικών έργων, ο Μαρσέλ επικεντρώθηκε στον αγώνα του σύγχρονου ατόμου σε μια τεχνολογικά απάνθρωπη κοινωνία. Συχνά θεωρείται ως ο πρώτος Γάλλος υπαρξιστής, που αποστασιοποιήθηκε και άσκησε κριτική σε προσωπικότητες όπως ο Ζαν-Πολ Σαρτρ, προτιμώντας τον όρο «Φιλοσοφία της Ύπαρξης».
Ο Μαρσέλ γεννήθηκε και πέθανε στο Παρίσι. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν νέος και ανατράφηκε από τη θεία και τον πατέρα του. Όταν ήταν οκτώ μετακόμισε στη Στοκχόλμη για ένα χρόνο όπου ο πατέρας του υπηρέτησε ως πληρεξούσιος υπουργός.
Ο Μαρσέλ έλαβε το πτυχίο του στη φιλοσοφία το 1910, στην ασυνήθιστα νεαρή ηλικία των 21 ετών. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου εργάστηκε ως επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών, που διοργανώθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό για να μεταφέρει τα νέα των τραυματιών στρατιωτών στις οικογένειές τους. Ο ίδιος δίδασκε στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ήταν κριτικός θεάτρου για διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά και εργάστηκε ως συντάκτης για την Plon, τη μεγάλη γαλλική καθολική εκδοτική εταιρεία.
Μαρσέλ ήταν γιος αγνωστικιστή, και ο ίδιος ήταν άθεος μέχρι τη μεταστροφή του στον καθολικισμό το 1929. Ο Μαρσέλ ήταν αντίθετος προς τον αντισημιτισμό και υποστήριζε το επικοινωνιακό άνοιγμα προς τους μη Καθολικούς.
Κύρια έργα
Μείζονα έργα του είναι το Μυστήριο της Ύπαρξης (1951), Οι Διαλέξεις Gifford στην περίοδο 1949–50 στο πανεπιστήμιο του Αμπερντίν στη Σκοτία και το Ο Άνθρωπος Ενάντια στη Μαζική Κοινωνία (1955). Έδωσε επίσης τις Διαλέξεις William James πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στην περίοδο 1961–62, που εκδόθηκαν αργότερα ως Το Υπαρξιακό Υπόβαθρο της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας.
Έχοντας μεταστραφεί στον Καθολικισμό το 1929 έγραψε σημαντικά δραματικά έργα επηρεασμένα πιθανώς από τον Ίψεν και τον Πιραντέλλο, στα οποία διερεύνησε τη μυστική ζωή της συνείδησης, όπως τα Η χάρις, Η δίψα, Ο απεσταλμένος, Ένας άνθρωπος του Θεού και Η Ρώμη δεν βρίσκεται πια στη Ρώμη.
Εργογραφία
Φιλοσοφία
- Existence et objectivité (1914).
- Journal métaphysique (1914-1923), Paris, Gallimard, 1927.
- Être et avoir (1918-1933), Paris, Aubier, 1935.
- Du refus à l’invocation, Paris, Gallimard, 1940. (επανέκδοση το 1967 με τίτλο Essai de philosophie concrète, Paris, NRF/Gallimard, 1967)
- Homo viator, Paris, Aubier, 1945
- La Métaphysique de Josiah Royce, Paris, Aubier, 1945
- Position et approches concrètes du mystère ontologique, introduction par Marcel de Corte. Louvain, E. Nauwelaerts; Paris, Librairie philosophique J. Vrin, 1949
- Le Mystère de l’être. Paris, Aubier, 1951, 2 volumes
- Les Hommes contre l’humain, Paris, La Colombe, 1951, réédition: Fayard, 1968
- Le Déclin de la sagesse, Paris, Plon, 1954
- L’homme problématique, Paris, Aubier, 1955
- Théâtre et religion, Lyon, Éditions E. Vitte, 1958
- Présence et immortalité, Paris, Flammarion, 1959
- La Dignité humaine et ses assises existentielles, Paris, Aubier, 1964
- Entretiens Paul Ricœur, Gabriel Marcel, Paris, Aubier, 1968, réédition : présence de Gabriel Marcel, 1999
- Pour une sagesse tragique et son au-delà, Paris, Plon, 1968
- En chemin, vers quel éveil ? Paris, Gallimard, 1971
- Coleridge et Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling. Paris, Aubier, 1971
- Plus décisif que la violence, Paris, Plon, 1971
- Percées vers un ailleurs, Fayard, 1973
- Gabriel Marcel interrogé par Pierre Boutang suivi de Position et approches concrètes du mystère ontologique, Paris, J.-M. Place Éditeur, 1977
- Tu ne mourras pas, textes choisis et présentés par Anne Marcel, préface du P. Xavier Tilliette, éditions Arfuyen, 2005
Θέατρο
- Le Cœur des autres, Paris, Éditions Grasset & Fasquelle, 1921
- L’Iconoclaste, Paris, Stock, 1923
- Un Homme de Dieu, Paris, Grasset, 1925
- 1925: La Chapelle ardente, mise en scène Gaston Baty, théâtre du Vieux-Colombier
- Le Monde cassé suivi de Position et approches concrètes du mystère ontologique, Paris, Desclée de Brouwer, 1933
- Le Chemin de crête, Paris, Grasset, 1936
- Le Dard, Paris, Plon, 1936
- Le Fanal’, Paris, Stock, 1936
- La Soif, Paris, Desclée de Brouwer, 1938, réédité sous le titre Les cœurs avides, La Table Ronde, 1952
- Théâtre comique : Colombyre ou le brasier de la paix – La double expertise – Les points sur les i – Le divertissement posthume, Paris, Albin Michel, 1947
- Vers un autre Royaume : L’émissaire – Le signe de la croix. Paris, Plon, 1949
- Rome n’est plus dans Rome, Paris, La Table Ronde, 1951
- Croissez et multipliez, Paris, Plon, 1955
- Mon temps n’est pas le vôtre, Paris, Plon, 1955
- La dimension Florestan suivi de la conférence Le crépuscule du sens commun, Paris, Plon, 1958
Φιλολογική κριτική
- Gabriel Marcel et François Mauriac. Στο François Bréda, La critique littéraire et dramatique de Gabriel Marcel, Les Éditions Grinta, Cluj-Napoca, 2004.
Περαιτέρω ανάγνωση
- Emmanuel Levinas, Paul Ricœur and Xavier Tilliette, Jean Wahl et Gabriel Marcel, Beauchesne, 1976, 96 p., ISBN 2-7010-0240-0
- Paul Marcus, In Search of the Spiritual: Gabriel Marcel, Psychoanalysis, and the Sacred (London: Karnac), 2012. ISBN 1780490542