Το Ίδρυμα Σμιθσόνιαν (SI), ή Ινστιτούτο Σμιθσόνιαν, είναι ίδρυμα ερευνών των ΗΠΑ που ιδρύθηκε, με νομοθετική πράξη του Κογκρέσου, στις 10 Αυγούστου 1846, με βασικό σκοπό «την αύξηση και διάδοση της γνώσης» κυρίως μέσα από μουσειακά εκθέματα, φυσικής ιστορίας, μνημεία πολιτισμού και σχετικές έρευνες. Το εν λόγω ίδρυμα, τελώντας υπό τη αιγίδα και οικονομική υποστήριξη του κράτους, ως ανεξάρτητος πολιτειακός οργανισμός, κατά την έννοια Εθνικού Μουσείου των ΗΠΑ συγκροτείται από μια μεγάλη ομάδα 19 βασικών μουσείων και 169 θυγατρικών, εννέα ερευνητικών κέντρων και ένα ζωολογικό κήπο, γεγονός που το έχουν καταστήσει όχι μόνο ιδιαιτέρως γνωστό παγκοσμίως, αλλά και το μεγαλύτερο συγκρότημα του είδους του στον κόσμο.
Το Ίδρυμα Σμιθσόνιαν προήλθε από κληροδότημα δωρεά του Άγγλου χημικού και μεταλλειολόγου Τζέημς Σμίθσον (1765-1869), προς τιμή του οποίου φέρει το όνομα και έχει έδρα στον ομώνυμο πύργο στην Ουάσιγκτον με περιφερειακά κέντρα εντός και εκτός των ΗΠΑ (Αριζόνα, Βιρτζίνια, Μέριλαντ, Νέα Υόρκη, Παναμά, κ.ά). Τα εκθέματα του συγκροτήματος υπολογίζονται σε 137 εκατομμύρια ενώ οι επισκέπτες στους χώρους του ανέρχονται περίπου σε 30 εκατομμύρια ετησίως. Απασχολεί περίπου 9.000 άτομα, ενώ η χρηματοδότησή του προέρχεται κυρίως από εταιρικές εισφορές, δωρεές, συνδρομές μελών, κρατική επιχορήγηση, αδειοδοτήσεις, εκπόνηση και προβολή επιστημονικών προγραμμάτων, πωλήσεις αντιγράφων και εκδόσεις βιβλίων και περιοδικών.
Στο 17μελές Διοικητικό του συμβούλιο συμμετέχει ο εκάστοτε Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, ο εκάστοτε Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, τρεις γερουσιαστές, τρία μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, και εννέα μη κυβερνητικά μέλη οι οποίοι εκλέγουν και διορίζουν τον εκάστοτε Γενικό Γραμματέα (Πρύτανη) του Ιδρύματος. Πρώτος Γραμματέας του SI ήταν ο Αμερικανός φυσικός Τζόζεφ Χένρι (γνωστός από την ανακάλυψη της αυτεπαγωγής), ο οποίος ήταν και ο μακροβιότερος στην ιστορία του ιδρύματος.
Τμήματα του SI
Στα σημαντικότερα τμήματα του SI περιλαμβάνονται:
- Τα Αρχεία Αμερικανικής Τέχνης
- Το Εθνικό Μουσείο Αμερικανικής Τέχνης
- Το Εθνικό Μουσείο Αμερικανών Ινδιάνων
- Το Εθνικό Μουσείο Ιστορίας και Τεχνολογίας
- Το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
- Το Εθνικό Μουσείο Αφρικανικής Τέχνης
- Το Εθνικό Μουσείο Ταχυδρομείων
- Το Εθνικό Μουσείο του Β’ Π.Π.
- Το Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών και Σχεδίου Κούπερ – Χιούιτ
- Το Μουσείο και Πάρκο Γλυπτικής Χίρσον
- Η Υπηρεσία Διεθνών Ανταλλαγών
- Η Υπηρεσία Ανταλλαγών Επιστημονικών Πληροφοριών
- Το Κέντρο Τεχνών του Θεάματος Τ,Φ, Κένεντυ
- Το Εθνικό Μουσείο Αεροναυπηγικής και Διαστήματος
- Το Συμβούλιο Εθνικού Μουσείου των Ενόπλων Δυνάμεων
- Η Εθνική Πινακοθήκη
- Η Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών
- Η Πινακοθήκη Φρήρ
- Η Πινακοθήκη Άρθουρ Σάκλερ
- Ο Εθνικός Ζωολογικός Κήπος
- Το Ακτινολογικό Βιολογικό Εργαστήριο
- Το Σμιθσόνειο Αστροφυσικό Αστεροσκοπείο
- Το Σμιθσόνειο Ινστιτούτο Τροπικών Ερευνών
- Το Ειδικό Κέντρο Ερευνητών Γούντροου Γουίλσον κ.ά.
Πηγές
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, τόμος 54ος, σελ. 277
