Ο Ιωάννης Βερνάρδος Λέων Φουκώ (Jean Bernard Léon Foucault, 18 Σεπτεμβρίου 1819 – 11 Φεβρουαρίου 1868) ήταν Γάλλος φυσικός. Ο Φουκώ ήταν ο γιος ενός εκδότη από το Παρίσι. Μετά την εκπαίδευση που έλαβε κατ’ οίκον και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του, σπούδασε Ιατρική, την οποία εγκατέλειψε λόγω του φόβου του αίματος και ασχολήθηκε με την Πειραματική Φυσική και ιδίως την Οπτική και είναι υπεύθυνος για σημαντικές ανακαλύψεις στον τομέα της Χημείας, του Ηλεκτρισμού και του Μαγνητισμού. Είναι αυτός που έθεσε τις βάσεις της νεότερης Οπτικής.
Το 1855 εργαζόταν ως φυσικός στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού. Ο Ναπολέων ΙΙΙ τον τίμησε με το αξίωμα της Λεγεώνας της τιμής (Légion d’Honneur) το 1862, ενώ την ίδια χρονιά εκλέχθηκε και μέλος του Bureau des Longitudes. Το 1865 έγινε μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών (Παρίσι) και αργότερα μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου η οποία και του απένειμε το μετάλλιο του Κόπλεϋ (1860), ενώ ήταν μέλος και στην Γερμανική ακαδημία επιστημόνων. Υπήρξε επίσης διευθυντής των επιστημονικών εκδόσεων της «Εφημερίδας των Συζητήσεων των Παρισίων» από το 1845.
Οι εργασίες του ιδιαίτερα για την ταχύτητα του φωτός στο «κενό», αέρα και λοιπά διαφανή σώματα, καθώς και οι έρευνές του επί των τηλεσκοπίων, της θερμότητας και των ρευμάτων θεωρούνται κλασικές ενώ ανακάλυψε και τα ρεύματα Eddy. Αλλά και στον τομέα της Μηχανικής οι ανακαλύψεις του Φουκώ δεν ήταν λιγότερο σημαντικές. Με το γνωστό «Πείραμα του Φουκώ» ή πείραμα του εκκρεμούς που επεχείρησε το 1851 απέδειξε την περιστροφή της Γης περί τον άξονά της. Επιπλέον μαζί με τον φίλο του Φιζώ, τράβηξαν την πρώτη φωτογραφία του Ήλιου. Η σύγχρονη επιστήμη οφείλει επίσης στον Φουκώ την ανακάλυψη του γυροσκοπίου (1852), καθώς και τη θεωρία των γυροσκοπικών φαινομένων. Ο κρατήρας «Φουκώ» στη Σελήνη έχει λάβει το όνομά του προς τιμήν του Γάλλου επιστήμονα.
Οι περισσότερες των εργασιών του Φουκώ δημοσιεύτηκαν στα «Πρακτικά» της Ακαδημίας των Παρισίων (1847-1869).
Recueil des travaux scientifiques de Léon Foucault, 1878
Βιβλιογραφία
- Μαγκίρης, Βαγγέλης: «Leon Foucault (1819-1868): Η Γη περιστρέφεται επίσης», Περισκόπιο της Επιστήμης, τεύχος 203 (Φεβρουάριος 1997), σσ. 10-11
