Κάρολ Ριντ (1906 – 1976) Άγγλος σκηνοθέτης

Ο Σερ Κάρολ Ριντ (Sir Carol Reed, 30 Δεκεμβρίου 1906 – 25 Απριλίου 1976) ήταν Άγγλος σκηνοθέτης βραβευμένος με Όσκαρ Σκηνοθεσίας για το μιούζικαλ του Όλιβερ! (Oliver!, 1968). Είναι επίσης γνωστός για τη σκηνοθεσία των ταινιών Απόκληρος της Κοινωνίας (Odd Man Out, 1947), Πρώτη Απογοήτευσις (The Fallen Idol, 1948), Ο Τρίτος Άνθρωπος (The Third Man, 1949) και Αγωνία και Έκστασις (The Agony and the Ecstasy, 1965).

Ο Κάρολ Ριντ ήταν νόθος γιος του ηθοποιού και παραγωγού Σερ Χέρμπερτ Μπίρμπομ Τρι και της ερωμένης του Μέι Πίνεϊ Ριντ^[13]. Γεννήθηκε στο Πάτνεϊ του Λονδίνου και έλαβε τη μόρφωσή του στο Βασιλικό Σχολείο Κάντερμπερι. Η σχέση του με την υποκριτική ξεκίνησε από την εφηβική του ηλικία όταν ανέλαβε μερικούς ρόλους σε ταινίες.

Ο Ριντ εργάστηκε ως βοηθός του σκηνοθέτη Μπέιζιλ Ντιν στις ταινίες Loyalties, 1933, Autumn Crocus, 1934 και Lorna Doone, 1934 και το 1935 έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με την ταινία It Happened in Paris το οποίο ακολουθήθηκε από μια σειρά ταινιών χαμηλού προϋπολογισμού κι αμφίβολης ποιότητας. Η πρώτη του μεγάλη επιτυχία ήρθε το 1940 με την ταινία The Stars Look Down το οποίο ακολουθήθηκε από το θρίλερ Νυχτερινό Τραίνο (Night Train to Munich, 1940) και την αισθηματική ταινία Ερωτικό Ρομάντζο (Kipps, 1941). Έπειτα, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ριντ αναχώρησε για το μέτωπο, όπου συνεργάστηκε με την κινηματογραφική μονάδα του Θίοντορ Ντίκινσον, που κατέγραφε με την κάμερα τα δεινά της παγκόσμιας διαμάχης. Το 1944 γύρισε την αντιπολεμική προπαγάνδα Ο Δρόμος Προς τη Δόξα (The Way Ahead) με πρωταγωνιστές τους Ντέιβιντ Νίβεν και Στάνλεϊ Χάλογουεϊ, που διηγούταν τις εμπειρίες πέντε νεοσύλλεκτων στο μέτωπο.

Μετά τη λήξη του πολέμου ακολούθησε η πιο παραγωγική περίοδος του Ριντ, ως σκηνοθέτης καθώς γύρισε τις ταινίες Απόκληρος της Κοινωνίας (Odd Man Out, 1947), Πρώτη Απογοήτευσις (The Fallen Idol, 1948), Ο Τρίτος Άνθρωπος (The Third Man, 1949) που του χάρισαν παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Το Φιλμ Νουάρ Ο Τρίτος Άνθρωπος (The Third Man) με πρωταγωνιστές τους Τζόζεφ Κότεν, Αλίντα Βάλι και Όρσον Γουέλς, θεωρείται το μεγαλύτερό του αριστούργημα για το οποίο βραβεύτηκε με Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών κι έλαβε τη δεύτερή του υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας το 1950. Τόσο η ταινία Πρώτη Απογοήτευσις όσο και Ο Τρίτος Άνθρωπος είχαν ως σεναριογράφο τον Γκράχαμ Γκριν.

Η ταινία του 1952 με τίτλο Αΐσα, το Ρόδον της Πολυνησίας (Outcast of the Islands) θεωρείται από πολλούς ως η ταινία που σηματοδότησε την αρχή της καλλιτεχνικής του παρακμής. Το 1953 στράφηκε στο Χόλιγουντ γυρίζοντας την ταινία Βαριετέ (Trapeze) με πρωταγωνιστές τους Μπαρτ Λάνκαστερ, Τζάνετ Λι και Τόνι Κέρτις, ενώ το η ταινία του 1959 Ο Κατάσκοπος από την Αβάνα (Our Man in Havana, 1959) που τον επανένωσε με τον σεναριογράφο Γκράχαμ Γκριμ, τον επανέφερε στο προσκήνιο. Επρόκειτο να σκηνοθετήσει την ταινία Η Ανταρσία του Μπάουντι (Mutiny on the Bounty) με πρωταγωνιστή τον Μάρλον Μπράντο, αλλά οι καυγάδες του με τον αστέρα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων τον ανάγκασαν να αποχωρήσει από την ταινία και τη θέση του πήρε ο Λιούις Μάιλστοουν. Το 1965 γύρισε την ταινία Αγωνία και Έκστασις (The Agony and the Ecstasy) βασισμένη στην δημιουργία της οροφής της Καπέλα Σιξτίνα με πρωταγωνιστές τους Τσάρλτον Χέστον και Ρεξ Χάρισον, ενώ το 1968 σκηνοθέτησε τη μουσικοχορευτική μεταφορά του μυθιστορήματος του Κάρολου Ντίκενς Όλιβερ! (Oliver!) που είχε προβληθεί πρώτα στο Μπρόντγουεϊ. Η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και χάρισε στο Ριντ το Όσκαρ Σκηνοθεσίας. Η ταινία γυρίστηκε στα στούντιο Shepperton στο Σάρρεϊ και χρηματοδοτήθηκε από την εταιρία παραγωγής Columbia Pictures. Ο κριτικός κινηματογράφου έγραψε για το εγχείρημα αυτό του σκηνοθέτη: Η ταινία φαίνεται υπερπαραγωγή, αλλά όπως φαίνεται άρεσε σε όλους έτσι, ενώ η Πολίν Κάελ δήλωσε ότι επρόκειτο από τις λίγες περιπτώσεις που ταινία κατάφερε να ξεπεράσει το θεατρικό στο οποίο βασίζεται.

Προσωπική ζωή

Ο σκηνοθέτης υπήρξε παντρεμένος δυο φορές. Την πρώτη με την Βρετανίδα ηθοποιό Νταϊάνα Γουίνγιαρντ από το 1943 εώς το 1947. Μετά το διαζύγιό τους παντρεύτηκε την ηθοποιό Πενέλοπι Ντάντλεϊ Γουόρντ με την οποία απέκτησε ένα γιο το Μαξ. Ο Κάρολ Ριντ ήταν επίσης θείος του ηθοποιού Όλιβερ Ριντ.

Το 1953 ο Ριντ έγινε ο δεύτερος Βρετανός σκηνοθέτης (μετά τον Αλεξάντερ Κόρντα, ο οποίος ήταν παραγωγός μερικών από τις γνωστότερες ταινίες του Ριντ) που χρίστηκε ιππότης από τη Βασίλισσα Ελισάβετ της Αγγλίας.

Ο Κάρολ Ριντ απεβίωσε από καρδιακή προσβολή, στις 25 Απριλίου του 1976 στο σπίτι του στην Τσέλσι σε ηλικία 69 χρονών.

Φιλμογραφία