Η υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης, Νάιλα αλ Μανγκούς, κατέφυγε στην Τουρκία εξαιτίας φόβων για την ασφάλειά της, δήλωσαν Λίβυοι αξιωματούχοι, εν μέσω αυξανόμενης αναταραχής μετά την είδηση ότι συναντήθηκε με τον Ισραηλινό ομόλογό της στη Ρώμη, την περασμένη εβδομάδα.
Η ανακοίνωση του Ισραήλ για τη συνάντηση -την Κυριακή- πυροδότησε διαμαρτυρίες σε αρκετές πόλεις της Λιβύης και ώθησε τον πρωθυπουργό να θέσει σε διαθεσιμότητα την υπουργό Εξωτερικών.
Το Ισραήλ δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με τη Λιβύη, μια από τις πολλές αραβικές χώρες με μακρά ιστορία εχθρότητας προς το Τελ Αβίβ.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης ανακοίνωσε ότι η συνάντηση στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα ήταν «ανεπίσημη και απρογραμμάτιστη» και ότι η Νάιλα αλ Μανγκούς επιβεβαίωσε την υποστήριξη της Λιβύης προς τους Παλαιστίνιους.
Αυτό, ωστόσο, δεν οδήγησε στο να αποκλιμακωθεί η ένταση, που είχε πυροδοτήσει σειρά από διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα, Τρίπολη, και σε άλλα μέρη της χώρας.
Το χρονικό της αναταραχής
Ο επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (ΚΕΕ) της Λιβύης έθεσε σε διαθεσιμότητα την υπουργό Εξωτερικών του, τη Νάιλα αλ Μανγκούς, αφού έγινε γνωστό -χθες Κυριακή- πως συναντήθηκε με τον ισραηλινό ομόλογό της την περασμένη εβδομάδα.
Η κυρία Μανγκούς «τίθεται προσωρινά σε διαθεσιμότητα» και θα διενεργηθεί «διοικητική έρευνα» σε βάρος της από επιτροπή με προεδρεύουσα την υπουργό Δικαιοσύνης, αποφάσισε χθες βράδυ η κυβέρνηση του Αμπντελχαμίντ Ντμπάιμπα, σύμφωνα με κυβερνητικό έγγραφο.
Μερικές ώρες νωρίτερα, ο επικεφαλής της ισραηλινής διπλωματίας Ελί Κοέν ανακοίνωνε πως συζήτησε στη Ρώμη την περασμένη εβδομάδα με τη λίβυα ομόλογό του, κατά τη διάρκεια μία συνάντησης «άνευ προηγουμένου». «Μίλησα με την υπουργό Εξωτερικών για τις μεγάλες δυνατότητες στις σχέσεις των δυο χωρών», ανέφερε ο κ. Κοέν.
«Αυτό που έγινε στη Ρώμη ήταν μια συνάντηση τυχαία και ανεπίσημη, κατά διάρκεια συνάντησης με τον ιταλό ομόλογό της (σ.σ. τον Αντόνιο Ταγιάνι), που δεν οδήγησε σε καμιά συζήτηση, συμφωνία ή διαβούλευση», ήταν η αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης.
Στην ανακοίνωση που δημοσιοποίησε, το λιβυκό ΥΠΕΞ θύμισε τη «σαφή» και «αναμφίβολη» θέση της Λιβύης «για την παλαιστινιακή υπόθεση», προσθέτοντας ότι η κυρία Μανγκούς «αρνήθηκε να συζητήσει με οποιοδήποτε μέρος αντιπροσωπεύει την ισραηλινή οντότητα» και «παρέμεινε κατηγορηματικά σταθερή σε αυτή τη θέση».
Ακόμη, το λιβυκό ΥΠΕΞ κατήγγειλε την «εκμετάλλευση από εβραϊκά και διεθνή ΜΜΕ» του «συμβάντος» αυτού και το ότι προσπάθησαν να το παρουσιάσουν ως «συνάντηση ή συνομιλίες».
Η Λιβύη, χώρα που παραμένει βυθισμένη στο χάος μετά την πτώση του καθεστώτος του Μουάμαρ Καντάφι το 2011, δεν έχει διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ.
«Πρώτο βήμα»;
Ο ισραηλινός ΥΠΕΞ Κόεν ανέφερε πως συζήτησε με την κυρία Μανγκούς για «τη σημασία της διαφύλαξης της κληρονομιάς του λιβυκού εβραϊσμού, η οποία περιλαμβάνει τη συντήρηση και αποκατάσταση των συναγωγών και των εβραϊκών νεκροταφείων στη χώρα αυτή».
Επρόκειτο, κατά τον ισραηλινό υπουργό, για το «πρώτο βήμα στις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Λιβύης», καθώς όπως εκτίμησε «το μέγεθος και η στρατηγική θέση της Λιβύης προσφέρουν τεράστια ευκαιρία για το κράτος του Ισραήλ».
Το μεγαλύτερο μέρος του λιβυκού εβραϊκού πληθυσμού εγκατέλειψε τη Λιβύη είκοσι χρόνια μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και πήγε κυρίως στο Ισραήλ.
Μερικές εκατοντάδες Εβραίοι ζούσαν ακόμα στη Λιβύη όταν έγινε το 1969 το πραξικόπημα του συνταγματάρχη Καντάφι. Στη συνέχεια διώχτηκαν, οι περιουσίες τους κατασχέθηκαν και οι συναγωγές καταστράφηκαν.
Το Ισραήλ εξομάλυνε τις σχέσεις του τα τελευταία χρόνια με κάποια αραβικά κράτη, στο πλαίσιο των λεγόμενων Συμφωνιών του Αβραάμ, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ. Ωστόσο, η πολιτική της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου επικρίνεται από αραβικές χώρες, ειδικά μετά το κύμα βίας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και τη συνέχιση του εποικισμού.
Αυθόρμητες διαδηλώσεις ξέσπασαν χθες Κυριακή στην Τρίπολη και προάστιά της, ένδειξη της απόρριψης της εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ· κατόπιν εξαπλώθηκαν και σε άλλες πόλεις, όπου νεαροί έκλεισαν δρόμους, έβαλαν φωτιές σε ελαστικά αυτοκινήτων και διαδήλωσαν κραδαίνοντας παλαιστινιακές σημαίες.
Το κέντρο της Τρίπολης παρέλυσε από τους διαδηλωτές, μέρος των οποίων κατευθύνθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών για να απαιτήσει την παραίτηση της κυρίας Μανγκούς.
Με την ενθάρρυνση διερχόμενων οδηγών, κάποιοι προσπάθησαν να παραβιάσουν την είσοδο του κτιρίου.
