Ο Τζέρεμι Μπένθαμ (Jeremy Bentham, Λονδίνο, 15 Φεβρουαρίου 1748 – 6 Ιουνίου 1832) ήταν Άγγλος φιλόσοφος και νομικός. Θεωρείται ο ιδρυτής του σύγχρονου Ωφελιμισμού και πνευματικός ηγέτης του ριζοσπαστικού κινήματος στην Αγγλία.
Γεννήθηκε στο Λονδίνο και σε ηλικία δώδεκα ετών έγινε δεκτός στο Κολλέγιο Queen΄s της Οξφόρδης, από όπου αποφοίτησε το 1763. Στη συνέχεια σπούδασε νομικά στο Lincoln΄s Inn στο Λονδίνο και το 1769 αναγορεύτηκε δικηγόρος, που ήταν το επάγγελμα του πατέρα του. Παρά το θεωρητικό ενδιαφέρον του και τις μελέτες του για το δίκαιο, εντούτοις, ο Μπένθαμ δεν άσκησε ποτέ το δικηγορικό επάγγελμα. Αντί της επαγγελματικής σταδιοδρομίας έθεσε στον εαυτό του το φιλόδοξο πρόγραμμα της κριτικής και ριζικής αναθεώρησης της αγγλικής νομικής επιστήμης και γενικότερα του ισχύοντος συστήματος δικαίου όλης της ανθρωπότητας.
Φιλελληνισμός
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έδειξε ο Μπένθαμ για την υπόθεση της ελληνικής ανεξαρτησίας. Υπήρξε μέλος του φιλελληνικού κομιτάτου του Λονδίνου και οι πολιτικές του ιδέες γνώρισαν αξιόλογη αίγλη στην επαναστατημένη Ελλάδα. Ο ίδιος κατά καιρούς αλληλογράφησε με κορυφαίους εκπροσώπους του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα, όπως τον Αδαμάντιο Κοραή, τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, τον Θεόδωρο Νέγρη και τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Οι οπαδοί του μεταξύ των Φιλελλήνων εργάστηκαν για τη διάδοση των ιδεών του στην Ελλάδα, ιδίως μέσα από τις σελίδες των Ελληνικών Χρονικών του Μεσολογγίου. Προς το σκοπό αυτό ο Άγγλος φιλόσοφος σχολίασε το Προσωρινό Πολίτευμα της Επιδαύρου και πρότεινε στον Κοραή να μεταφράσει τα έργα του στα Ελληνικά. Τελικά δημοσιεύτηκε δίτομη ελληνική μετάφραση της έκδοσης του Ντυμόν από τον Γ. Αθανασίου (τόμ. Α΄, Αίγινα 1834, τόμ. Β΄, Αθήνα 1842.
Αναφορές
- Ρόμπερτ Χεϊλμπρόνερ, Οι φιλόσοφοι του οικονομικού κόσμου, εκδ, ΚΡΙΤΙΚΗ, 2001 ISBN 960-218-190-7
