Ο Βασίλης Αλεξάκης (Αθήνα, 25 Δεκεμβρίου 1943 – Αθήνα, 11 Ιανουαρίου 2021) ήταν συγγραφέας. Εγκατεστημένος στη Γαλλία από τη δεκαετία του ’60, έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στο Παρίσι και έγραψε στα γαλλικά τα πρώτα του έργα (Le Sandwich, Les Girls du City Boum Boum, La Tête du chat). Μετά από τη συγγραφή του Τάλγκο (1982, εκδ. Εξάντας), άρχισε να γράφει τα μυθιστορήματά του πότε στη γαλλική, πότε στην ελληνική, ανάλογα με το θέμα τους, και να τα μεταφράζει στη συνέχεια στη μία ή στην άλλη από τις δύο του συγγραφικές γλώσσες. Τα θέματα της γλώσσας, της διγλωσσίας και της “αυτομετάφρασης” (auto-traduction) βρίσκονται στο κέντρο του έργου του.
Τα έργα του αντλούν και από τους δύο πολιτισμούς και είναι μεστά μιας λεπτής ειρωνίας. Τρία θέματα δεσπόζουν στα έργα του: η αγάπη για τη γλώσσα, στοιχεία της καθημερινότητας και η παραζάλη του έρωτα. Η τεχνοτροπία του προσφέρει στον ανγνώστη μια οικεία και προσωπική προοπτική των ιστοριών του. Το 2007, του απονεμήθηκε το Grand prix du roman de l’Académie Française για το βιβλίο του Ap. J.-C (στα ελληνικά κυκλοφορεί με τον τίτλο μ.Χ.). Το πρώτο έργο του που γράφτηκε στην μητρική του γλώσσα, είναι το “Τάλγκο”. Κυκλοφόρησε το 1982 και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να σημειώνει σπάνια επιτυχία. Το 1984 μάλιστα έγινε και ταινία με τον τίτλο “Ξαφνικός Έρωτας”.
Απεβίωσε σε 77 ετών στις 11 Ιανουαρίου 2021
Βιογραφία
Σε ηλικία 17 ετών ο Βασίλης Αλεξάκης έλαβε υποτροφία και έφυγε για τη Λιλ της Γαλλίας για να σπουδάσει δημοσιογραφία. Η υποτροφία του ήταν μικρή και έτσι αναγκάστηκε να δουλέψει σε ένα εστιατόριο. Μετά από τρίχρονες σπουδές επέστρεψε στην Ελλάδα για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, αλλά γύρισε να εγκατασταθεί στο Παρίσι το 1968 μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα.
Εργάστηκε στη Monde des livres για δεκαπέντε χρόνια. Όντας σχεδιαστής σκίτσων, ο Αλεξάκης υπήρξε δημοσιογράφος της εφημερίδας Le Monde ενώ έγραψε και ραδιοφωνικά κομμάτια.
Το 2007 η Γαλλική Ακαδημία του απένειμε το Μεγάλο Βραβείο μυθιστορήματος.
Το 2014 συνυπέγραψε το κείμενο ”Είναι η ώρα της Ευρωπαϊκής αριστεράς”, στηρίζοντας τον Αλέξη Τσίπρα.
Το 2017 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας από το τμήμα Γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έργογραφία
Στα Γαλλικά
- 1974: Le sandwich. Paris: Julliard.
- 1975: Les girls de City-Boum-Boum. Paris: Julliard.
- 1978: La tête du chat. Paris: Le Seuil.
- 1978: Mon amour! Città Armoniosa.
- 1985: Contrôle d’identité. Paris: Le Seuil.
- 1987: Le fils de King Kong. Geneva: Les Yeux ouverts.
- 1989: Paris-Athènes. Paris: Le Seuil.
- 1992: Avant. Paris: Le Seuil. (Prix Albert Camus, Prix Charles-Exbrayat, Prix Alexandre-Vialat)
- 1997: Papa. Paris: Fayard. (Erzählung, Prix de la Nouvelle de l’Académie française)
- 1997: L’invention du baiser. Geneva: Nomades.
- 1999: Le colin d’Alaska
- 2002: Les mots étrangers. Paris: Stock.
- 2005: Je t’oublierai tous les jours. Paris: Stock.
- 2007: Ap. J.-C. Paris: Stock.
- 2010: Le premier mot, Stock.
- 2012: L’enfant grec, Stock.
- 2015: La clarinette, Le Seuil
Στα Ελληνικά
- 1980: Tάλγκο, εκδόσεις Εξάντας
- 1995: Η μητρική γλώσσα, εκδόσεις Εξάντας
- 1999: Η καρδιά της Μαργαρίτας, εκδόσεις Εξάντας
Ταξιδιωτικός οδηγός
- Les Grecs d’aujourd’hui, Paris, Balland, 1979, 159 p. “Pour voyager au présent ; 1” (ISBN 2-7158-0200-5)
Κινηματογράφος
- Je suis fatigué, 1982 un court métrage de Vassilis Alexakis
- Nestor Carmides passe à l’attaque, 1984
- La table, 1989
- Les Athéniens, 1991
Χιουμοριστικά σκίτσα
- Mon amour !, 1978.
- L’Aveugle et le Philosophe, Éd. Quiquandquoi (Suisse), 2006
Έργα που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα
- Η πρώτη λέξη, Εξάντας
- Μη με λες Φωφώ, εκδόσεις Εξάντας
- Τα κορίτσια του Σίτυ Μπουμ-Μπουμ, εκδόσεις Μίνωας
- Μήπως πρέπει να κλείσουμε τα σιντριβάνια όταν βρέχει;, εκδόσεις Μίνωας
- Τάλγκο, εκδόσεις Εξάντας
- Παρίσι – Αθήνα, εκδόσεις Εξάντας
- Πριν, εκδόσεις Εξάντας και το 2017 εκδόσεις Μαιταίχμιο
- Η μητρική γλώσσα, εκδόσεις Εξάντας
- Ο μπαμπάς, εκδόσεις Εξάντας
- Η σκιά του Λεωνίδα, εκδόσεις Εξάντας
- Γδύσου, εκδόσεις Εξάντας
- Η καρδιά της Μαργαρίτας, εκδόσεις Εξάντας
- Η τελευταία νύχτα του αιώνα, εκδόσεις Εξάντας
- Το μυστικό του κίτρινου τάπητα, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα
- Έλεγχος ταυτότητας, εκδόσεις Εξάντας
- Οι ξένες λέξεις, εκδόσεις Εξάντας
- Εγώ δεν, εκδόσεις Εξάντας
- Greek around the world, εκδόσεις Άποψη
- Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα, εκδόσεις Εξάντας
- Το κεφάλι της γάτας, εκδόσεις Μίνωας
- μ.Χ., εκδόσεις Εξάντας
- Το Κλαρινέτο, 2016 εκδόσεις Μεταίχμιο.
- Γιατί Κλαις; εκδόσεις Μεταίχμιο
Βιβλιογραφία
- Thierry Guichard, Vassilis Alexakis, Athènes sur Seine, dans Le Matricule des anges, N° 85, juillet-août 2007, pp. 15 à 17
