Ο τύπος της υπερ-μητέρας που προσπαθεί να κρατήσει το παιδί κάτω από τον έλεγχο και την προστασία της, με αποτέλεσμα να καταπνίγει το εγώ του, τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες. «Η υπερπροστατευτική μητέρα δεν δίνει στο παιδί τη δυνατότητα να μεγαλώσει, να ερευνήσει τον κόσμο, να διδαχτεί από τις ίδιες τις δικές του εμπειρίες. Η διαδικασία της μάθησης δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, γιατί παρεμποδίζεται από τη μητέρα που παρεμβαίνει ανάμεσα στη δίψα του παιδιού για μάθηση και στην πραγματικότητα» (σελ. 141). Η υπερ-μητέρα θα πρέπει να είναι αποκλειστικά ο μεσολαβητής ανάμεσα στο περιβάλλον και στο παιδί, να πάρει αποφάσεις για το παιδί και να αναλάβει τη διαμόρφωση του εγώ του παιδιού. Η μητέρα αυτή χρησιμοποιεί την ‘αγάπη’ σαν μέσο, για να κάνει το παιδί εξαρτημένο από την ίδια.
Ο Ντέηβιντ Λέβυ περιγράφει τέσσερα κύρια χαρακτηριστικά της υπερπροστασίας της μητέρας, μέσα από την παρατήρηση αγοριών που είχαν εξάρτηση από τη μητέρα τους, με αποτέλεσμα να μην παίρνουν την ευθύνη και να μην ενεργούν αυτόνομα.
- Η μητέρα έχει υπερβολική σωματική επαφή με το παιδί, φροντίζοντας η ίδια να το πλύνει, να το ντύσει, να το κάνει μπάνιο, να το ταΐσει, ακόμη και κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
- Η μητέρα προσπαθεί να κρατήσει το παιδί για πάντα στην παιδική ηλικία, ενθαρρύνοντας το παιδί να παιδιαρίζει και αναλαμβάνοντας η ίδια το να σκέφτεται και να ενεργεί για αυτό.
- Η μητέρα έχει υπερβολική ανησυχία για το παιδί, για αυτό δεν του επιτρέπει να λειτουργεί αυτόνομα, καθώς μπορεί να εμφανιστούν κίνδυνοι.
- Η μητέρα παρεμποδίζει την κοινωνική ωρίμανση του παιδιού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν δυσκολίες κατά την ένταξή του μέσα στην κοινωνία. Το παιδί έχει μάθει ότι η μητέρα θα απομακρύνει κάθε δυσκολία που το ίδιο μπορεί να αντιμετωπίσει.
Μέσα από την υπερπροστατευτικότητα της μητέρας, το παιδί δεν έχει μάθει να αντιμετωπίζει την απογοήτευση και τη ματαίωση, να αγωνίζεται, να έχει επιμονή, υπευθυνότητα και αξιοπιστία. Το παιδί δυσκολεύεται να γίνει αυτόνομο και να ωριμάσει, να επιλέξει τα δικά του βήματα και να ανακαλύψει τις δυνάμεις που κρύβει μέσα του. Οι υπερπροστατευτικές μητέρες επιθυμούν τα παιδιά τους να παραμείνουν παιδιά και φοβούνται τη στιγμή που δεν θα βρίσκονται υπό τη δική τους προστασία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι μητέρες να μην επιτρέπουν στα παιδιά να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους.
Υπάρχουν και οι υπερπροστατευτικές μητέρες που στηρίζονται στο να προκαλέσουν ενοχές, συμπόνια και ντροπή στο παιδί τους, χρησιμοποιώντας το προσωπείο του μάρτυρα. Η μητέρα για να εξασφαλίσει την αφοσίωση και την υπακοή του παιδιού της χρησιμοποιεί τα ίδια τα συναισθήματά του, κάνοντας αναφορά σε αρρώστιες, στη φτώχεια, στην εγκατάλειψη ή στις αδικίες που η ίδια έχει βιώσει. Η μητέρα εμφανίζεται ως το πάσχον πρόσωπο, που χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή. Πρόκειται για μητέρες που στηρίζονται σε έναν συναισθηματικό εκβιασμό ώστε να συνεχίσουν να έχουν τα παιδιά κοντά τους. Σε πολλές περιπτώσεις έχουν ανάγκη από τα παιδιά έτσι ώστε να έχουν μια αποκλειστική συντροφιά, ένα στήριγμα, ένα συνδετικό κρίκο με τον έξω κόσμο.
Πηγή: Ζεμπάλντ/ Κράουτ. «Μα θέλω μόνο το καλό σου». Το Σύνδρομο της Μαμάς. Εκδόσεις Δωρικός.
_________________________________________________________________
- Κουραβάνας Νικόλαος, Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγοι, MSc.
Posted by Κουραβάνας Νικόλαος- Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc
