Στην τελετή της έναρξης των εργασιών αποκατάστασης του κτηρίου Α2 –κτήριο στρατωνισμού χαρακτηρισμένου ως μνημείο στο οποίο προβλέπεται να φιλοξενηθούν το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης και υπηρεσίες του Δήμου- στο π. Στρατόπεδο Παύλου Μελά, καθώς και στα θυρανοίξια του βυζαντινού Ναού Μεταμορφώσεως στον Χορτιάτη –μνημείο του 12ου αι. που αποκαταστάθηκε από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Θεσσαλονίκης- παρευρέθηκε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, κατά τη διάρκεια παραμονής της στη Θεσσαλονίκη.
Η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε στην ζωτική και αναπτυξιακή σημασία για τη Δυτική Θεσσαλονίκη της ανάπλασης του π. Στρατοπέδου Παύλου Μελά και την μετεξέλιξή του σε Μητροπολιτικό Πάρκο Πολιτισμού, Αθλητισμού, Εκπαίδευσης και Ψυχαγωγίας. Ιδιαίτερη σημασία, τόνισε, ότι αποκτά το γεγονός ότι εντός του Μητροπολιτικού Πάρκου ιδρύονται τρία μουσεία. Αυτό της Εθνικής Αντίστασης, το Μουσείο των ευρημάτων του Μετρό στο κτήριο Α3 –κτήριο στρατωνισμού εμβαδού 3.500 τ.μ., χαρακτηρισμένο μνημείο από το ΥΠΠΟΑ- και το Μουσείο του Προσφυγικού Ελληνισμού σε δύο όμορα κτήρια, εμβαδού άνω των 1.500 τ.μ. Οι μελέτες για την αποκατάσταση του κτηρίου Α3, όπως και η μουσειολογική και η μουσειογραφική, έχουν ολοκληρωθεί και αδειοδοτηθεί. Η δημοπράτηση του έργου ξεκινά άμεσα από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κεντρικής Μακεδονίας του ΥΠΠΟΑ, ενώ η δημιουργία της έκθεσης των ευρημάτων του Μετρό είναι αρμοδιότητα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης. Το συνολικό έργο της αποκατάστασης του κτηρίου, της αρχαιολογικής έκθεσης και της διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του, έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 12.500.000 ευρώ. Οι μελέτες για το Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού είναι σε εξέλιξη μέσω Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του ΥΠΠΟΑ, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Δήμων Θεσσαλονίκης και της ΜΟΔ, και ολοκληρώνονται στο τέλος του 2023, οπότε η κατασκευή του Μουσείου θα ενταχθεί σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
Η Λίνα Μενδώνη παρευρέθηκε στα θυρανοίξια του βυζαντινού Ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Χορτιάτη. Τα εγκαίνια τέλεσε ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κ. Βαρνάβας, ο οποίος τίμησε την Υπουργό Πολιτισμού, για την γενικότερη συμβολή της στην πολιτιστική αναβάθμιση της Δυτικής Θεσσαλονίκης και της Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, με το παράσημο του Αγίου Γεωργίου. Όπως είπε η Λίνα Μενδώνη, «Εκλαμβάνω την τιμή στο πρόσωπό μου ως τιμή σε όλους τους συναδέλφους μου στο Υπουργείο Πολιτισμού, οι οποίοι εργάζονται με ιδιαίτερη αφοσίωση, για να αποδώσουν το πολιτιστικό μας απόθεμα στους πολίτες. Έχουμε τη μοναδική ευλογία να είμαστε μάρτυρες της πρώτης λειτουργίας, η οποία τελείται σε αυτόν τον βυζαντινό ναό, μετά από χίλια χρόνια. Είναι πάντοτε ιδιαίτερη χαρά για το Υπουργείο Πολιτισμού, την Αρχαιολογική Υπηρεσία και την εκάστοτε Εφορεία Αρχαιοτήτων, να αποδίδει ένα μνημείο, αρχαίο, βυζαντινό, νεότερο, στον τόπο που ανήκει. Ιδιαίτερα, όμως, για την απόδοση εκκλησιαστικών μνημείων, η χαρά είναι διπλή, διότι αποδίδεται ένα μνημείο στον τόπο, αλλά και ένα μνημείο λατρείας στην Εκκλησία και τους πιστούς».
Η Λίνα Μενδώνη προήδρευσε σε σύσκεψη με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες για θέματα ανάδειξης των αρχαιοτήτων του Μετρό, καθώς και με τους μελετητές του Μουσείου του Μετρό στο Crossover καθηγητές Πάνο Τζώνο και Ματούλα Σκαλτσά για την εξέλιξη των οικείων μελετών. Να σημειωθεί ότι το έργο της συντήρησης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων στην είσοδο του Σταθμού Αγίας Σοφίας ξεκινά αμέσως από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, καθώς το έργο εντάχθηκε στα χρηματοδοτούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 600.000 ευρώ, ώστε στο τέλος του 2023 να έχει και αυτό ολοκληρωθεί και αποδοθεί στην πόλη. Επίσης, πραγματοποίησε αυτοψία στον Σταθμό Βενιζέλου, στον οποίον έχει αρχίσει η επανατοποθέτηση των προσωρινά αποσπασθεισών αρχαιοτήτων, με τον Υπουργό Επικρατείας αρμόδιο για θέματα Υποδομών και Μεταφορών Γιώργο Γεραπετρίτη.
Η πορεία των έργων που εκτελούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας-ΕΣΠΑ 2014-2020 και του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και ο προγραμματισμός των έργων Πολιτισμού στην Περιφέρεια στην επόμενη προγραμματική περίοδο του του ΕΣΠΑ 2021-2027, ήταν το αντικείμενο της συνάντησης της Λίνας Μενδώνη με τον Απόστολο Τζιτζικώστα. Το ΥΠΠΟΑ στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο υλοποιεί στην Κεντρική Μακεδονία 61 έργα συνολικού προϋπολογισμού 55.000.000 ευρώ, ενώ στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουν ενταχθεί 26 έργα συνολικού προϋπολογισμού 50.000.000 ευρώ.
Όπως είπε η Λίνα Μενδώνη, «Είχαμε μία ακόμη εποικοδομητική συνεργασία με τον Απόστολο Τζιτζικώστα. Στο Υπουργείο Πολιτισμού, από το 2019 μέχρι σήμερα, έχουμε συγκροτήσει την Πολιτιστική Χάρτα Ανάπτυξης και Ευημερίας για κάθε μία από τις 13 Περιφέρειες της χώρας, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο πόρο: Εθνικούς πόρους, το τρέχον και το επόμενο ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης. Μέριμνα μας ήταν οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης να αξιοποιηθούν με έργα σε όλη την ελληνική Επικράτεια. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουμε δρομολογήσει έργα με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 50 εκ. ευρώ. Πρόκειται για έργα σημαντικά που αφορούν στην πολιτιστική κληρονομιά και την σύγχρονη δημιουργία, όπως η αποκατάσταση του κτηρίου–μνημείου του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης και η αναβάθμιση της λειτουργίας του, τα βυζαντινά μνημεία της πόλης, το Μουσείο με τα ευρήματα του Μετρό στο π. στρατόπεδο Π. Μελά, η ενίσχυση των πολιτιστικών μας φορέων, όπως το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και η Κρατική Ορχήστρα. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία αξιοποιούνται όλα και λειτουργούν με τρόπο συμπληρωματικό και συνδετικό. Σημασία έχει να υπάρχει στρατηγικός προγραμματισμός, ώστε να χρηματοδοτούνται έργα και δράσεις, τα οποία αναβαθμίζουν το πολιτιστικό μας απόθεμα και προσδίδουν αναπτυξιακή δυναμική στην Περιφέρεια. Ο Πολιτισμός είναι ένα δημόσιο κοινωνικό αγαθό, ένα εργαλείο κοινωνικής συνοχής, αλλά και μοχλός ανάπτυξης σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Η συζήτησή μας με τον Περιφερειάρχη αφορούσε στα έργα που είναι σε εξέλιξη και εκείνα που η ωριμότητά τους επιτρέπει δρομολογηθούν στην επόμενη Προγραμματική Περίοδο. Οι υπηρεσίες μας θα προχωρήσουν σε εξειδίκευση, ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς ο στόχος μας είναι κάθε Περιφερειακή Ενότητα της Κεντρικής Μακεδονίας να έχει και να προικοδοτηθεί με έργα, τα οποία δημιουργούν τις προοπτικές εκείνες, που εξασφαλίζουν ένα καλύτερο μέλλον, στο σύνολο των συμπολιτών μας».
Ο Απόστολος Τζιτζικώστας σημείωσε ότι «Η Λίνα Μενδώνη άφησε το αποτύπωμά της όλα αυτά τα χρόνια στο Υπουργείο Πολιτισμού. Είναι μια εξαιρετική και σημαντική σύμμαχος της Κεντρικής Μακεδονίας και του Πολιτισμού στον τόπο μας. Άλλωστε αυτά τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν γίνει έργα στον Πολιτισμό πολύ σημαντικά. Σήμερα είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε για το αύριο του Πολιτισμού στην Κεντρική Μακεδονία, για το νέο ΕΣΠΑ και τα έργα Πολιτισμού που μπορούν ανά Περιφερειακή Ενότητα να ενταχθούν και να χρηματοδοτηθούν στη νέα Προγραμματική Περίοδο. Εξετάσαμε όμως και την εξέλιξη των έργων που χρηματοδοτούνται από το τρέχον ΕΣΠΑ, ολοκληρώνονται και παραδίδονται το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Επίσης, συζητήσαμε για τα έργα Πολιτισμού που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης, ώστε αυτά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά με τα έργα που υλοποιούνται και θα υλοποιηθούν στη νέα Προγραμματική Περίοδο του ΕΣΠΑ».
Αυτοψία στο Δίον και στη Μονή του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω
Η Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε αυτοψία στα έργα που υλοποιούνται από το ΥΠΠΟΑ στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου και στη Μονή του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω, στην Πιερία.
Ο αρχαιολογικός χώρος του Δίου εντάσσεται στους μείζονες χώρους, στους οποίους το ΥΠΠΟΑ πραγματοποιεί έργα προστασίας από τα ακραία φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής. Το έργο προστασίας από πλημμυρικά φαινόμενα, προϋπολογισμού 2.250.000 ευρώ, έχει ενταχθεί από το ΥΠΠΟΑ στο Ταμείο Ανάκαμψης. Το έργο της βελτίωσης των υποδομών στο Αρχαίο Θέατρο, προϋπολογισμού 160.000 ευρώ, επίσης, από το Ταμείο Ανάκαμψης και εκτελείται από την ΕΦΑ Πιερίας.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πιερίας υλοποιεί το έργο της ανάδειξης του οικοδομικού τετραγώνου της αρχαίας αγοράς του Δίου, προϋπολογισμού 1.366.000 ευρώ, με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-20. Παράλληλα, το ΥΠΠΟΑ εκπονεί μελέτη για τον εκσυγχρονισμό του Αρχαιολογικού Μουσείου, προϋπολογισμού 1.320.000 ευρώ, ενώ από τον ΟΔΑΠ εκτελείται το έργο της επισκευής του κτηρίου της εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, του πωλητηρίου, του αναψυκτηρίου, των χώρων υγιεινής, με προϋπολογισμό 380.000 ευρώ.
Η Λίνα Μενδώνη επισκέφθηκε, επίσης, τη Μονή του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω του 16ου αι., όπου η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟΑ εκτελεί την αναστήλωση της δυτικής πτέρυγας κελλιών, καθώς και του κωδωνοστασίου και του ηγουμενείου, ύψους 1.000.000 ευρώ. Το έργο της αναστήλωσης θα συνεχιστεί και στην επόμενη χρηματοδοτική περίοδο.
