1512 – Η οροφή της Καπέλα Σιξτίνα, ζωγραφισμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο, εκτίθεται για πρώτη φορά στο κοινό. Η Καπέλα Σιστίνα (Cappella Sistina) είναι παρεκκλήσι του Αποστολικού Παλατιού, της επίσημης κατοικίας του Πάπα, στην πόλη του Βατικανού. Αναγέρθηκε από τον Πάπα Σίξτο Δ’ (Sixtus IV, ital. Sisto IV) στον οποίο οφείλεται και το όνομά του. Η φήμη του παρεκκλησίου οφείλεται στον ζωγραφικό του διάκοσμο. Είναι ζωγραφισμένο εξ ολοκλήρου με τοιχογραφίες μεγάλων καλλιτεχνών της Αναγέννησης, πρωτίστως του Μιχαήλ Αγγέλου, ο οποίος φιλοτέχνησε την θρυλική οροφή του (1508-1512) και τον τοίχο του ιερού (1534-1541). Η Καπέλα Σιστίνα είναι ο χώρος όπου τελούνται θρησκευτικές και διοικητικές δραστηριότητες, και κυρίως το κονκλάβιο, με απόφαση του οποίου εκλέγεται ο Πάπας.
Γεγονότα
- 451 – Ολοκληρώνεται η 4η Οικουμενική Σύνοδος της Χαλκηδόνας. Καθόρισε το ορθόδοξο δόγμα σχετικά με τις δύο φύσεις του Χριστού και καταδίκασε τον Μονοφυσιτισμό.
- 996 – Ο αυτοκράτορας Όθων Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκδίδει μία πράξη προς τον επίσκοπο του Φράιζινγκ, η οποία είναι το παλαιότερο γνωστό έγγραφο όπου χρησιμοποιείται το όνομα Ostarrîchi (Αυστρία).
- 1141 – Τερματίζεται στην Αγγλία η βασιλεία της αυτοκράτειρας Ματθίλδης, με τον Στέφανο του Μπλουά να επανακτά τον τίτλο του βασιλιά της Αγγλίας.
- 1179 – Ο Φίλιππος Β’ στέφεται βασιλιάς της Γαλλίας.
- 1348 – Η αντιβασιλική Ένωση της Βαλένθια επιτίθεται στους Εβραίους του Σαγούντο με το πρόσχημα ότι είναι υποτακτικοί του βασιλιά της Βαλένθια και συνεπώς “βασιλόφρονες”.
- 1503 – Εκλέγεται ο Πάπας Ιούλιος Β΄.
- 1520 – Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος διέρχεται για πρώτη φορά από το πέρασμα που συνδέει τον Ειρηνικό Ωκεανό με τον Ατλαντικό, στη Ν. Αμερική, που θα ονομαστεί αργότερα Πορθμός του Μαγγελάνου.
- 1604 – Πρεμιέρα του έργου «Οθέλλος» του Σαίξπηρ στο Χουάιτχολ Πάλας του Λονδίνου.
- 1611 – Πρεμιέρα της ρομαντικής κωμωδίας του Σαίξπηρ “Η Τρικυμία” στο Χουάιτχωλ Πάλας του Λονδίνου.
- 1755 – Ισχυρότατος σεισμός μεγέθους 8,7 βαθμών Ρίχτερ ισοπεδώνει τη Λισαβόνα, με απολογισμό 60.000-90.000 νεκρούς (ο σεισμός συνοδεύτηκε από τσουνάμι).
- 1800 – Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζον Άνταμς και η σύζυγός του Αμπιγκέιλ γίνονται οι πρώτοι ένοικοι του Λευκού Οίκου.
- 1805 – Ο Ναπολέων Βοναπάρτης εισβάλλει στην Αυστρία .
- 1824 – Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ο Ανδρέας Μιαούλης καταδιώκοντας τον Τουρκοαιγυπτιακό στόλο του Χοσρέφ Πασά, υπό τον Ναύαρχο Ιμπραήμ, τον συναντά έξω από το Ηράκλειο Κρήτης. Στην ναυμαχία που ακολούθησε ο Μιαούλης ηγούμενος 45 μικρών ελληνικών σκαφών κυρίευσε 7 φορτηγά που ήταν φορτωμένα με στρατεύματα και αποσκευές. Ο εχθρικός στόλος, με σοβαρές απώλειες, καταδιώχθηκε μέχρι την Κάρπαθο.
- 1825 – Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης συγκρούεται με το Ντελήμπαση κοντά στις Λάσπες Αιτωλοακαρνανίας. Κατά την νικηφόρα αυτή μάχη οι Έλληνες εξόντωσαν 60 πεζούς και ιππείς του εχθρού και κυρίευσαν πολλά λάφυρα και 500.000 γρόσια της χρηματαποστολής τους. Οι ελληνικές απώλειες ήταν 2 νεκροί και 2 τραυματίες.
- 1879 – Πατεντάρεται από τον Τόμας Έντισον η ηλεκτρική λάμπα.
- 1854 – Ελλάδα: Ο Βασιλεύς Όθων εκδίδει διάταγμα δημιουργίας Λόχου Πυροσβεστών που απαρτίζεται από 96 άνδρες (3 Αξιωματικούς, 1 ανθυπασπιστή, 14 υπαξιωματικούς και 78 πυροσβέστες). Ο Λόχος Πυροσβεστών εγκαταστάθηκε σε κτίριο του περιβόλου της Παλαιάς Βουλής όπου σήμερα είναι το κτίριο του ΟΤΕ επί της Σταδίου. Η δημιουργία του λόχου προκλήθηκε μετά την αποτέφρωση του Εθνικού Τυπογραφείου στις 25 Αυγούστου και κατόπιν εισήγησης του τότε υπουργού Στρατιωτικών Δ. Καλλέργη.
- 1859 – Στο ακρωτήριο Λουκάουτ, στη Βόρεια Καρολίνα , τίθεται σε λειτουργία ο πρώτος φάρος. Ήταν κατηγορία Α’ τάξης με φακό Fresnel και με εμβέλεια περίπου 19 μίλια (30 χιλιόμετρα), με καλή ορατότητα.
- 1884 – Υιοθετείται σε όλο τον κόσμο ο Μέσος Χρόνος Γκρίνουιτς (Γκρίνουιτς Μιντλ Τάιμ) (GMT) στη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου για τους Μεσημβρινούς στην Ουάσιγκτον.
- 1894 – Ανακοινώνεται το εμβόλιο της διφθερίτιδας από το Γάλλο Ντ. Ρου.
- 1894 – Ο Νικόλαος Β΄ αναλαμβάνει Τσάρος της Ρωσίας.
- 1895 – Κυκλοφορεί το “The Horseless Age” το πρώτο περιοδικό που είναι αφιερωμένο στον μηχανοκίνητο αθλητισμό.
- 1896 – Δημοσιεύεται η πρώτη φωτογραφία γυμνόστηθων γυναικών (Ζουλού) στο περιοδικό National Geographic.
- 1897 – Αποφασίζεται από ομάδα φοιτητών στο Τορίνο η ίδρυση της Γιουβέντους.
- 1897 – Το πρώτο κτίριο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό.
- 1903 – Ορεστειακά. Η παράσταση της «Ορέστειας» του Αισχύλου ανεβαίνει στο Βασιλικό Θέατρο Αθηνών για πρώτη φορά στην δημοτική γλώσσα και γίνεται αφορμή για συμπλοκές και αιματηρά επεισόδια (τρία θύματα).
- 1912 – Α’ Βαλκανικός πόλεμος: Η Ελλάδα καταλαμβάνει τη Σαμοθράκη.
- 1912 – Απόσπασμα του Ελληνικού Στρατού, προερχόμενο σιδηροδρομικώς από Θεσσαλονίκη, αποβιβάζεται στο Καρασούλι (Πολύκαστρο) και απελευθερώνει και επίσημα την κωμόπολη από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
- 1913 – Υπογράφεται το κείμενο της Συμφωνίας Ειρήνης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.
- 1920 – *Ελλάδα: Θρίαμβος των ενωμένων αντιβενιζελικών κομμάτων στις ελληνικές εκλογές. Ο Βενιζέλος δεν εκλέγεται ούτε ο ίδιος βουλευτής και αναχωρεί για το εξωτερικό.
- 1920 – Πρόεδρος των ΗΠΑ εκλέγεται ο Ρεπουμπλικάνος Γουόρεν Χάρντινγκ, την ημέρα των γενεθλίων του.
- 1922 – Καταργείται η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Παραιτείται από τα θρόνο ο τελευταίος Σουλτάνος, Μωάμεθ ΣΤ΄.
- 1930 – Στέψη του Αυτοκράτορα της Αιθιοπίας, Ρας Ταφάρι (Χαϊλέ Σελασιέ).
- 1936 – Ο Μπενίτο Μουσολίνι ανακοινώνει το όνομα “Άξονας Βερολίνου-Ρώμης”, για τη συμμαχία ανάμεσα στους Γερμανούς Ναζί και τους Ιταλούς Φασίστες.
- 1937 – Ιδρύεται ο ΟΕΔΒ (Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων).
- 1939 – Ένα κουνέλι είναι το πρώτο ζώο που συλλαμβάνεται με τεχνητή γονιμοποίηση στις ΗΠΑ.
- 1939 – Η γερμανική αεροπορία παρουσιάζει το πρώτο αεριωθούμενο τζετ, το Χένκελ 178.
- 1940 – Ανακαλύπτεται το προϊστορικό σπήλαιο του Λασκό, στη Γαλλία.
- 1940 – Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940: Ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, επιτιθέμενος με τον Λόχο του στην Τσούκα Πίνδου, προσπαθώντας να την ανακαταλάβει, πέφτει ηρωικά μαχόμενος.
- 1945 – Ορκίζεται κυβέρνηση στην Ελλάδα, με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο.
- 1946 – Ιδρύεται η Κάτω Σαξονία.
- 1946 – Ο πρώτος αγώνας του ΝΒΑ γίνεται στο Τορόντο ανάμεσα στους Νιου Γιορκ Νικς και στους Τορόντο Χάσκις (68-66) μπροστά σε 7.090 θεατές.
- 1948 – Από βύθιση κινέζικου εμπορικού πλοίου έπειτα από έκρηξη στη Μαντζουρία, σκοτώνονται 6.000 άτομα.
- 1950 – Ελλάδα: Παραιτείται η κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου, εξαιτίας οικονομικού σκανδάλου (κατάχρηση 7,5 δισ. δρχ στον ΟΛΠ).
- 1952 – Εκδίδεται η εφημερίδα «Απογευματινή».
- 1952 – Έκρηξη της πρώτης βόμβας υδρογόνου από τις ΗΠΑ σε ατόλη των νήσων Μάρσαλ (πρόκειται για τη βόμβα με το όνομα «Μάικ»).
- 1954 – Η Αλγερία επαναστατεί κατά των Γάλλων (εθνική εορτή), ενώ εθνικιστές σκοτώνουν 7 άτομα.
- 1955 – Αεροσκάφος DC6B συντρίβεται στις ΗΠΑ, έπειτα από έκρηξη ωρολογιακής βόμβας κοντά στο Λόνγκμοντ του Κολοράντο, με 44 νεκρούς.
- 1960 – Η Ιταλία αποσύρει το αίτημά της περί ειδικής ρήτρας για την κυκλοφορία των ελληνικών προϊόντων σε χώρες της Ε.Ο.Κ.
- 1962 – Τίθεται σε ισχύ η συμφωνία σύνδεσης Ελλάδας-Ε.Ο.Κ.
- 1962 – Ένταση στις σχέσεις ελληνικού κράτους και Εκκλησίας, μετά την απόρριψη των κυβερνητικών προτάσεων σε ό,τι αφορά στη μισθοδοσία των κληρικών από την Ιερά Σύνοδο. Η κυβέρνηση προτείνει τη σύσταση ενιαίου οικονομικού οργανισμού για τα οικονομικά της Εκκλησίας, ο οποίος θα αναλάβει και τη μισθοδοσία.
- 1963 – Πραγματοποιείται πραξικόπημα στο Νότιο Βιετνάμ.
- 1963 – Εγκαινιάζεται στο Πουέρτο Ρίκο το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο, με το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί ποτέ.
- 1968 – Μονογραφείται η συμφωνία μεταξύ Αριστοτέλη Ωνάση και ελληνικού Δημοσίου, για την ανάληψη έργων συνολικής αξίας 400.000.000 δολαρίων από τον Έλληνα εφοπλιστή.
- 1974 – Ο προϊστάμενος της εισαγγελίας Εφετών Αθηνών ασκεί ποινική δίωξη εναντίον του Γεώργιου Παπαδόπουλου, του Στυλιανού Παττακού, του Νικόλαου Μακαρέζου και 62 ακόμη πραξικοπηματιών για εσχάτη προδοσία.
- 1977 – Ανακαλύπτεται ο Χείρων, ο μεγαλύτερος από τους πέντε δορυφόρους του Πλούτωνα.
- 1978 – Ο συνταγματάρχης Αλμπέρτο Μπους σχηματίζει τη 200ή χούντα στη Βολιβία, καταλαμβάνοντας την εξουσία με πραξικόπημα.
- 1981 – Η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα γίνεται ανεξάρτητη κοινοβουλευτική δημοκρατία (εθνική εορτή).
- 1990 – Εγκαινιάζεται η τηλεοπτική σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου (ΡΙΚ).
- 1993 – Αρχίζει να ισχύει η συνθήκη του Μάαστριχτ. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα μετονομάζεται σε ΕΕ (Ευρωπαϊκή Ένωση). Τα κράτη – μέλη που την αποτελούν ανέρχονται στα 12.
- 1995 – Στη Νότια Αφρική, διεξάγονται οι πρώτες δημοτικές πολυφυλετικές εκλογές.
- 1998 – Θεσμοθετείται το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
- 2003 – Ο Ζαν Κλοντ Τρισέ από τη Γαλλία αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
- 2013 – Δολοφονούνται τα μέλη της Χρυσής Αυγής Μανώλης Καπελώνης, 22 ετών, Γιώργος Φουντούλης, 27 ετών και τραυματίζεται ο Αλέξανδρος Γέροντας, 29 ετών από τρομοκράτες έξω από τα γραφεία του κόμματος στο Νέο Ηράκλειο.
Γεννήσεις
- 846 – Λουδοβίκος ο Τραυλός, βασιλιάς της Δυτικής Φραγκίας
- 1288 – Ιβάν Α’, μέγας δούκας της Μόσχας
- 1351 – Λεοπόλδος Γ’, δούκας της Αυστρίας
- 1549 – Άννα της Αυστρίας, βασίλισσα της Ισπανίας
- 1585 – Γιαν Μπρόζεκ, Πολωνός μαθηματικός, ιατρός και αστρονόμος
- 1636 – Νικολά Μπουαλό, Γάλλος ποιητής και κριτικός
- 1658 – Γιόχαν Αρνόλντι, Γερμανός παιδαγωγός
- 1661 – Λουδοβίκος, Γάλλος πρίγκιπας
- 1778 – Γουσταύος Δ’ Αδόλφος, βασιλιάς της Σουηδίας
- 1863 – Τζορτζ Πάρκερ, αμερικανός εφευρέτης, βιομήχανος και ιδρυτής της φερεπώνυμης εταιρίας στυλό
- 1880 – Άλφρεντ Βέγκενερ, Γερμανός γεωφυσικός και μετεωρολόγος
- 1881 – Περικλής Ιωαννίδης, αντιναύαρχος
- 1889 – Χάνα Χες, Γερμανίδα εικαστικός
- 1889 – Φίλιπ Νόελ-Μπέικερ, Άγγλος πολιτικός και ακτιβιστής
- 1911 – Ανρί Τρουαγιά, Γάλλος συγγραφέας και ιστορικός
- 1919 – Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, πολιτικός
- 1923 – Βικτόρια ντελς Άνχελς, Ισπανίδα υψίφωνος
- 1924 – Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, Τούρκος πολιτικός
- 1943 – Σαλβατόρε Ανταμό, Ιταλο-βέλγος τραγουδιστής
- 1944 – Όσκαρ Τεμαρού, πρόεδρος της Γαλλικής Πολυνησίας
- 1944 – Ραφίκ Χαρίρι, Λιβανέζος πολιτικός
- 1944 – Μπόμπι Χίναν, Αμερικανός μάνατζερ παλαιστών
- 1948 – Αμάνι Αμπέιντ Καρούμε, πρόεδρος της Ζανζιβάρης
- 1954 – Κλάους Ερνστ, Γερμανός πολιτικός
- 1960 – Τιμ Κουκ, Αμερικανός επιχειρηματίας
- 1963 – Ρικ Άλεν, Άγγλος ντράμερ (Def Leppard)
- 1963 – Μπίλι Γκαν, Αμερικανός παλαιστής
- 1972 – Τόνι Κολέτ, Αυστραλή ηθοποιός
- 1978 – Τάιλερ Ρεκς, Αμερικανός παλαιστής
Θάνατοι
- 955 – Ερρίκος Α’, δούκας της Βαυαρίας
- 962 – Βαλδουίνος Γ’, κόμης της Φλάνδρας
- 1267 – Στέφανος Βλάντισλαβ Α΄, βασιλιάς της Σερβίας
- 1391 – Αμεδαίος Ζ’, κόμης της Σαβοΐας
- 1399 – Ιωάννης Δ’, δούκας της Βρετάνης
- 1463 – Δαυίδ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
- 1546 – Τζούλιο Ρομάνο, Ιταλός ζωγράφος
- 1597 – Έντουαρντ Κέλι, Άγγλος πνευματιστής
- 1700 – Κάρολος Β’, βασιλιάς της Ισπανίας
- 1894 – Αλέξανδρος Γ’, τσάρος της Ρωσίας
- 1903 – Τέοντορ Mόμσεν, Γερμανός πολιτικός, λόγιος και ιστορικός
- 1907 – Αλφρέ Ζαρί, Γάλλος συγγραφέας
- 1911 – Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, συγγραφέας και σκηνοθέτης
- 1916 – Διονύσιος Στεφάνου, πολιτικός
- 1930 – Άλφρεντ Βέγκενερ, Γερμανός γεωφυσικός και μετεωρολόγος
- 1940 – Αλέξανδρος Διάκος, στρατιωτικός
- 1941 – Παντελής Χορν, στρατιωτικός και θεατρικός συγγραφέας
- 1956 – Πιέτρο Μπαντόλιο, Ιταλός στρατιωτικός και πολιτικός
- 1956 – Τόμι Τζόνσον, Αμερικανός μουσικός
- 1963 – Έλσα Μάξγουελ, Αμερικανίδα δημοσιογράφος
- 1968 – Γεώργιος Παπανδρέου, πολιτικός
- 1972 – Έζρα Πάουντ, Αμερικανός ποιητής
- 1981 – Γουίλ Ντιράν, Αμερικανός φιλόσοφος και συγγραφέας
- 1985 – Πολυχρόνης Πολυχρονίδης, πολιτικός
- 1987 – Βάσω Δεβετζή, πιανίστρια
- 1993 – Ιωάννης Γεωργάκης, νομικός και πολιτικός
- 1999 – Θίοντορ Χολ, Αμερικανός φυσικός και κατάσκοπος
- 2000 – Στίβεν Ράνσιμαν, Άγγλος ιστορικός
- 2001 – Ιωάννης Ρωμανίδης, θεολόγος
- 2006 – Γουίλιαμ Στάιρον, Αμερικανός συγγραφέας
- 2007 – Πολ Τίμπετς, Αμερικανός στρατιωτικός
- 2008 – Ίμα Σουμάκ, Περουβιανή υψίφωνος
- 2016 – Γιώργος Βασιλείου, ηθοποιός
- 2021-Μπάμπης Ζαχαρόπουλος, δημοσιογράφος
- 2021-Πατ Μαρτίνο, Αμερικανός κιθαρίστας και συνθέτης
- 2021-Νέλσον Φρέιρε Βραζιλιάνος κλασικός πιανίστας
- 2021- Αλβίν πάτερσον τζαμαϊκανός κρουστάς και θρύλος μουσικός της ρέγκε
- 2021-Άαρον Μπεκ. Αμερικανός ψυχίατρος
- 2021-Τάκης Μπουγάς, τραγουδοποιός και συνθέτης.
- 2022-Θεοδώρα Καράγιωργα – Σταθακοπούλου, αρχαιολόγος.
Επέτειοι και εορτές
Ορθόδοξο εορτολόγιο
- Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
- Όσιος Δαβίδ που ασκήτευε στην Εύβοια
- Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη
- Αγίες Κυριαίνα και Ιουλιανή
- Άγιοι Καισάριος, Δάσιος, και άλλοι πέντε Μάρτυρες, Σάββας, Σαβινιανός, Αγρίππας, Αδριανός και Θωμάς το νήπιο
- Άγιοι Ιωάννης ο Επίσκοπος και Ιάκωβος ο Πρεσβύτερος
- Άγιος Ερμινίγγελδος
- Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός
- Άγιος Δαβίδ ο Μέγας Κομνηνός ο νεομάρτυρας και η συνοδεία του Βασίλειος, Γεώργιος, Μανουήλ οι υιοί του και Αλέξιος ο ανεψιός του
- Αγία Θεολήπτη
- Άγιοι Κυπριανός και Ιουλιανή