- Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής
- Άγιος Μαρίνος ο Γέρων
- Όσιος Ιουλιανός «ὁ ἐν τῷ Εὐφράτῃ ποταμῷ»
- Άγια Σαράντα Παιδιά
- Άγιοι Γαβριήλ και Κυρμιδώλης οι Νεομάρτυρες «οἱ ἐν Αἰγύπτῳ»
- Όσιοι Συμεών, Θεόδωρος κτήτορες της Ιεράς Μονής του «Μεγάλου Σπηλαίου» οι θαυματουργοί και Ευφροσύνη η ποιμενίδα η θαυματουργός
- Άγιος Μνάσων επίσκοπος Κύπρου
- Άγιος Ισίδωρος και τα τέκνα αυτού Γεώργιος και Ειρήνη
- Σύναξη της Παναγίας της Μαχαιριώτισσας
-
- Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής
Ο Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και η εθνικότητα του ήταν Ελληνική. Ήταν γιατρός στο επάγγελμα, όμως γνώριζε πολύ καλά τη ζωγραφική τέχνη. Μάλιστα σε αυτόν αποδίδονται οι πρώτες εικόνες της Θεοτόκου με τον Ιησού Χριστό βρέφος στην αγκαλιά της (μία υπάρχει μέχρι σήμερα στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου), καθώς και αυτές των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Στη χριστιανική πίστη κατηχήθηκε από τον Απόστολο Παύλο, τον οποίο συνάντησε στη Θήβα και έκτοτε αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Περιόδευσε στη Δαλματία, Ιταλία, Γαλλία, Αχαΐα, Βοιωτία κ.α. Συνέγραψε το τρίτο κατά σειρά Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης, καθώς και τις πράξεις των Αποστόλων. Λέγεται ότι πέθανε με μαρτυρικό θάνατο (κατ’ άλλους ειρηνικά σε ηλικία 80 ετών), και το 357 μ.Χ., το λείψανο του μετακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό των Αγίων Αποστόλων.
Σημείωση: Όπως ιστορεί ο Nικόλαος Mαλαξός, σύμφωνα με ένα βασιλικό χρυσόβουλλο της Mονής του Mεγάλου Σπηλαίου, ο Ευαγγελιστής Λουκάς έγραψε το Ευαγγέλιο του δεκαπέντε χρόνια μετά την Aνάληψη του Κυρίου. Ο Ιππόλυτος ο Θηβαίος όμως τοποθετεί την συγγραφή του Ευαγγελίου στην Aλεξάνδρεια.
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε Ἅγιε, καὶ Εὐαγγελιστὰ Λουκᾶ, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἀκέστωρ σοφώτατος, Ἱερομύστα Λουκᾶ, ζωγράφος πανάριστος, τῆς Θεοτόκου Μητρός, ἐδείχθης Ἀπόστολε, ἔγραψας μάκαρ, λόγους, διὰ πνεύματος θείου, ἔδωκας ἐννοῆσαι, συγκατάβασιν ἄκραν, Χριστοῦ τῆς παρουσίας, διὸ πρέσβευε σωθήναι ἠμᾶς.
Λουκᾶν τὸν θεηγόρον καὶ τοῦ Παύλου συνέκδημον καὶ Εὐαγγελίου τοῦ τρίτου συγγραφέα θεόπνευστον, ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν, πιστοί, ὡς ἄξιον ἐργάτην τοῦ Χριστοῦ. Τῷ φωτι γὰρ τοῦ Κυρίου καταυγασθεὶς μετέδωκε φῶς τῷ κόσμῳ. Γράψας τὰς θαυμαστὰς παραβολάς, σύστασιν ἐκκλησίας τε τῇ ἐπελεύσει τοῦ πνεύματος ἱστορησάμενος.
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Μαθητὴς γεvόμενος τοῦ Θεοῦ Λόγου, σὺν τῷ Παύλῳ ἅπασαν, ἐφωταγώγησας τὴv γῆν, καὶ τὴν ἀχλὺν ἀπεδίωξας, τὸ θεῖον γράψας, Χριστοῦ Εὐαγγέλιον.
Ὡς ἰατρὸς καὶ μαθητὴς Λουκᾶ ἠγαπημένος, μυστικῇ χειρουργίᾳ τὰ πάθη τῆς ψυχῆς μου, καὶ τὰ τοῦ σώματος ὁμοῦ ἴασαι, καὶ δὸς μοι κατὰ πάντα εὐεκτεῖν, καὶ σοῦ τὴν παναοίδιμον γηθόμενος γεραίρειν πανήγυριν, ὄμβροις τε δακρύων, ἀντὶ μύρων τὸ σεπτόν σου καὶ πάντιμον σῶμα καταβρέχειν· ὡς στήλη γὰρ ζωῆς ἐγγεγραμμένη τῷ ναῷ τῷ θαυμαστῷ τῶν Ἀποστόλων πᾶσιν ἐκφώνει, καθάπερ καὶ σὺ τὸ πρῶτον, τὸ θεῖον γράψας Χριστοῦ Εὐαγγέλιον.
- Άγιος Μαρίνος ο Γέρων
Ο Άγιος Μαρίνος ο Γέρων ήταν από την Ταρσό της Κιλικίας και έζησε στα χρόνια του Διοκλητιανού (284 – 304 μ.Χ.). Συνελήφθη διότι ήταν χριστιανός και οδηγήθηκε στον άρχοντα του τόπου Λυσία, ο όποιος, αφού δεν μπόρεσε να επαναφέρει τον Μαρίνο στην ειδωλολατρία, με διάφορα σκληρά βασανιστήρια, τελικά τον αποκεφάλισε.
- Όσιος Ιουλιανός «ὁ ἐν τῷ Εὐφράτῃ ποταμῷ»
Παιδί φτωχής οικογένειας ο Όσιος Ιουλιανός, έζησε τον 4ο αιώνα μ.Χ. Αν και αγράμματος, με την ζωντανή του ευσέβεια είχε ευλογηθεί από τη θεία χάρη, ώστε να αποκτήσει άφθονη πνευματική κατά Χριστόν φιλοσοφία της ορθής πίστης, της λεπτής διάκρισης και της καθαρής ζωής. Θαυμάσιος στην εγκράτεια, την ολιγάρκεια, τη σωφροσύνη, τη διάγνωση ψυχικών νοσημάτων και κινδύνων, τη συνετή οδηγία και στην κατάλληλη συμβουλή. Νέος ακόμα μοναχός, είχε γίνει πασίγνωστος για τη σοφία και την αρετή του. Και στο ασκητήριό του, που ήταν στις όχθες του Ευφράτη πόταμου, έτρεχαν μορφωμένοι άνδρες για να πάρουν τη συμβουλή του και να ωφεληθούν από τα λόγια του. Πήγε στο θεοβάδιστο όρος Σινά, όπου ασκήτεψε για αρκετό χρόνο. Αλλά επέστρεψε πάλι στο ασκητήριό του στις όχθες του Ευφράτη, και είλκυσε πολλούς νέους μαθητές στη ζωή της γνήσιας μετάνοιας. Στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη, ο Όσιος Ιουλιανός στήριξε και παρηγόρησε πολλές ψυχές. Η φήμη του είχε εξαπλωθεί τόσο πολύ, ώστε ο Ιερός Χρυσόστομος τον εγκωμιάζει λέγοντας ότι το όνομα του είναι λαμπρότερο ακόμα και απ’ αυτό των βασιλέων. Έτσι άγια αφού κύλησε η ζωή του, ειρηνικά παρέδωσε στο Θεό τη μακάρια ψυχή του.
- Άγιοι Γαβριήλ και Κυρμιδώλης οι Νεομάρτυρες «οἱ ἐν Αἰγύπτῳ»
Οι Άγιοι Γαβριήλ και Κυρμιδώλης μαρτύρησαν στην Αίγυπτο στις 18 Οκτωβρίου 1522 μ.Χ. Και οι δύο ήταν νέοι, πολύ μορφωμένοι και κατάγονταν από ευσεβείς γονείς. Κάποτε, συκοφαντήθηκαν στον Εμίρη της Αιγύπτου Χάερ Μέκ, ότι έριχναν απορρίμματα και ακαθαρσίες σε κάποιο Τούρκικο Τέμενο. Οδηγήθηκαν δεμένοι στο Διοικητήριο, όπου τους ζητήθηκε να δεχτούν τον Ισλαμισμό για ν’ αποφύγουν τα βασανιστήρια. Επειδή όμως αυτοί ομολόγησαν σταθερά τον Χριστό, παραδόθηκαν στον κριτή. Αλλά και εκεί έμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους, παρά τις κολακείες, και υπέστησαν φρικτά βασανιστήρια. Έτσι και οι δύο μαρτύρησαν στο 25ο έτος της ηλικίας τους. Ο μεν Κυρμιδώλης θανατώθηκε με μαχαίρια και πέτρες, ο δε Γαβριήλ με αποκεφαλισμό. Τα μαρτυρικά τους λείψανα, τα έβαλαν οι Τούρκοι δύο φορές στη φωτιά, αποτεφρώθηκαν και τα διασκόρπισαν. Διασώθηκαν μόνο αυτά της κάρας του μάρτυρα Γαβριήλ. Ακολουθία των Αγίων βρίσκεται στον κώδικα 379 της Πατριαρχικής βιβλιοθήκης του Καΐρου.
Ἦχος γ΄. Τὴν ὡραιότητα.
Τὴν τῶν λειψάνων σου, τιμίαν λάρνακα, κατασπαζόμενοι, πίστει τὴν ἴασιν, ἀρυώμεθα σεπτῶς, Κυρμιδώλη πανεύφημε· ὅθεν ἱκετεύομεν, ἱκεσίαν ἑκάστοτε, σὺν τῷ συνάθλῳ Γαβριὴλ ποιοῦντες· μὴ παύσητε, ἵνα ῥυσθῶμεν κινδύνων καὶ θλίψεων, τιμώντων ἡμῶν τὰ θεῖα λείψανα.
Ἦχος δ΄. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τῶν Μαρτύρων ἔλαμψε, ἡ ἀξιέπαινος μνήμη, ἣν πιστοὶ τελέσωμεν, καὶ ἀνυμνήσωμεν πιστῶς, ἐν ἐπιγνώσει κραυγάζοντες· Σὺ τῶν Μαρτύρων Χριστὲ τὸ κραταίωμα.
- Όσιοι Συμεών, Θεόδωρος κτήτορες της Ιεράς Μονής του «Μεγάλου Σπηλαίου» οι θαυματουργοί και Ευφροσύνη η ποιμενίδα η θαυματουργός
>Οι Όσιοι Συμεών, Θεόδωρος και Ευφροσύνη οι θαυματουργοί είναι άγνωστοι στους Συναξαριστές. Απ’ αυτούς ο Συμεών και ο Θεόδωρος ήταν αδέλφια μεταξύ τους και κτήτορες της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου. Γεννήθηκαν στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ. και αφού ασκητικά και οσιακά έζησαν απεβίωσαν ειρηνικά. Η δε Οσία Ευφροσύνη, είναι αυτή που βρήκε την εικόνα της Θεοτόκου, που κατά την παράδοση αγιογραφήθηκε από τον απόστολο Λουκά και φυλάσσεται μέχρι και σήμερα στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου στην Πελοπόννησο. Όλα αυτά βέβαια, σύμφωνα με την Ακολουθία των Αγίων, που εκδόθηκε στη Βενετία το 1706 μ.Χ., στην Αθήνα το 1840 μ.Χ. και 1911 μ.Χ.
- Άγιος Μνάσων επίσκοπος Κύπρου
- Άγιος Ισίδωρος και τα τέκνα αυτού Γεώργιος και Ειρήνη
Φανερώθηκαν μέ ἐνύπνια σέ πολλούς καί ἔκαμαν γνωστό τόν τρόπο τοῦ μαρτυρίου καί τόν τόπο ταφῆς τῶν ἱ. Λειψάνων τους. Ὑπάρχουν ἀρκετές ἐξιστορήσεις γιά τούς Ἁγ. αὐτούς Μάρτυρες. Ἡ ἀνακομιδή τους ἔγινε στίς 18-10-1953, στό Βαλῆ. Σύμφωνα μέ τίς μαρτυρίες ὁ Ἱερέας Ἰσίδωρος, μέ τά κατά σάρκα τέκνα του μαρτύρησαν ἀπό τούς ὀθωμανούς, ἐντός τοῦ Ἱ. Ναοῦ ὅπου τελοῦσε τήν Θ. Λειτουργία. Τούς ἔκοψαν τά κεφάλια τά πέταξαν καί ἀφοῦ τά περισυνέλεξαν εὐλαβεῖς χριστιανοί τά ἐνταφίασαν παρά τούς πόδας τῶν σωμάτων τῶν μαρτύρων, ὅπως ἀκριβῶς βρέθηκαν κατά τήν ἡμέρα τῆς ἐκταφῆς τους. Σήμερα ὑπάρχει μέρος τῶν ἱ. Λειψάνων, ἀφοῦ μιά ἀσεβής μοναχή ἔκλεψε τό μεγαλύτερο μέρος τους.
- Σύναξη της Παναγίας της Μαχαιριώτισσας
Η Παναγία η Μαχαιριώτισσα είναι μια θαυματουργός εικόνα της Παναγίας που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Παναγίας του Μαχαιρά στην Κύπρο. Με την εν λόγω εικόνα συνδέεται ιστορικά και πνευματικά και η Ιερά Μονή, η οποία οφείλει και το όνομά της στην ιστορία της εικόνας.
Αυτή η εικόνα θεωρείται μία από τις 70 εικόνες της Παναγίας που αγιογράφησε ο Απόστολος Λουκάς και τον τότε καιρό βρισκόταν πάνω από την Αγία Σορό, δηλαδή την Αγία Έσθητα (φόρεμα) και την Αγία Ζώνη της Θεοτόκου, στον ναό της Παναγίας στις Βλαχέρνες. Αυτό ενισχύεται από την επιγραφή «Αγιοσορίτισσα» πάνω στην εικόνα, η οποία μεταλλάχθηκε αργότερα σε «Μαχαιριώτισσα». Σύμφωνα με μιά προφορική παράδοση, κατά τον καιρό της Εικονομαχίας (716 – 843 μ.Χ.) ένας ασκητής έφερε στην Κύπρο από την Κωνσταντινούπολη την εικόνα της Παναγίας της Αγιοσορίτισσας, και εγκαταστάθηκε σε μιά σπηλιά στην τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι. Μετά την κοίμηση του ασκητού η εικόνα ξεχάστηκε και βάτοι κάλυψαν την είσοδο της σπηλιάς μέχρι τον 12o αιώνα μ.Χ., όταν η Παναγία με θαυματουργικό τρόπο έδωσε ένα μαχαίρι στους Οσίους ασκητές Νεόφυτο και Ιγνάτιο (βλέπε 13 Δεκεμβρίου), για να κόψουν τους βάτους και έτσι να βρουν την εικόνα. Όταν ο Όσιος Νεόφυτος κοιμήθηκε, κοντά στον Iγνάτιο προσήλθε ένας άλλος γηραιός μοναχός, ο Προκόπιος. Οι δύο αυτοί πατέρες αποφάσισαν, όταν η αδελφότητα έγινε πολυπληθής, να ανεγείρουν μοναστήρι, το όποιο θα λειτουργούσε σύμφωνα με το κοινοβιακό πρότυπο που ακολουθούσαν τα μεγάλα μοναστικά κέντρα της εποχής.
H Ιερά, Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή της Παναγίας του Μαχαιρά, βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της οροσειράς του Τροόδους κοντά στην κορυφή Κιόνια, σε υψόμετρο 870 μέτρων. Είναι κτισμένη σε μιά όμορφη, κατάφυτη από πεύκα βουνοπλαγιά, που καταλήγει στον χείμαρρο Πεδιαίο. Ονομάζεται βασιλική γιατί κτίσθηκε με βασιλική βοήθεια, και σταυροπηγιακή, γιατί κατέστη εκκλησιαστικά αυτοδιοίκητη, πράγμα το όποιο συμβολίζεται με την τοποθέτηση σταυρού στα θεμέλια της.
Η Σύναξη της Παναγίας της Μαχαιριώτισσας εορτάζεται στις 18 Οκτωβρίου μαζί με την μνήμη του Αγ. Αποστόλου Λουκά, που κατά την παράδοση έχει αγιογραφήσει την εικόνα της Μαχαιριώτισσας. Το Καθολικό όμως της Μονής Μαχαιρά (στο οποίο φυλάσσεται και η Μαχαιριώτισσα) πανηγυρίζει στα Εισόδια της θεοτόκου, στις 21 Νοεμβρίου.
