Μεταξύ των αποφυλακισθέντων είναι και ο Σεργκέι Τσιχανόφσκι, σύζυγος της επικεφαλής της αντιπολίτευσης στη Λευκορωσία, Σβετλάνα Τσιχανόφσκαγια, που ζει εξόριστη, είναι μεταξύ των αποφυλακισθέντων.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του πρωθυπουργού της Λιθουανίας, η Λευκορωσία απελευθέρωσε συνολικά 14 πολιτικούς κρατούμενους, ανάμεσά τους και τον Σεργκέι Τσιχανόφκσι κατόπιν συμφωνίας με τον απεσταλμένο της Ουάσινγκτον Κιθ Κέλογκ.
Και οι 14 βρίσκονται στην Λιθουανία. Πρόκειται για 5 Λευκορώσους, 3 Πολωνούς, 2 Λετονούς, 2 Ιάπωνες, 1 Εσθονό και 1 Σουηδό.
Το καθεστώς Λουκασένκο τον είχε συλλάβει το 2020, ως υποψήφιο της αντιπολίτευσης στις προεδρικές εκλογές και άμεσο αντίπαλο του Λουκασένκο.
Η αιφνιδιαστική απελευθέρωση έγινε με τη μεσολάβηση του Αμερικανού απεσταλμένου Κιθ Κέλογκ, επί μακρόν συμβούλου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ταξίδεψε στη Λευκορωσία νωρίτερα αυτή την εβδομάδα για συνομιλίες με τον πρόεδρο της χώρας.
Από πέρυσι, ο Λουκασένκο απονέμει τακτικά χάρη σε μικρό αριθμό φυλακισμένων επικριτών της κυβέρνησης, κάτι που για πολλούς αναλυτές αποτελεί μήνυμα ότι το Μινσκ επιδιώκει να μειώσει τις εντάσεις με τη Δύση.
Ενόψει των προεδρικών εκλογών του Ιανουαρίου 2025, ο Λουκασένκο απένειμε χάρη σε κρατούμενους που είχαν καταδικαστεί για εξτρεμισμό, υποστηρίζοντας ότι επρόκειτο για μια “χειρονομία ανθρωπιάς” προς εκείνους που είχαν “παραστρατήσει”.
Ο Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, δήλωσε ότι το ταξίδι στο Μινσκ θα μπορούσε να βοηθήσει στην έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών με στόχο τον τερματισμό της πλήρους εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, σύμφωνα με δύο πηγές.
Νωρίτερα, η εξόριστη ηγέτιδα της αντιπολίτευσης Σβεταλάνα Τσιχανόφσκαγια δήλωσε στο Euronews ότι ο Λουκασένκο “δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος” και ότι η Λευκορωσία δεν είναι τόπος για διαπραγματεύσεις επειδή ο πρόεδρος της χώρας “είναι μέρος αυτού του πολέμου”.
Ο Λουκασένκο είναι βασικός σύμμαχος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Το Μινσκ επέτρεψε στη Ρωσία να οργανώσει μέρος της πλήρους εισβολής του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 μέσω των εδαφών του.
“Είναι συν-επιτιθέμενος και εξυπηρετεί τα συμφέροντα του Πούτιν και δεν μπορεί να τον εμπιστευτεί κανείς καθόλου”, δήλωσε η Τσικχανόφσκαγια στο Euronews.
Περιέγραψε τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία ως “ευλογία” για τον Λουκασένκο και υποστήριξε ότι ο Λευκορώσος πρόεδρος δεν θέλει να σταματήσει.
“(Η κυβέρνηση) παράγει μια τεράστια ποσότητα υλικού για τον ρωσικό στρατό και σε αυτή την ατμόσφαιρα κυρώσεων κατά του καθεστώτος, είναι μια καλή πηγή εισοδήματος γι’ αυτόν”, πρόσθεσε.
Ποιος είναι ο Σεργκέι Τσιχανόφσκι;
Προηγουμένως δημοφιλής μπλόγκερ, ο Σεργκέι Τσιχανόφσκι αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα απέναντι στον Λουκασένκο στις προεδρικές εκλογές του 2020 και συνελήφθη την άνοιξη, πολύ πριν ταραχές του καλοκαιριού της ίδιας χρονίας στη Λευκορωσία.
Στον Σεργκέι Τσιχανόφσκι επιβλήθηκε αρχικά ” διοικητική κράτηση”, η οποία τον εμπόδισε να καταθέσει την υποψηφιότητά του πριν από τη λήξη της προθεσμίας. Η σύζυγός του Σβετλάνα κατήλθε αντί αυτού στις εκλογές και αναδείχθηκε επικεφαλής της αντιπολίτευσης.
Δικαστήριο του Μινσκ καταδίκασε τον Σεργκέι Τσιχανόφσκι σε 18 χρόνια φυλάκισης με τους αυστηρότερους δυνατούς όρους. Δεν του επιτράπηκαν οικογενειακές επισκέψεις και τηλεφωνήματα. Επίσης, δεν του έχει επιτραπεί να συναντηθεί εμπιστευτικά με τον δικηγόρο του, να διαβάζει, να στέλνει επιστολές ή να παραλαμβάνει επιστολές και δέματα.
Το 2023 του επιβλήθηκε νέα ποινή φυλάκισης 1,5 έτους επιπλέον της ποινής των 18 ετών που ήδη εξέτιε με την κατηγορία της “ανυπακοής στη διοίκηση των φυλακών”.
Η Σβετλάνα Τσιχανόφσκαγια δεν είχε καμία επαφή με τον σύζυγό της από τότε που φυλακίστηκε. Προηγουμένως δήλωσε στο Euronews ότι δεν γνώριζε αν ήταν ζωντανός.
“Τα παιδιά μου του γράφουν γράμματα, αλλά δεν παίρνουν καμία απάντηση. Ρωτούν αν ο πατέρας τους είναι καλά, αν είναι ακόμα ζωντανός – είναι μια απίστευτα οδυνηρή κατάσταση. Η φυλάκιση του συζύγου μου είναι ο προσωπικός μου πόνος, αλλά ο στόχος μου είναι να απελευθερωθούν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι”, δήλωσε η ηγέτιδα της λευκορωσικής αντιπολίτευσης σε παλαιότερη συνέντευξή της στο Euronews.**
Ο Λουκασένκο διεκδίκησε τη νίκη στις προεδρικές εκλογές του 2020 με διαδικασίες που θεωρήθηκαν δόλιες από την ΕΕ και τους εξωτερικούς παρατηρητές, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις.
Αυτές καταπνίγηκαν βίαια από την αστυνομία, με δεκάδες χιλιάδες ειρηνικούς διαδηλωτές να συλλαμβάνονται και αμέτρητους κρατούμενους να υφίστανται βασανιστήρια.
Η Σβετλάνα Τσικχανόφσκαγια εξορίστηκε υπό το φόβο της δίωξης. Πολλοί από τους στενούς της συνεργάτες, συμπεριλαμβανομένης της στενότερης συντρόφου της κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, της Maryia Kalesnikava, φυλακίστηκαν.
Σύμφωνα με το κέντρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Λευκορωσίας Vyasna, πάνω από 50.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί για πολιτικούς λόγους μετά τις μαζικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη νίκη του Λουκασένκα στις προεδρικές εκλογές του 2020, και τουλάχιστον 5.472 άνθρωποι έχουν καταδικαστεί σε ποινικές υποθέσεις με πολιτικά κίνητρα.
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι περίπου 300.000 Λευκορώσοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα από τότε, με τους περισσότερους να πηγαίνουν στην Πολωνία και τη Λιθουανία.
Ακόμη και σήμερα, 15 έως 20 άτομα κρατούνται στη Λευκορωσία κάθε μέρα. Το 2023, η Σβετλάνα Τσιχανόφσκαγια καταδικάστηκε ερήμην σε 15 χρόνια φυλάκισης.