“Έχω μάθει ότι το να τελειώνεις ένα μαραθώνιο δεν είναι απλά μία αθλητική επιτυχία. Είναι μία απόδειξη ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο” (Τζον Χανκ, συγγραφέας).
ΗΛΙΑΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ίσως είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που ένα ιστορικό πολεμικό γεγονός (Μάχη του Μαραθώνα, 490 πχ) με τα παράγωγά του να διατηρείται στη μνήμη των επόμενων γενεών μέσα από ένα αθλητικό γεγονός. Ίσως αποτελεί μία πρωτοτυπία ένα τοπικό πολεμικό γεγονός να μετατρέπεται σε μία παγκόσμια εκδήλωση-γιορτή Ειρήνης και ευγενούς άμιλλας με στόχο όχι την νίκη και την επικράτηση επί του αντιπάλου αλλά την απλή συμμετοχή.
Ωστόσο, αποτελεί και μοναδική περίπτωση ένα αθλητικό γεγονός να μην ανακαλεί άμεσα στη μνήμη των αθλητών και των θεατών εκείνο το ιστορικό γεγονός και τους βασικούς ή τον βασικότερο πρωταγωνιστή (Μιλτιάδη ή Φειδιππίδη) του προς τιμήν των οποίων διεξάγεται το αθλητικό αυτό γεγονός.
Ίσως επί πλέον και να αποτελεί και παγκόσμια πρωτοτυπία ένα πατριωτικό καθήκον ενός πολεμιστή και Ημεροδρόμου (δρομέα) να καθιερώνεται ως Ολυμπιακό άθλημα. Συνιστά μία ξεχωριστή περίπτωση πολλές πόλεις σε όλον τον κόσμο να διοργανώνουν το αθλητικό αυτό γεγονός προς τιμήν μιας μάχης ή μιας ιστορικής ενέργειας ενός οπλίτη-δρομέα.
Ίσως, όμως, το σημαντικότερο όλων των παραπάνω μοναδικών και ξεχωριστών περιπτώσεων να είναι πως αυτό το αθλητικό γεγονός, ενώ έχει ως πηγή έμπνευσης και αναφοράς μία ιστορική πολεμική μάχη (Μάχη του Μαραθώνα), να απογυμνώνεται από κάθε πολεμικό στοιχείο και να υπερτονίζεται η αξία της Ειρήνης, της Παγκόσμιας συναδέλφωσης, της Προσπάθειας και της Υπέρβασης των σωματικών και ψυχολογικών αντοχών του ανθρώπου.
Θα αποτελούσε, ίσως, και ενδιαφέρον στοιχείο, αν ήταν εφικτό βέβαια, να διερευνηθεί πόσοι από τους συμμετέχοντες δρομείς ή και θεατές (Έλληνες και αλλοεθνείς) γνωρίζουν τα ιστορικά δεδομένα που αποτελούν και την πηγή έμπνευσης αυτού του αθλητικού γεγονότος στο οποίο συμμετέχουν χωρίς ίχνος προσδοκίας για κάποιο οικονομικό όφελος.
Όλα τα παραπάνω τα συνθέτει και τα συμπυκνώνει ο αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας, αλλά και όλοι οι άλλοι που διεξάγονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με μεγάλη συμμετοχή. Ένας αγώνας δρόμου των 42.195 χιλιομέτρων που προκαλεί το ενδιαφέρον χιλιάδων ή και εκατομμυρίων ανθρώπων είτε συμμετέχουν είτε όχι.
Ποτέ άλλοτε σε παγκόσμιο επίπεδο μία πολεμική νίκη δεν αποτυπώθηκε με ένα ρήμα, χρόνου Παρακειμένου, όχι από τον στρατηγό-πρωταγωνιστή και νικητή (Μιλτιάδη), αλλά από τον δρομέα (Φειδιππίδη) που μετέφερε το χαρμόσυνο μήνυμα στους αγωνιούντες συμπατριώτες του.
Κι αυτό γιατί τότε το γεγονός απείχε χρονικά κατά πολύ από την είδηση σε αντίθεση με σήμερα που το γεγονός με την είδηση συνυπάρχουν ή και όχι σπάνια η είδηση να προηγείται του γεγονότος ή ακόμη η είδηση να είναι χαλκευμένη (Fake News).
“Νενικήκαμε ν”
Σίγουρα ο Φειδιππίδης δεν θα μπορούσε καν να το υποψιαστεί πως εκείνη η φοβερή διαδρομή (Μαραθώνας – Αθήνα) και εκείνο το εμβληματικό όσο και λεκτικά εύηχο πεντασύλλαβο «ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ» θα αποτελούσαν το εφαλτήριο για την καθιέρωση του Μαραθωνίου, ως ολυμπιακού αθλήματος που διακρίνεται για την μαζικότητα των συμμετοχών και το έντονο ενδιαφέρον που προκαλεί στους θεατές.
Η Ελλάδα πρωτίστως αλλά και η ανθρωπότητα χρωστά μεγάλη ευγνωμοσύνη στο Γάλλο Φιλόλογο Michel Breal που πρότεινε τον δρόμο που διένυσε ο Φειδιππίδης ως Ολυμπιακό άθλημα – αγώνισμα (Ολυμπιακοί αγώνες, 1896, Αθήνα).
Έκτοτε ο Μαραθώνιος δεν τελείται ως άθλημα μόνον στους Ολυμπιακούς αγώνες, αλλά και ως γιορτή αθλητισμού κάθε χρόνο σε πολλές πόλεις όλου του κόσμου με μεγάλη συμμετοχή αθλητών και θεατών.
Η συμμετοχή αυτή πέραν όλων των άλλων συνιστά κι ένα μοναδικό, αξιοπαρατήρητο και αξιοθαύμαστο παράδειγμα του τρόπου με το οποίο ένα ένδοξο πολεμικό γεγονός μετατρέπεται σε ένα άθλημα- αγώνισμα και γιορτή μέσα από τα οποία προωθούνται εμφαντικά η άμιλλα, η συμμετοχή, η προσπάθεια και η υγιής όσο και δημιουργική επικοινωνία ανθρώπων και λαών χωρίς τα τεχνητά εμπόδια του Χρώματος, της Γλώσσας, της Θρησκείας, της Εθνικότητας..
“Το να τρέχεις σε μαραθώνιο είναι απλά άλλη μία μορφή παράνοιας” (Κάθριν Σβίτσερ, νικήτρια του Μαραθωνίου της Νέας Υόρκης, 1974)
Ο Μαραθώνιος με όλες τις εκφάνσεις του αναδεικνύει την αξία της Πειθαρχίας, της Υπομονής, της Επιμονής, της Αντοχής, της Θέλησης και όλων εκείνων των αρετών και αξιών που πρέπει να καλλιεργεί κάθε άνθρωπος στην εποχή μας.
Ο Μαραθώνιος μάς καλεί να υπερβούμε τα όρια της σωματικής και ψυχικής μας αντοχής. Μάς οδηγεί σε μία sui generis αυτογνωσία και σε μία διαδικασία συνειδητής αυτοβελτίωσης.
Ο Μαραθώνιος ως ένα βαθμό μάς αποκαλύπτει τα όριά μας (σωματικά και ψυχικά) που συνήθως αποφεύγουμε να γνωρίσουμε. Είναι μία υγιής δοκιμασία και εκγύμναση σώματος, ψυχής και πνεύματος.
Είναι και μία ηθική δοκιμασία γιατί στον Μαραθώνιο δεν ανταγωνίζεσαι για υπερτέρηση, αλλά για την αξία της συμμετοχής και της εσωτερικής πληρότητας που νιώθεις με τον τερματισμό και μόνο.
Στον Μαραθώνιο δεν υπάρχουν αθλητές – αντίπαλοι. Ο μοναδικός μας αντίπαλος είναι ο προσωπικός μας χρόνος και αδάμαστη θέλησή μας να υπερβούμε τα όριά μας.
Ο Μαραθώνιος είναι ένα σύμβολο που συμπυκνώνει όλα τα υγιή ανθρώπινα γνωρίσματα. Είναι μία ανθρώπινη συνύπαρξη που στοχεύει στην ανάδειξη της άμιλλας χωρίς τα διαβρωτικά στοιχεία του κτηνώδους ανταγωνισμού που επιβάλλον οι σύγχρονες συνθήκες ζωής.
Στον Μαραθώνιο όλοι είναι νικητές, ακόμη κι αυτοί που δεν μπόρεσαν να τερματίσουν, αλλά προσπάθησαν και γνώρισαν τα όριά τους και ταυτόχρονα αναγνώρισαν και χειροκρότησαν την ανωτερότητα κάποιων άλλων.
Εξάλλου όλοι μας είμαστε ή θα πρέπει να είμαστε νικητές σε κάποιον δικό μας Μαραθώνιο. Κανείς στη ζωή δεν γεννήθηκε νικητής ή ηττημένος. Τον νικητή και τον ηττημένο σε μεγάλο βαθμό εμείς τον κτίζουμε.
Ας χαρούμε ως άτομα και ως άνθρωποι αυτήν τη μοναδική ανθρώπινη συνάθροιση και ας επικοινωνήσουμε νοερά όχι μόνον με τον Φειδιππίδη αλλά και με το ίδιο το ιστορικό γεγονός πού έμελλε να σημαδέψει την παγκόσμια ιστορία.
Η αξία της μάχης του Μαραθώνα διαφαίνεται και μόνο με την υποθετική νίκη των Περσών.
Όσοι δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε στον Μαραθώνιο, ας επιλέξουμε έναν άλλο Μαραθώνιο, ολότελα δικό μας, για να μετρήσουμε τις αντοχές μας και να βιώσουμε την αξία του τερματισμού κι ενός ηχηρού δικού μας
«Νενίκηκα»
