- ΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΔΗΣ
Με ανάρτηση του στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης ‘Χ’, ο πρόεδρος του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (Στέφανος Κασσελάκης), καλεί πολίτες στο γραφείο του, το απόγευμα της Πέμπτης 11 Ιουλίου, προκειμένου να συζητήσουν ‘ανοιχτά’ για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Σε αυτό το πλαίσιο, δύναται να αναφέρουμε πως η πρωτοβουλία Κασσελάκη για συνάντηση με πολίτες στο γραφείο του, εντάσσεται στο μοντέλο της ‘αδιαμεσολάβητης’ επικοινωνίας που έχει εισαγάγει από την στιγμή όπου εξελέγη, τον Σεπτέμβριο του 2023, πρόεδρος του συγκεκριμένου πολιτικού κόμματος.1
Θεωρητικώ τω τρόπω, θα υπογραμμίσουμε πως η πρωτοβουλία Κασσελάκη φέρει έντονα λαϊκιστικά στοιχεία. Και τι εννοούμε λέγοντας κάτι τέτοιο; Ας το δούμε αναλυτικότερα.
Σε αυτή την περίπτωση, έχουμε να κάνουμε με την «έγκληση του ηγέτη προς το λαό»,2 για να παραπέμψουμε στην ανάλυση του Ανδρέα Πανταζόπουλο, εκεί όπου ο Κασσελάκης δεν θέλει απλά και μόνο ‘να ρίξει τα τείχη,’ αλλά, και να ‘αποδείξει’ πως ‘όλα λέγονται και γράφονται για αυτόν είναι είτε υπερβολές είτε ανακρίβειες των ‘εξωνημένων’ δημοσιογράφων’: ‘Έλα λαέ να με ‘αγγίξεις’ και να με δεις από κοντά. Είμαι απλά ο Στέφανος’.
Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκει να καταστήσει την κομματική έδρα στην Κουμουνδούρο, ‘τόπο’ μίας νέας ‘εξόρμησης προς τον λαό’ που θα βρει στο τέλος τον ΣΥΡΙΖΑ ‘ενισχυμένο σε όλα τα επίπεδα’.
Ορμώμενοι εκ νέου από την εμβριθή ανάλυση του καθηγητή Πολιτικών Επιστημών Ανδρέα Πανταζόπουλου περί λαϊκισμού, δεν θα διστάσουμε να αναφέρουμε πως ο Κασσελακικός λαϊκισμός δεν είναι παρά ένας «λαϊκισμός της διαμαρτυρίας»:3 ‘Ελάτε στο γραφείο του και βγάλτε τα εσώψυχα σας. Και αν χρειαστεί, κλάψτε ελεύθερα, κατηγορώντας τον Μητσοτάκη και τους υπουργούς του’.
Επιλέγοντας έναν τέτοιο τρόπο επικοινωνίας, ο Στέφανος Κασσελάκης επιδιώκει να υπερβεί την εσωκομματική ένταση που έχει προκύψει μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, μετατοπίζοντας την συζήτηση αλλού. Στο πως θα ‘γειωθεί καλύτερα’ ο ΣΥΡΙΖΑ εντός κοινωνίας.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο πρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν σπεύδει να υποκαταστήσει μόνο τα όργανα του κόμματος, αλλά και την Κοινοβουλευτική του Ομάδα ως ‘όργανο’ χάραξης πολιτικής και, σε ένα δεύτερο επίπεδο, ως ‘όργανο’ υποδοχής αιτημάτων διαφόρων κοινωνικών ομάδων και μετατροπής τους σε κοινοβουλευτικές ερωτήσεις.
Παράλληλα, θέτει ως βασικό στόχο του ιδίου και του κόμματος του, για το επόμενο χρονικό διάστημα, την δημιουργία ή αλλιώς, την ‘κατασκευή’ νέων ψηφοφόρων, οι οποίοι, γοητευμένοι από την προσωπικότητα του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ, θα σπεύσουν να ψηφίσουν το κόμμα όποτε κι αν διεξαχθούν οι επόμενες βουλευτικές εκλογές.
Είναι όμως αυτός ο ενδεδειγμένος τρόπος για την ‘κατασκευή’ νέων ψηφοφόρων; Σαφώς και Όχι, είναι η απάντηση μας, από την στιγμή όπου τα κόμματα δεν λειτουργούν ως ‘καφενεία’.4
Προσκαλώντας πολίτες για συζήτηση (κάτι που δεν είναι μεμπτό), ο επικεφαλής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης υποβαθμίζει την θεσμική λειτουργία τόσο του κόμματος του όσο και των πολιτικών κομμάτων ευρύτερα.
Θα ήσαν ίσως προτιμότερο να αναλάβει μία τέτοια πρωτοβουλία ο εκάστοτε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, προσκαλώντας πολίτες στο προεδρικό μέγαρο μία φορά το εξάμηνο, για μία χαλαρή συζήτηση διάρκειας 10-15 λεπτών.
Κινούμενοι θεωρητικά, θα ισχυρισθούμε πως καθίσταται εκ των προτέρων δύσκολο να επιτύχει πολλά πράγματα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, με αυτή την πρωτοβουλία του. Και μένει να φανεί πόσοι πολίτες θα μεταβούν στο γραφείο του στην Κουμουνδούρου.5
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1 Σαφώς, δεν κομίζουμε ‘γλαύκα εις Αθήνας’ εάν πούμε πως ουδείς άλλος πολιτικός αρχηγός εν καιρώ Μεταπολίτευσης (φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια), δεν έχει καταφύγει σε αυτή την πρακτική. Θεωρητικώ τω τρόπω, οφείλουμε να εστιάσουμε στο γεγονός πως η πρωτοβουλία αυτή, ή αλλιώς, το κάλεσμα Κασσελάκη προς τους πολίτες, αντανακλά την πρόθεση του να παραμερίσει πλήρως την υφιστάμενη κομματική δομή ή αλλιώς, τα όργανα του κόμματος (η συγκεκριμένη πρωτοβουλία δείχνει αρκετά για τον τρόπο με τον οποίο επιδιώκει να κινηθεί έως την διεξαγωγή του καταστατικού συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ το φθινόπωρο). Παράλληλα, δεν θα ήσαν υπερβολικό να τονίσουμε πως η κίνηση αυτή που δεν γνωρίζουμε αν θα συνεχιστεί, φανερώνει τον ναρκισσισμό του ανδρός: ‘Ελάτε να συζητήσετε με τον ‘μεγάλο Στέφανο’. ‘Να του πείτε όσα σας απασχολούν και σας προβληματίζουν’. Εμβαθύνοντας περισσότερο στην ανάλυση μας, θα επισημάνουμε πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να λειτουργήσει άτυπα ως ‘ψυχολόγος’ των πολιτών που θα σπεύσουν στο γραφείο του για μία κουβέντα.
2 Βλέπε σχετικά, Πανταζόπουλος, Ανδρέας., ‘Ο ελληνικός εθνικο – λαϊκισμός: η περίπτωση του ΠΑΣΟΚ,’ Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2000, σελ. 22, Διαθέσιμη στο: Διατριβή: Ο ελληνικός εθνικο – λαϊκισμός: η περίπτωση του ΠΑΣΟΚ – Κωδικός: 25372 (ekt.gr) Στον Κασσελακικό λαϊκισμό, η κομματική έδρα αφενός μεν εκλαμβάνεται ως η ‘φιλόξενη οικία’ που μπορεί να ‘υποδεχθεί τον ‘ταλαιπωρημένο από τις ‘πολιτικές Μητσοτάκη’, ‘λαό,’ και αφετέρου δε, είναι το ακριβώς αντίθετο του ‘κλειστού’ και ‘απροσπέλαστου’ Μεγάρου Μαξίμου εντός του οποίου διαβεί το πρόσωπο που ‘είναι πλήρως αποκομμένο από τον ‘λαό’ και τα προβλήματα του. Και ποιο είναι αυτό το πρόσωπο; Μα φυσικά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
3 Βλέπε σχετικά, Πανταζόπουλος, Ανδρέας., ‘Ο ελληνικός εθνικο – λαϊκισμός: η περίπτωση του ΠΑΣΟΚ…ό.π., σελ. 23.
4 Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει να καταδείξει πως δεν έχει ουδεμία σχέση με τον προκάτοχο του στην ηγεσία του κόμματος και κυρίως, με την ύστερη φάση της προεδρίας του (2019-2023), τότε που κατά τον Κασσελάκη, ο Αλέξης Τσίπρας είχε ‘μετατρέψει’ τον ‘ΣΥΡΙΖΑ’ σε ‘κλειστό μαγαζί’. Ακόμη και ο τόνος του μηνύματος είναι προσωπικός, προκειμένου να διαμορφωθεί εκ των προτέρων μία αίσθηση οικειότητας μεταξύ ‘προέδρου’ και πολιτών: »Σε περιμένω να συζητήσουμε οι δυο μας. «Θέλω να συζητήσουμε τα προβλήματα και τις αγωνίες σου. Να μάθω τις απόψεις και τις προσδοκίες σου. Δε χρειάζεται να κάνεις κάτι πριν. Έρχεσαι κατευθείαν και με συναντάς, χωρίς προηγούμενο ραντεβού». Ο προσωπικός τόνος υιοθετείται ώστε να αρθούν οι δισταγμοί που μπορεί να έχει ένας πολίτης που δεν είναι εξοικειωμένος με μία τέτοιου τύπου επικοινωνία με τον αρχηγό ενός πολιτικού κόμματος, και να μεταβεί στο γραφείο του λέγοντας ‘τα πάντα’ στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ. Δεύτερον, ο προσωπικός τόνος υιοθετείται προκειμένου να φανεί φιλικός και άνετος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, προϊδεάζοντας με αυτόν τον τρόπο για μία φιλική συζήτηση, στο εγκάρσιο σημείο όπου ‘ό,τι ειπωθεί μεταξύ τους δεν θα βγει προς τα έξω’. Το μήνυμα στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης ‘X’ συνοδεύεται και από την φωτογραφία ενός χαμογελαστού Κασσελάκη: Και το χαμόγελο σε αυτή την περίπτωση, μπορεί και συμπυκνώνει όλα εμπεριέχει το γραπτό μήνυμα: ‘Έλα σε εμένα ακόμη και αν δεν είσαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ. Έλα σε εμένα άφοβα ακόμη και αν δεν έχεις ψηφίσει ποτέ ΣΥΡΙΖΑ’. Βλέπε σχετικά, ‘«Σε περιμένω να συζητήσουμε οι δυο μας»: Ο Κασσελάκης καλεί πολίτες αύριο το απόγευμα στο γραφείο του,’ Διαδικτυακή έκδοση εφημερίδας ‘Πρώτο Θέμα,’ 10/07/2024, Διαθέσιμο στο: «Σε περιμένω να συζητήσουμε οι δυο μας»: Ο Κασσελάκης καλεί πολίτες αύριο το απόγευμα στο γραφείο του (protothema.gr)
5 Και ένα ενδιαφέρον θεωρητικά και επιστημονικά ερώτημα, είναι το ακόλουθο: Τι έχει πετύχει μέχρι τώρα ο Στέφανος Κασσελάκης επικοινωνώντας αδιαμεσολάβητα με τους πολίτες; Εάν κρίνουμε αποκλειστικά και μόνο από την εκλογική επίδοση του κόμματος στις πρόσφατες ευρωεκλογές, όχι και πολλά.
