Ο Γκεόργκι Βαλεντίνοβιτς Πλεχάνοφ, που συναντάται στην ελληνική βιβλιογραφία και ως Πλεχάνωφ, (Гео́ргий Валенти́нович Плеха́нов, Γκουταλόβα Ρωσίας, 11 Δεκεμβρίου 1856 – 30 Μαΐου 1918), ήταν Ρώσος επαναστάτης, συγγραφέας και κυρίως εξέχων θεωρητικός του σοσιαλισμού. Σπούδασε μεταλλειολογία στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπουλης και από τα νεανικά του χρόνια έδρασε σε διάφορους τομείς προβάλλοντας τις επαναστατικές ιδέες του.
Εντάχθηκε στην επαναστατική οργάνωση Ναρόντια Βόλια (λαϊκή θέληση) με την οποία τελικά διαφώνησε και αποχώρησε. Το 1883 ίδρυσε την ομάδα χειραφέτησης της εργασίας που ήταν η πρώτη ρωσική μαρξιστική οργάνωση. Το 1895, έπειτα από πίεση της τσαρικής κυβέρνησης απελάθηκε από τη Γαλλία και έζησε στην Ελβετία και στην Ιταλία. Το 1900 συναντήθηκε με τον Λένιν με πρόθεση την έκδοση της εφημερίδας Ίσκρα (σπίθα) που εκδόθηκε στο Μόναχο στα τέλη του ίδιου έτους. Στο 2ο Συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού εργατικού κόμματος το 1903 προσχώρησε στους Μπολσεβίκους (πλειοψηφία) συμφωνώντας με τον Λένιν που ηγείτο των Μπολσεβίκων, αργότερα όμως προσχώρησε στους Μενσεβίκους (μειοψηφία) και έτσι οι δρόμοι τους χώρισαν. Μετά την επανάσταση του 1905, γύρισε στη Ρωσία υποστηρίζοντας την μη προσφυγή στά όπλα.
Ανάμεσα στα έργα του συγκαταλέγονται η ανάπτυξη της μονιστικής αντίληψης της ιστορίας, όπου αποτυπώνονται οι σκέψεις του και «Αναρχισμός και Σοσιαλισμός».
Ελληνικές εκδόσεις των βιβλίων του
- Η φιλοσοφία της ιστορίας και ο ρόλος της προσωπικότητας, εκδ. Βιβλιοεκδοτική, 1956
- Τέχνη και κοινωνική ζωή, εκδ. Πρωτοπορία
- Η υλιστική αντίληψη της ιστορίας
- Η εξέλιξη της μονιστικής αντίληψης της ιστορίας
