«Μια οπτική περιπλάνηση με οδηγό τον κτηνοτρόφο και κοινωνιολόγο Βασίλη Φουρκιώτη που εφαρμόζει έμπρακτα την φιλοσοφική αντίληψη της βαθιάς οικολογίας, βόσκοντας το κοπάδι του στους ορεινούς βοσκότοπους του Σκλήθρου στη Φλώρινα». Αυτή είναι η περιγραφή και ο προσδιορισμός που δίνει η σκηνοθέτης και παραγωγός Βίκυ Μαρκολέφα για το ντοκιμαντέρ της με τίτλο «Πνεύμα Γηγενές» που βραβεύτηκε πρόσφατα στο 7o Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου 2022 «Πέρα από τα Σύνορα» με το βραβείο «Οδυσσέας» της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού.
«Πρόκειται για ένα καθαρά συμμετοχικό πρότζεκτ που δεν θα είχε γίνει ποτέ αν δεν υπήρχε η οικογένεια Φουρκιώτη κι αν δεν υπήρχε ο Βασίλης για να εμπνεύσει αυτό το αφήγημα», σημειώνει η Βίκυ Μαρκολέφα στην συνέντευξη της στην εκπομπή «Αποτύπωμα» της «Φωνής της Ελλάδας» με τη Φούλη Ζαβιτσάνου.
Τι είναι όμως η βαθιά οικολογία και πως βιώνεται ως πράξη;
«Η βαθιά οικολογία είναι ένα φιλοσοφικό κι αισθητικό ρεύμα αντιτιθέμενο στον κλασικό περιβαλλοντισμό που αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο ως διαχειριστή της φύσης. Ο άνθρωπος δεν είναι πάνω από τη φύση αλλά ένα κομμάτι της και μπορεί να συμβάλλει σε αυτή με τον τρόπο ζωής του» απαντά ο Βασίλης Φουρκιώτης στην ίδια εκπομπή-αφιέρωμα στο «Πνεύμα Γηγενές».
«Ως βοσκός προσφέρω περισσότερα» λέει χαρακτηριστικά και ασκεί κριτική στον mainstream περιβαλλοντισμό που είναι κατεξοχήν ανθρωποκεντρικός και «προσπαθεί να διορθώσει αυτό που καταστρέφει το ισχύον παραγωγικό σύστημα» χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα.
Εξάλλου με αυτήν την επιλογή ακολουθεί τα χνάρια μιας μακράς οικογενειακής παράδοσης νομαδικής κι εκτατικής κτηνοτροφίας που, όπως σημειώνει στο ντοκιμαντέρ ο πατέρας του, εκτοπίζεται και φθίνει συνεχώς και, δυστυχώς, είναι θέμα χρόνου το πότε θα εκλείψει οριστικά.
Στον αντίποδα, η εντατική βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία έχει μια ξέφρενη πορεία ανάπτυξης σε όλον τον πλανήτη και παρά τις προφανείς καταστροφικές της συνέπειες σε ηθικό (βάναυση κακοποίηση των ζώων) όσο και σε βιολογικό-περιβαλλοντικό επίπεδο (καταστροφή δασών, μονοκαλλιέργεια, τοξικά απορρίμματα, κλπ.) τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να την ανακόψει.
Όσον αφορά την κακοποίηση και την συμπεριφορά του ανθρώπου απέναντι στα ζώα η εκτακτική και η εντατική-βιομηχανοποιημένη κτηνοτροφία αποτελούν δυο εκ διαμέτρου αντίθετα παραδείγματα παρά την γενικευμένη αντίληψη του φιλοζωικού κινήματος και του βιγκανισμού που βλέπουν και στις δυο περιπτώσεις τη σφαγή ως κοινή συνισταμένη.
«Ο Βασίλης αγαπάει τα πρόβατά του και τα σφάζει» λέει χαρακτηριστικά στο ντοκιμαντέρ ο Βασίλης Φουρκιώτης. Επεξηγώντας αυτό το φαινομενικά οξύμωρο σχήμα αναφέρεται στην οπτική του χωρικού- βοσκού για τον οποίον το ζώο έχει μια δυϊκότητα: από τη μία η βιολογία, η ανάγκη της τροφής, του κρέατος αλλά από την άλλη η συμβιωτική σχέση, ο διάλογος του ανθρώπου με τις άλλες υπάρξεις, η συνύπαρξη. «Η σφαγή ιδωμένη ως τελετουργική θυσία μέσα στον κύκλο της ζωής, ως τραγικότητα και γιορτή μαζί, όπως συνέβαινε στις προ-νεωτερικές κοινωνίες», σημειώνει.
«Χρειάζεται να απομακρυνθούμε από τα στερεότυπα για τη σχέση μας με τα ζώα και με τη φύση, να δούμε πως μπορεί να συνυπάρξει η σφαγή με τη θρέψη και με τη φροντίδα. Τότε ίσως εκτιμήσουμε αλλιώς το κρέας που τρώμε» σχολιάζει η Βίκυ Μαρκολέφα ξεκαθαρίζοντας σαφώς την αντίθεσή της με την μαζική εξόντωση κακοποιημένων ζώων που προσφέρονται για αλόγιστη κατανάλωση από τη βιομηχανία του κρέατος.
Για εκείνη, το να ακολουθήσει κινηματογραφικά τον βοσκό με το κοπάδι του στα ορεινά μονοπάτια του Σκλήθρου και να αφηγηθεί αυτήν την οπτική για τα ζώα και τη σχέση τους με τον άνθρωπο, ήταν μια καθαρή πρόκληση που απαντούσε στις κοινωνικές, οικολογικές και καλλιτεχνικές της ανησυχίες.
Από τη συνάντηση αυτών των ανησυχιών με την σκέψη και τη ζωή του Βασίλη Φουρκιώτη προέκυψε το ντοκιμαντέρ «Πνεύμα Γηγενές» που μετά την επιτυχημένη παρουσία του στο 7o Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελόριζου 2022 «Πέρα από τα Σύνορα», θα προβληθεί σύντομα στο International Micro μ Festival ( http://micromfestival.gr/) που διεξάγεται ζωντανά και ταυτόχρονα σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας και του Εξωτερικού, στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων και στο Vaasa Wildlife Festival στη Φινλανδία.
Ακούστε ολόκληρη την εκπομπή-αφιέρωμα στην ταινία:
Πηγή: ertnews.gr
