Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη βάση Ράμσταϊν, Σεπτέμβριος 2024Εικόνα: Heiko Becker/REUTERS
Όλα ήταν έτοιμο στο Βερολίνο για την υποδοχή του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν. Το σχέδιο ασφαλείας υψίστου βαθμού επιφυλακής στους δρόμους, τα τεστ των ειδικών δυνάμεων στις ταράτσες κτηρίων, στον ποταμό Σπρέε. Έτοιμο και το σχέδιο διαδρομής για τη λιμουζίνα του, γνωστή ως «The Beast». Ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας, η ύψιστη τιμή που αποδίδεται στη Γερμανία και θα αποδιδόταν και στον Τζο Μπάιντεν για την προσφορά του, μπαίνει προς το παρόν στα συρτάρια της προεδρίας.
Ούτε η πολυαναμενόμενη τετραμερή συνάντηση κορυφής στην καγκελαρία το Σάββατο με τον Τζο Μπάιντεν, τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόνκαι τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ θα γίνει, έστω με βιντεοκλήση. «Σύντομα θα συνομιλήσουν οι σύμβουλοί τους για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας» ειπώθηκε λακωνικά στην κυβερνητική ενημέρωση.
Ο τυφώνας Μίλτον στη Φλόριντα των ΗΠΑ σαρώνει κυριολεκτικά τα πάντα και στις ευρωατλαντικές σχέσεις κι έτσι νέα ημερομηνία επίσκεψης δεν διαφαίνεται άμεσα στον ορίζοντα. Οι προεδρικές εκλογές αναμένονται άλλωστε στις 5 Νοεμβρίου και μέχρι τότε κάθε κίνηση των Δημοκρατικών πρέπει να είναι λεπτομερώς μελετημένη. Πόσο μάλλον όταν επίκειται ισραηλινή επίθεση στο Ιράν και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι πιέζει επίμονα για διεθνείς δεσμεύσεις υπέρ του «σχεδίου νίκης» – ένα σχέδιο το οποίο ο Ουκρανός πρόεδρος έχει παρουσιάσει ήδη διμερώς στον Μπάιντεν στα τέλη Σεπτεμβρίου και για το οποίο έχει μιλήσει πιθανώς και με τον Όλαφ Σολτς στα δύο πρόσφατα τηλεφωνήματά τους, για τα οποία έκανε λόγο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Χέμπεστραϊτ στο καθιερωμένο μπρίφινγκ.
«Λυπούμαστε πολύ για την ακύρωση, αλλά φυσικά την κατανοούμε εξαιτίας της κατάστασης στη Φλόριντα» ανέφερε ο Χέμπεστραϊτ στην εφημερίδα Bild αναφορικά με τις εξελίξεις, για τις οποίες και η γερμανική κυβέρνηση ενημερώθηκε αιφνιδίως χθες.
Αναβολή της Διάσκεψης Ράμσταϊν – Το Κίεβο σε αναμονή
Το Σάββατο ήταν προγραμματισμένη και η Διάσκεψη της Ομάδας Επαφής για την Ουκρανία στην αμερικανική βάση του Ράμσταϊν στο κρατίδιο της Ρηνανίας-Παλατινάτου υπό τον Τζο Μπάιντεν, η οποία αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας σύμφωνα με το γερμανικό υπ. Άμυνας, το οποίο κάνει λόγο για επικείμενες ανακοινώσεις εντός του μήνα. Πιο ασαφείς διατυπώσεις επιλέγει η ίδια η αμερικανική βάση του Ράμσταϊν, δηλαδή ο Λευκός Οίκος, που απαντά σε δημοσιογράφους σύμφωνα με πληφοφορίες ότι σχετικές ανακοινώσεις θα ακολουθήσουν μελλοντικά. Πάντως μέχρι τα μεσάνυχτα της Τετάρτης δημοσιογραφικές πληροφορίες ανέφεραν ότι σχεδιαζόταν να λάβει χώρα η συνεδρίαση εκπροσώπων 50 χωρών στο Ράμσταϊν υπό τον Αμερικανό υπ. Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, κάτι που στη συνέχεια δεν επιβεβαιώθηκε.
Για την Ουκρανία αποτελούσε απόλυτη προτεραιότητα λίγο πριν από τις αμερικανικές εκλογές η παρουσία Μπάιντεν στο Ράμσταϊν και η επιβεβαιώση της στήριξης στην Ουκρανία (και ειδικότερα του «σχεδίου νίκης» Ζελένσκι) μπροστά στη διεθνή κοινότητα – ως ένα σαφές μήνυμα προς το Κρεμλίνο. Προς το παρόν ωστόσο δεν θα λάβει αυτή τη διαβεβαίωση υπό αυτήν τη μορφή, που θα είχε τον ύψιστο συμβολισμό.
Γεγονός είναι πάντως ότι πλέον ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζητά ανοιχτά και ρητά από τους δυτικούς συμμάχους (κυρίως από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία) πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που θα μπορούν να πλήξουν στόχους σε μεγάλο βάθος εντός της ρωσικής επικράτειας. Ο Ουκρανός πρόεδρος ζητά επίσης σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας για την μετά τον πόλεμο εποχή και επίσπευση της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Όπως ανέφερε το δίκτυο ZDF χθες, λίγες ώρες πριν από την ανακοίνωση της αναβολής της επίσκεψης Μπάιντεν, ο επικεφαλής του γραφείου του Βολιντίμιρ Ζελένσκι, Αντρίι Γέρμακ, είχε επαφές με τον τέως ΓΓ του ΝΑΤΟ Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, ο οποίος ήταν επίσης προσκεκλημένος στο Ραμστάιν. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Γέρμακ, «βασικές προτεραιότητες της Ουκρανίας παραμένουν, όπως και πριν, μια σαφής και κατανοητή από όλους πρόσκληση για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με σαφώς καθορισμένο χρονικό πλαίσιο και ενταξιακές προϋποθέσεις, όπως και η άρση όλων των περιορισμών για χρήση συμβατικών όπλων, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, για επιθέσεις βαθιά μέσα στη Ρωσία».
Ναι στη στήριξη της Ουκρανίας– όχι κάτι παραπάνω
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο Βερολίνο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε ότι η αναβολή της Διάσκεψης για την Ουκρανία στο Ράμσταϊν, κατά την εκτίμησή του, δεν επιφέρει αρνητικές συνέπειες στην Ουκρανία, σημειώνοντας μάλιστα «ότι η Ουκρανία σίγουρα έχει πλήρη κατανόηση για την απόφαση του Μπάιντεν».
Μιλώντας στο πρακτορείο Reuters ο επικεφαλής του Ιδρύματος Επιστήμη και Πολιτική (SWP) του Βερολίνου ανέφερε ότι πράγματι μπορεί να γίνει κατανοητή η επιλογή Μπάιντεν να μείνει στις ΗΠΑ ενόψει του τυφώνα Μίλτον και των εκλογών. Αλλά και ότι δεν διαφαίνεται προς το παρόν υποβάθμιση της βαρύτητας που έχει το Ουκρανικό για τις ΗΠΑ. Για τον ίδιο δεν αναμενόταν καν άλλωστε ένα «νέο μήνυμα» προς την Ουκρανία από τη Δύση πέραν της συνέχισης της στήριξής της. «Όμως αυτή η δέσμευση παραμένει ως έχει» παρατηρεί, χωρίς κάτι παραπάνω.