Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε την απόφασή του να αναγνωρίσει ως ανεξάρτητες τις αυτοαποκαλούμενες «Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ» και έδωσε εντολή να αναπτυχθεί «ειρηνευτική δύναμη», προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις της Δύσης.
Πρόκειται για περιοχές του Ντονμπάς που βρίσκονται στην ανατολική Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια του διαγγέλματός του, ο Ρώσος πρόεδρος καταφέρθηκε κατά του Κιέβου κατηγορώντας το για «αντιφατική» πολιτική, υποστηρίζοντας πως δεν τήρησε τις συμφωνίες με τη Μόσχα, τονίζοντας πως σχεδιάζει πόλεμο κατά των Ρώσων στο Ντονμπάς.
Αμέσως μετά το διάγγελμα ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε εντολή στο υπουργείο Άμυνας να αναπτύξει ρωσικές «ειρηνευτικές δυνάμεις» στις δύο αποσχισθείσες περιοχές στην ανατολική Ουκρανία, την ανεξαρτησία των οποίων αναγνώρισε νωρίτερα απόψε με διάταγμά του.
Με το προεδρικό διάταγμα που υπέγραψε, ο Πούτιν αναγνώρισε τις αυτοανακηρυχθείσες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ ως ανεξάρτητες οντότητες, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις της Δύσης ότι μία τέτοια κίνηση θα ήταν παράνομη και θα σηματοδοτούσε το τέλος της πολυετούς ειρηνευτικής διαδικασίας στην περιοχή.
Το διάγγελμα
Ο Ρώσος πρόεδρος ξεκίνησε το διάγγελμά του με τη φράση «εμείς δημιουργήσαμε την Ουκρανία». Ο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέφερε ότι η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 «λήστεψε» τη Ρωσία και την έφερε σε δύσκολη θέση. Ταυτόχρονα υποστήριξε πως «οι εθνικιστές διεκδικούν τα εύσημα για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας όμως δεν έχουν κάνει τίποτα για αυτό».
«Είμαστε έτοιμοι να δείξουμε τι σημαίνει μια γνήσια αποκομμουνιστικοποίηση» είπε σε άλλο σημείο του διαγγέλματός του ο Ρώσος πρόεδρος εξαπολύοντας μια σαφή απειλή, για να συνεχίσει: «Όταν μας ζήτησαν βοήθεια, η Ρωσία βοήθησε την Ουκρανία. Τους δώσαμε δάνεια, έχουμε περίπου 250 δισ. δολ. Η Ρωσία ανέλαβε όλο το βάρος να πληρώσει το εξωτερικό χρέος της Σοβιετικής Ένωσης».
«Η Ρωσία ξεπλήρωσε τα χρέη της Ουκρανίας αλλά το Κίεβο αρνήθηκε να τηρήσει τις συμφωνίες για την επιστροφή περιουσιών», υποστήριξε κατόπιν ο Ρώσος πρόεδρος. «Παρά τις αδικίες οι Ρώσοι αναγνώρισαν περιοχές μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και βοήθησαν χώρες, μεταξύ των οποίων η Ουκρανία», είπε και υποστήριξε πως «παρασιτικές συμπεριφορές επηρέασαν τις σχέσεις Ρωσίας – Ουκρανίας».
«Προσπαθούν να μας εκβιάσουν με την απειλή κυρώσεων, μπορεί να την βάλουν, δεν θα μπορέσουν όμως να συγκρατήσουν την ανάπτυξη της Ρωσίας. Ο φόβος μιας ξαφνικής επίθεσης εναντίον της χώρας μας αυξάνεται σημαντικά εάν επεκταθεί το ΝΑΤΟ. Η βασική πλατφόρμα για την επίθεση εναντίον της Ρωσίας θα είναι η Ουκρανία.
Πολλά αεροδρόμια έχουν οικοδομηθεί κοντά στα σύνορα μας. Οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει σειρά επιθετικών πυραύλων. Το ΝΑΤΟ αδιαφόρησε πλήρως για τις ανησυχίες μας. Όλες τα αιτήματα αναφορικά με την ασφάλεια μας, τα απέρριψαν. Θέλουν να επιβάλλουν κυρώσεις χωρίς καμία δικαιολογία. Να πλήξουν την εθνική μας κυριαρχία. Θέλουν να κάνουν έναν πόλεμο ακαριαίο και με πολλά θύματα. Κάθε μέρα βομβαρδίζουν οικισμούς στον Ντονμπάς.
Αναγνωρίζω την ανεξαρτησία της Δημοκρατίας του Ντονέτσκ και της Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ. Θα έπρεπε να το είχα κάνει από καιρό», είπε χαρακτηριστικά ο Ρώσος πρόεδρος.
Η κατάσταση στην ανατολική Ουκρανία είναι ξανά κρίσιμη
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ακόμα, στο διάγγελμά του, ότι οι ηγέτες της Ουκρανίας θέλουν όλα τα καλά από τη Ρωσία χωρίς να έχουν καμία υποχρέωση. Ο Πούτιν κατηγόρησε την Ουκρανία για κλοπή ρωσικού φυσικού αερίου κατά το παρελθόν, για τη χρήση της ενέργειας ώστε να εκβιάσει τη Ρωσία. Επιπλέον κατήγγειλε την αύξηση των νεοναζί, όπως τους αποκάλεσε, στην Ουκρανία, ενώ τόνισε πως η Ουκρανία δεν είχε ποτέ την παράδοση ενός γνήσιου κράτους. Η κατάρρευση το 1991 της Σοβιετικής Ένωσης βρήκε τη Ρωσία κατακλεμμένη και την έθεσε σε δύσκολη θέση.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν μολυνθεί από τον ιό του εθνικισμού και της διαφθοράς, δήλωσε κατά τη διάρκεια του διαγγέλματός του ο πρόεδρος της Ρωσίας, προσθέτοντας πως η Ουκρανία δεν κατάφερε να επιτύχει μια σταθερή κρατική υπόσταση και χρειάστηκε, επομένως, να στηριχθεί σε ξένες χώρες, όπως τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ουκρανία διοικείται από ξένες δυνάμεις κι αυτό επηρεάζει όλα τα επίπεδα των αρχών. Επιπλέον, ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε πως οι «κενές» υποσχέσεις του δυτικού πολιτισμού συνοδεύονται από τη διαφθορά που ανθίζει, τη φτώχεια και μια βιομηχανία στο χείλος της διάλυσης.
Όπως τόνισε ο ίδιος, η ρωσική γλώσσα στην Ουκρανία έχει περιθωριοποιηθεί, ενώ κατήγγειλε ότι το Κίεβο προετοιμάζεται να «εκτελέσει» τη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία.
Η Ουκρανία είναι μια αποικία των ΗΠΑ με ένα καθεστώς «μαριονέτα», κατήγγειλε ο επικεφαλής του ρωσικού κράτους. Εξάλλου, οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών βοηθούν την Ουκρανία να διαπράττει εγκλήματα.
Η Ουκρανία σχεδιάζει να κατασκευάσει τα δικά της πυρηνικά όπλα, είπε ο Πούτιν κι αν η Ουκρανία αποκτήσει όπλα μαζικής καταστροφής, η συνολική κατάσταση θα αλλάξει δραστικά, δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε αυτό. Ο πρόεδρος της Ρωσίας υπογράμμισε πως τα πυρηνικά όπλα ισοδυναμούν με προετοιμασία επίθεσης εναντίον της Ρωσίας. Η Ουκρανία, άλλωστε, κατακλύστηκε από δυτικά όπλα τους τελευταίους μήνες και οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μετέτρεψαν αδιάντροπα την Ουκρανία σε ένα θέατρο πολέμου, σύμφωνα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Πανηγυρίζουν οι αυτονομιστές για την αναγνώριση των Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ
Εικόνες πανηγυρισμού αυτονομιστών μετέδωσε το πρακτορείο της Ρωσίας Ria Novosti, λίγο μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ από τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Τι σημαίνει η αναγνώριση των δύο αποσχισθεισών περιοχών στην ανατολική Ουκρανία
Ποιες είναι οι αποσχισθείσες περιοχές;
Οι ελεγχόμενες από φιλορώσους αυτονομιστές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ – γνωστές συνολικά ως Ντονμπάς – αποσχίστηκαν από τη διοίκηση της ουκρανικής κυβέρνησης το 2014 και αυτοανακηρύχθηκαν ανεξάρτητες «Λαϊκές Δημοκρατίες», μέχρι σήμερα μη αναγνωρισμένες από άλλη χώρα. Έκτοτε, η Ουκρανία αναφέρει ότι περίπου 15.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε συγκρούσεις στις δύο περιοχές. Η Ρωσία αρνείται ότι είχε οποιονδήποτε ρόλο στη σύρραξη, αλλά φέρεται να στήριξε τους αυτονομιστές με διάφορους τρόπους, μεταξύ άλλων με κρυφή στρατιωτική υποστήριξη, οικονομική βοήθεια, προμήθεια εμβολίων κατά της Covid-19 και έκδοση ρωσικών διαβατηρίων για τους περίπου 800.000 κατοίκους. Η Μόσχα έχει αρνηθεί κατηγορηματικά μέχρι σήμερα ότι σχεδιάζει εισβολή στην Ουκρανία.
Για πρώτη φορά η Ρωσία δηλώνει ότι δεν θεωρεί το Ντονμπάς τμήμα της Ουκρανίας. Ως εκ τούτου ανοίγει για την Μόσχα ο δρόμος να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στις αποσχισθείσες περιοχές, επικαλούμενη το επιχείρημα ότι παρεμβαίνει ως σύμμαχος για να τις προστατεύσει απέναντι στην Ουκρανία. Ο ρώσος βουλευτής Αλεξάντερ Μποροντάι είχε δηλώσει τον περασμένο μήνα στο πρακτορείο Reuters ότι οι αυτονομιστές θα μπορούσαν στη συνέχεια να στραφούν στη Ρωσία για να τους βοηθήσει να πάρουν τον έλεγχο περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ουκρανικών δυνάμεων. Κάτι τέτοιο, φυσικά, θα οδηγούσε σε ανοικτή στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Τι μέλλει γενέσθαι με την ειρηνευτική διαδικασία του Μινσκ;
Η αναγνώριση από τη Ρωσία της ανεξαρτησίας των αυτοαποκαλούμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ» ουσιαστικά βάζει τέλος στις συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες αν και δεν είχαν εφαρμοστεί αντιμετωπίζονταν από όλες τις πλευρές (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) ως η καλύτερη ευκαιρία για την επίλυση της κρίσης. Οι συμφωνίες προέβλεπαν μεγάλο βαθμό αυτονομίας για τις δύο συγκεκριμένες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
Πώς θα αντιδράσει η Δύση;
Εδώ και μήνες οι χώρες της Δύσης προειδοποιούσαν τη Μόσχα ότι οποιαδήποτε εισβολή ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στο έδαφος της Ουκρανίας θα επέφερε μία ισχυρή απάντηση, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής αυστηρών οικονομικών κυρώσεων.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η αναγνώριση «θα υπονόμευε περαιτέρω την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, θα συνιστούσε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και θα έθετε υπό περαιτέρω αμφισβήτηση την δέσμευση της Ρωσίας, ότι θα εξακολουθήσει να εμπλέκεται στις διπλωματικές προσπάθειες για την εξεύρεση ειρηνικής επίλυσης αυτής της κρίσης». Είπε ακόμη ότι θα απαιτούσε μία «άμεση και ισχυρή» απάντηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της.
Έχει αναγνωρίσει η Ρωσία άλλες αποσχισθείσες περιοχές στο παρελθόν;
Ναι, η Ρωσία έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας, δύο περιοχών που αποσχίσθηκαν από τη Γεωργία, μετά τον πόλεμο του 2008. Τους παρείχε εκτεταμένη δημοσιονομική υποστήριξη, έδωσε ρωσική υπηκοότητα στους κατοίκους και εγκατέστησε χιλιάδες στρατιώτες σε αυτά τα εδάφη.
Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά για τη Μόσχα;
Στην περίπτωση της Γεωργίας, η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσσετίας για να δικαιολογήσει μία απεριόριστη στρατιωτική παρουσία στη γειτονική πρώην σοβιετική δημοκρατία, σε μια προσπάθεια να ματαιώσει τις φιλοδοξίες της Γεωργίαςγια ένταξη στο ΝΑΤΟ αμφισβητώντας τον πλήρη έλεγχο των εδαφών της. Κάτι ανάλογο φιλοδοξεί να κάνει και στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Στον αντίποδα, η Μόσχα βρίσκεται αντιμέτωπη με κυρώσεις και τη διεθνή καταδίκη για την εγκατάλειψη της διαδικασίας του Μινσκ αφότου επί μεγάλο χρονικό διάστημα διακήρυσσε ότι ήταν δεσμευμένη σε αυτήν. Παράλληλα η Ρωσία θα φέρεται υπεύθυνη για δύο περιοχές που έχουν καταστραφεί από έναν οκταετή πόλεμο και χρειάζονται τεράστια οικονομική βοήθεια.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα εκδώσει σύντομα εκτελεστική εντολή η οποία θα απαγορεύσει τις “νέες επενδύσεις, το εμπόριο και τη χρηματοδότηση από Αμερικανούς, προς, από ή στις” δύο αποσχισθείσες φιλορωσικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στην ανατολική Ουκρανία, τις οποίες ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναγνώρισε ως ανεξάρτητες οντότητες νωρίτερα απόψε, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος.
Το διάταγμα θα προβλέπει επίσης την επιβολή κυρώσεων “σε οποιοδήποτε πρόσωπο αποφασίσει να δραστηριοποιηθεί σε αυτές τις περιοχές της Ουκρανίας”, δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου της Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι σε ανακοίνωση.
Η Ψάκι είπε ότι έρχονται περισσότερα μέτρα και δήλωσε ότι αυτά είναι ξεχωριστά από τις κυρώσεις που οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους ετοιμάζουν αν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία.
Η αμερικανική προεδρία έκανε γνωστό επίσης ότι μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Τζο Μπάιντεν, του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν και του Γερμανού καγκελαρίου ‘Ολαφ Σολτς άρχισε στις 22.17 ώρα Ελλάδας.
Η Βρετανία ετοιμάζει επίσης κυρώσεις. Η Ρωσία επέλεξε την αντιπαράθεση αντί για τον διάλογο και δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητη για την αναγνώριση δύο αποσχισθεισών περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας, δήλωσε απόψε η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών Λιζ Τρας, προσθέτοντας ότι με την ενέργειά της αυτή η Ρωσία σήμανε το τέλος της διαδικασίας του Μινσκ.
“Η αναγνώριση από τον πρόεδρο Πούτιν της ‘Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ΄ και της ‘Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ’ ως ανεξάρτητα κράτη δείχνει την κατάφωρη περιφρόνηση για τις δεσμεύσεις της Ρωσίας στο πλαίσιο των συμφωνιών του Μινσκ. Αυτό το βήμα… σηματοδοτεί το τέλος στη διαδικασία του Μινσκ”, δήλωσε η Τρας, μετά την ανακοίνωση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για την κίνησή του νωρίτερα σήμερα.
“Αυτό αποδεικνύει την απόφαση της Ρωσίας να επιλέξει ένα μονοπάτι αντιπαράθεσης αντί για τον διάλογο. Θα συντονίσουμε την απάντησή μας με τους συμμάχους. Δεν θα επιτρέψουμε στη Ρωσία να παραβιάσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της και να μείνει ατιμώρητη”, αναφέρει η Τρας σε ανακοίνωση.
Η Γαλλία ζητεί στοχευμένες κυρώσεις. Συγκεκριμένα ο Εμανουέλ Μακρόν καταδίκασε σήμερα την απόφαση του Βλαντίμιρ Πούτιν να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία φιλορωσικών αποσχισθεισών περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας και ζήτησε “στοχευμένες ευρωπαϊκές κυρώσεις” σε βάρος της Μόσχας, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το Ελιζέ.
Ο Γάλλος πρόεδρος ζήτησε “έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ” καταγγέλλοντας “μονομερή παραβίαση των διεθνών δεσμεύσεων της Ρωσίας και προσβολή της κυριαρχίας της Ουκρανίας”, διευκρίνισε η γαλλική προεδρία σε ανακοίνωση.
Απάντηση ετοιμάζει και η Γερμανία. η υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «η σημερινή αναγνώριση από τον Πρόεδρο Πούτιν των αυτοανακηρυχθεισών «Λαϊκών Δημοκρατιών» στην ανατολική Ουκρανία αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και σοβαρό πλήγμα σε όλες τις διπλωματικές προσπάθειες για ειρηνική διευθέτηση και πολιτική λύση στην τρέχουσα διένεξη. Προσπάθειες ετών στο Σχήμα της Νορμανδίας και στον ΟΑΣΕ καταστρέφονται σκοπίμως και χωρίς κατανοητό λόγο. Η δέσμευση της Ρωσίας για διπλωματική διευθέτηση της κρίσης δέχεται τεράστιο πλήγμα».
Παράλληλα επεσήμανε ότι η αναγνώριση «αποτελεί επίσης μια περαιτέρω παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Ουκρανίας, την οποία καταδικάζουμε με τον πιο έντονο τρόπο». Η Γερμανία, τονίζει το υπουργείο Εξωτερικών, παραμένει σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας «εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της». «Θα αντιδράσουμε σε αυτήν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Για αυτό συντονιζόμαστε με τους εταίρους μας», τονίζεται.
Κυρώσεις έρχονται και από την ΕΕ. Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καταδίκασαν επίσης την απόφαση Πούτιν. Προχώρησαν σε κοινή δήλωση που αναφέρει:
«H Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, καταδικάζουν με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση του Ρώσου Προέδρου να προχωρήσει στην αναγνώριση των μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση της Ουκρανίας περιοχών των περιφερειών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ της Ουκρανίας ως ανεξάρτητες οντότητες
Αυτό το βήμα αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, καθώς και των συμφωνιών του Μινσκ.
Η Ένωση θα αντιδράσει με κυρώσεις σε βάρος όσων εμπλέκονται σε αυτήν την παράνομη πράξη.
Η Ένωση επαναλαμβάνει την ακλόνητη υποστήριξή της στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της».
