Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον προέτρεψε σήμερα, αλλά χωρίς χειροπιαστό αποτέλεσμα, ενωτικούς και εθνικιστές στη Βόρεια Ιρλανδία να καταλήξουν σε συμφωνία για να τερματιστεί το πολιτικό αδιέξοδο που προκλήθηκε από τους τελωνειακούς ελέγχους μετά το Brexit.
Δέκα ημέρες μετά την ιστορική νίκη του Σιν Φέιν στις τοπικές εκλογές, ο Βρετανός πρωθυπουργός συναντήθηκε στον πύργο του Χίλσμπορο, στα προάστια του Μπέλφαστ, με τους επικεφαλής των πολιτικών κομμάτων της επαρχίας. Στόχος του ήταν να τους πείσει «να επιστρέψουν στη δουλειά» για να επιλύσουν τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών, αφού οι θεσμοί πλέον υπολειτουργούν.
Οι ενωτικοί του συντηρητικού κόμματος DUP αρνούνται να συμμετάσχουν στην τοπική κυβέρνηση, όπως ορίζει η ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998 με την οποία μπήκε τέλος σε 30 χρόνια ταραχών. Και μπλόκαραν τη λειτουργία του τοπικού κοινοβουλίου, εμποδίζοντας, προς το παρόν, την εκλογή του προέδρου του.
Οι ενωτικοί, που επιθυμούν την παραμονή της Βόρειας Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, προσπαθούν με αυτόν τον τρόπο να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους για το Πρωτόκολλο που υπέγραψε το Λονδίνο με τις Βρυξέλλες για να επιλύσει το ευαίσθητο ζήτημα των συνόρων μεταξύ της επαρχίας αυτής και της Ιρλανδίας, χώρας που είναι μέλος της ΕΕ, μετά το Brexit. Το κείμενο αυτό δημιουργεί ένα «τελωνειακό σύνορο» στη θάλασσα της Ιρλανδίας και απειλεί, όπως υποστηρίζουν, την ενότητα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Μετά τη συνάντησή της με τον Τζόνσον, τον οποίο αποδοκίμασαν κατά την άφιξή του περίπου 200 διαδηλωτές, η πρόεδρος του Σιν Φέιν Μαίρη Λου ΜακΝτόναλντ έκανε λόγο για μια «δύσκολη» συζήτηση από την οποία δεν προέκυψαν «σαφείς απαντήσεις». «Παρά τη ρητορική της βρετανικής κυβέρνησης περί αποκατάστασης της εκτελεστικής εξουσίας εδώ στη βόρεια (Ιρλανδία), προτεραιότητά της είναι στην πραγματικότητα να κατευνάσει το DUP», σχολίασε.
Ο ηγέτης του DUP Τζέφρι Ντόναλτσον, από την πλευρά του ζήτησε «πράξεις και όχι λόγια». «Θέλω να δω την κυβέρνηση να επικυρώνει έναν νόμο που θα φέρει τη λύση την οποία χρειαζόμαστε», είπε.
Η επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας Λιζ Τρας αναμένεται ότι θα παρουσιάσει αύριο Τρίτη στο κοινοβούλιο το «σκεπτικό» της κυβέρνησης, η οποία επιμένει ότι είναι αναγκαίο «να ενεργήσει κατεπειγόντως».
Σύμφωνα με τον βρετανικό Τύπο, η κυβέρνηση ενδέχεται να ανακοινώσει ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει στην κυβέρνηση να ακυρώσει μονομερώς ορισμένα άρθρα του Πρωτοκόλλου. Για την έγκριση αυτού του νόμου θα χρειαστούν εβδομάδες, ενώ ταυτόχρονα θα ανοίξει ο δρόμος για μια μακρά περίοδο έντασης στις σχέσεις της ΕΕ με τη Βρετανία. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ είπε σήμερα, μετά τις επαφές που είχε με τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Μίχαλ Μάρτιν, ότι η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να συζητήσει το Πρωτόκολλο με την ΕΕ αντί να το καταργήσει μονομερώς.
«Οποιαδήποτε μονομερής ενέργεια της Βρετανίας για το Πρωτόκολλο, που θα υπονόμευε τις διεθνείς υποχρεώσεις της, δεν είναι καλοδεχούμενη, πολύ περισσότερο σε αυτούς τους δύσκολους γεωπολιτικά καιρούς», τόνισε.
Η ΜακΝτόναλντ είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Τζόνσον «δεν ήταν ξεκάθαρος» απέναντι της όσον αφορά τις λεπτομέρειες αυτού του νομοσχεδίου. «Του είπαμε ευθέως ότι η προτεινόμενη μονομερής νομοθέτηση από το Γουεστμίνστερ είναι λανθασμένη. Μας φαίνεται απολύτως παράδοξο η βρετανική κυβέρνηση να προτείνει τη θέσπιση ενός νόμου για να παραβιάζει τον νόμο».
«Δεν πήραμε πραγματικά ευθείες απαντήσεις από τον πρωθυπουργό», πρόσθεσε.
Κατά την άφιξή του στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στις Βρυξέλλες, ο επικεφαλής της ιρλανδικής διπλωματίας Σάιμον Κόβενι προειδοποίησε να μη ληφθούν «μονομερή μέτρα και να μην γίνονται απειλές για λήψη μονομερών μέτρων» που θα παραβίαζαν το διεθνές δίκαιο.
«Τέτοιες ενέργειες είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Ευρώπη την ώρα που εργαζόμαστε τόσο ωραία από κοινού απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα» στην Ουκρανία, πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι το Πρωτόκολλο για τη Βόρεια Ιρλανδία και η συμφωνία ελευθέρου εμπορίου μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών είναι αλληλένδετα.