10 Μαρτίου σαν σήμερα…

1965 – Αποκαλύπτεται ότι το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων λογοκρίνει τις ως επί το πλείστον αρνητικές γαλλικές κριτικές για τον Αλέξη Ζορμπά του Μιχάλη Κακογιάννη, απαλείφοντας τα σημεία τους που θεωρούνται ότι προσβάλλουν την Κρήτη και τους κατοίκους της. Η ταινία Αλέξης Ζορμπάς (Zorba the Greek) είναι βρετανική-ελληνική ταινία του 1964, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη με τους Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παππά και Σωτήρη Μουστάκα. Είναι βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Η ταινία απέσπασε τρία βραβεία Όσκαρ το 1964, με σημαντικότερο το Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της Λίλα Κέντροβα, στο ρόλο της Μαντάμ Ορντάνς. Τη μουσική της ταινίας την οποία έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης έγινε παγκοσμίως γνωστή ως Συρτάκι. Οι σκηνές της ταινίας γυρίστηκαν στην Κρήτη.

Γεγονότα

• 241 π.Χ. – Α΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος: Οι Ρωμαίοι βυθίζουν τον στόλο της Καρχηδόνας στις Αιγάδες Νήσους βάζοντας τέλος στον Α΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο.

• 298 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Μαξιμιανός ολοκληρώνει την εκστρατεία του εναντίον των Βερβέρων στη Βόρεια Αφρική και μπαίνει θριαμβευτικά στην Καρχηδόνα.
• 1629 – Ο Κάρολος Α΄ της Αγγλίας διαλύει το Κοινοβούλιο της Αγγλίας, ξεκινώντας μία 11ετή περίοδο απολυταρχίας.
• 1762 – Ο Γάλλος Ουγενότος Ζαν Καλάς, ο οποίος καταδικάστηκε εσφαλμένα για τη δολοφονία του γιου του, πεθαίνει μετά από βασανιστήρια. Το γεγονός ενέπνευσε τον Βολτέρο να ξεκινήσει μία εκστρατεία για τη θρησκευτική ανοχή και τη νομοθετική μεταρρύθμιση.
• 1804 – Αγορά της Λουιζιάνας: στο Σεντ Λούις πραγματοποιείται επίσημη τελετή για τη μεταβίβαση της κυριότητας της περιοχής της Λουιζιάνας από τη Γαλλία στις Ηνωμένες Πολιτείες.
• 1848 – Η Γερουσία των Η.Π.Α. επικυρώνει τη Συνθήκη Γουαδελούπης Χιντάλγκο, με την οποία λήγει ο Αμερικανο-μεξικανικός πόλεμος.

• 1876 – Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ πραγματοποιεί την πρώτη επιτυχημένη τηλεφωνική κλήση λέγοντας: «κ. Γουότσον, ελάτε εδώ, θέλω να σας δω».

• 1896 – Ο Χαρίλαος Βασιλάκος κερδίζει τον πρώτο σύγχρονο Μαραθώνιο, με 3 ώρες και 18 λεπτά, κατά τη διάρκεια των Α’ Πανελληνίων Αγώνων Στίβου.

• 1905 – Ξεσπάει η Κρητική Επανάσταση στο χωριό Θέρισος, με αρχηγό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Οι κινηματίες με υπόμνημά τους προς τις μεγάλες δυνάμεις ζητούν την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Ο αγγλικός στόλος κατευθύνεται προς το νησί.

• 1923 – Τραγικό ναυάγιο σημειώνεται στο Σαρωνικό. Το επίτακτο ναυαγοσωστικό «Αλέξανδρος Ζ» βυθίζεται κοντά στην Ψυττάλεια, με αποτέλεσμα να πνιγούν περισσότεροι από 150 αξιωματικοί και ναύτες.

• 1925 – Ιδρύεται ο Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς από μέλη του Πειραϊκού Ποδοσφαιρικού Ομίλου και του Ομίλου Φιλάθλων Πειραιώς.
• 1933 – Ισχυρός σεισμός στη Λονγκ Μπιτς (Καλιφόρνια) σκοτώνει 115 άτομα και προκαλεί ζημιές περίπου 40 εκατομμυρίων δολαρίων.
• 1933 – Ορκίζεται στην Αθήνα η κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη.
• 1944 – Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο ιδρύει την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης.
• 1945 – Η αμερικανική πολεμική αεροπορία βαμβαρδίζει το Τόκιο και η προκύπτουσα πυρκαγιά σκοτώνει πάνω από 100.000 άτομα, κυρίως αμάχους.
• 1952 – Ο Φουλχένσιο Μπατίστα ηγείται επιτυχημένου πραξικοπήματος στην Κούβα.
• 1959 – Θιβετιανή εξέγερση: 300.000 Θιβετιανοί περιστοιχίζουν το παλάτι του Δαλάι Λάμα φοβούμενοι απόπειρα απαγωγής του από την Κίνα.
• 1965 – Ο διοικητής ΑΣΔΕΝ στρατηγός Λουκάκης, συντάκτης της έκθεσης για το Σχέδιο Περικλής, αποκλείεται από το Συμβούλιο Κρίσης Αξιωματικών, την προεδρία του οποίου αναλαμβάνει παραδοσιακά ο εκάστοτε διοικητής ΑΣΔΕΝ.
• 1969 – Στο Μέμφις (Τενεσσί), ο Τζέιμς Ερλ Ρέι δηλώνει ένοχος για τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Αργότερα προσπαθεί ανεπιτυχώς να αναιρέσει την ομολογία του.
• 1977 – Αστρονόμοι ανακαλύπτουν τους δακτύλιους του Ουρανού.
• 1978 – Απαγορεύονται στην Ελλάδα οι διαφημίσεις τσιγάρων από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο.
• 1982 – Πραγματοποιείται ευθυγράμμιση (σύνοδος) των εννέα πλανητών του Ηλιακού Συστήματος.
• 1990 – Στην Αϊτή, ο Προσπέρ Αβρίλ απομακρύνεται 18 μήνες μετά την κατάληψη της εξουσίας με πραξικόπημα.
• 1996 Ο Ολυμπιακός, στα 71α γενέθλιά του, ανακηρύσσεται Κυπελλούχος Ευρώπης στην πετοσφαίριση (βόλεϋ) κερδίζοντας στον Πειραιά την Μπάγερν Bούπερταλ με 3-2.
• 2017 – Μετά από μεγάλο πολιτικό σκάνδαλο, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Κορέας επικυρώνει ομόφωνα την καθαίρεση της προέδρου της χώρας, Παρκ Γκουν-χιέ.

Γεννήσεις

• 1415 – Βασίλειος Β΄, μέγας πρίγκιπας της Μόσχας
• 1452 – Φερδινάνδος Β΄, βασιλιάς της Αραγωνίας
• 1503 – Φερδινάνδος Α΄, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
• 1527 – Αλφόνσος, λόρδος του Μοντέκιο
• 1604 – Γιόχαν Ρούντολφ Γκλάουμπερ, Γερμανός χημικός
• 1628 – Μαρτσέλο Μαλπίγκι, Ιταλός ιατρός
• 1682 – Γουλιέλμος Η΄, λάντγκραβος της Έσσης-Κάσσελ
• 1787 – Ουίλιαμ Έτυ, Άγγλος ζωγράφος
• 1845 – Αλέξανδρος Γ΄, τσάρος της Ρωσίας
• 1867 – Εκτόρ Γκιμάρ, Γάλλος αρχιτέκτονας και σχεδιαστής
• 1900 – Παντελής Πουλιόπουλος, πολιτικός
• 1905 – Ρίτσαρντ Χάιντεν, Άγγλος ηθοποιός
• 1915 – Χάρι Μπερτόια, Ιταλός καλλιτέχνης
• 1920 – Μπορίς Βιάν, Γάλλος συγγραφέας και μουσικός
• 1937 – Μέτσο Τζεμαλή, μουφτής
• 1938 – Ιερώνυμος Β΄, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
• 1939 – Ιρίνα Πρες, Σοβιετική αθλήτρια
• 1940 – Τσακ Νόρις, Αμερικανός ηθοποιός
• 1952 – Μόργκαν Τσβανγκιράι, πρωθυπουργός της Ζιμπάμπουε
• 1957 – Οσάμα μπιν Λάντεν, Σαουδάραβας τρομοκράτης
• 1957 – Χανς Πέτερ Φρίντριχ, Γερμανός πολιτικός
• 1958 – Σάρον Στόουν, Αμερικανίδα ηθοποιός
• 1964 – Εδουάρδος, Κόμης του Ουέσσεξ
• 1969 – Νάσος Γαλακτερός, καλαθοσφαιριστής
• 1972 – Timbaland, Αμερικανός ράπερ
• 1973 – Εύα Χερτζίγκοβα, Τσέχα ηθοποιός και μοντέλο
• 1977 – Ρόμπιν Θικ, Αμερικανός τραγουδιστής
• 1981 – Σαμουέλ Ετό, Καμερουνέζος ποδοσφαιριστής
• 1981 – Ευθύμης Κουλουχέρης, ποδοσφαιριστής
• 1984 – Νίκος Αραμπατζής, ποδοσφαιριστής
• 1985 – Πάνος Βλάχος, ηθοποιός
• 1987 – Κώστας Δουβαλίδης, αθλητής
• 1988 – Ιβάν Ράκιτιτς, Κροάτης ποδοσφαιριστής

Θάνατοι

• 483 – Πάπας Σιμπλίκιος
• 1826 – Ιωάννης ΣΤ΄, βασιλιάς της Πορτογαλίας
• 1832 – Μούτσιο Κλεμέντι, Ιταλός συνθέτης
• 1855 – Κάρλος Μαρία κόμης της Μολίνα, πρίγκιπας της Ισπανίας
• 1861 – Ταράς Σεβτσένκο, Ουκρανός ποιητής
• 1927 – Σπυρίδων Δεβιάζης, ιστορικός
• 1937 – Γιεβγκένι Ζαμιάτιν, Ρώσος συγγραφέας
• 1940 – Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Ρώσος συγγραφέας
• 1966 – Φριτς Φρέντερικ Ζερνίκε, Ολλανδός φυσικός
• 1967 – Γιώργος Μπάτης, συνθέτης
• 1970 – Βασίλης Αυλωνίτης, ηθοποιός
• 1970 – Κωνσταντίνος Βοβολίνης, δημοσιογράφος και πολιτικός
• 1973 – Τάκης Γεωργίου, δημοσιογράφος και πολιτικός
• 1976 – Δημήτριος Μπαμπάκος, νομικός και πολιτικός
• 1981 – Δημήτριος Μακρής, πολιτικός
• 1983 – Κώστας Κροντηράς, συγγραφέας και σκηνοθέτης
• 1985 – Κονσταντίν Τσερνιένκο, Σοβιετικός πολιτικός
• 1986 – Ρέι Μιλάντ, Ουαλός ηθοποιός
• 1988 – Φαμ Χουνγκ, Βιετναμέζος πολιτικός
• 1992 – Γιώργος Ζαμπέτας, συνθέτης
• 1997 – Ζήσης Σκάρος, λογοτέχνης
• 2000 – Ανδρέας Γαζής, νομικός
• 2004 – Ρένος Αποστολίδης, συγγραφέας
• 2007 – Έρνι Λαντ, Αμερικανός παλαιστής
• 2008 – Μιχάλης Ζαμπέτας, συνθέτης
• 2008 – Βαγγέλης Καζάν, ηθοποιός
• 2012 – Νίκος Δαδινόπουλος, ηθοποιός
• 2012 – Δόμνα Σαμίου, τραγουδίστρια
• 2016 – Κώστας Κουτσομύτης, σκηνοθέτης

Επέτειοι και εορτές

Ορθόδοξη Εκκλησία

10 Μαρτίου γιορτάζουν…

• Κυριακή των Απόκρεω
• Κοδράτου του εν Κορίνθω (†251) και των συν αυτώ Ανεκτού, Διονυσίου, Κρήσκεντος, Κυπριανού, Παύλου και Μαρκιανού
• Νεομάρτυρος Μιχαήλ Μαυροειδή, του εν Αδριανουπόλει (†1490)
• Οσίας Αναστασίας της πατρικίας
• Οσίου Αγάθωνος
• Οσίου Ιωάννου του εκ Γεωργίας