13 Ιουλίου σαν σήμερα…

Εκατόν έξι χρόνια από τη γέννηση της αξέχαστης ηθοποιού Δέσπως Διαμαντίδου (Πειραιάς, 13 Ιουλίου 1916 – Αθήνα, 18 Φεβρουαρίου 2004). Στη φωτογραφία: Δέσπω Διαμαντίδου, Κάρολος Κουν και Μελίνα Μερκούρη

Γεγονότα

• 1174 – Ο Γουλιέλμος Α΄ της Σκωτίας συλλαμβάνεται στο Άλνουικ από δυνάμεις πιστές στον  Ερρίκο Β’ της Αγγλίας.
• 1249 – Ο Αλέξανδρος Γ’ στέφεται βασιλιάς των Σκώτων.
• 1260 – Το Λιβονικό Τάγμα ηττάται στη μάχη του Ντούρμπε κατά του  Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας.
• 1558 – Μάχη του Γκραβελίν: Ισπανικές δυνάμεις με επικεφαλής τον Λάμοραλ, κόμη του Έγκμοντ, νικούν τις γαλλικές δυνάμεις στο Γκραβελίν της Γαλλίας.
• 1573 – Ογδοηκονταετής Πόλεμος: Λήγει η πολιορκία του Χάαρλεμ μετά από επτά μήνες.
• 1793 – Ο Γάλλος δημοσιογράφος και επαναστάτης Ζαν Πολ Μαρά δολοφονείται στη μπανιέρα του από την Σαρλότ Κορντέ, μέλος της αντίπαλης πολιτικής παράταξης.
• 1794 – Οι γαλλικές δυνάμεις νικούν τις δυνάμεις της Πρωσίας και της Αυστρίας στα Βόσγια όρη.
• 1814 – Ιδρύεται το Σώμα των Καραμπινιέρων, η εθνική χωροφυλακή της Ιταλίας.
• 1863 – Στη Νέα Υόρκη, οι αντίπαλοι της υποχρεωτικής στράτευσης ξεκινούν τρεις ημέρες ταραχών που αργότερα θα θεωρηθούν ως οι χειρότερες στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
• 1878 – Συνθήκη του Βερολίνου: Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις επαναπροσδιορίζουν τον χάρτη των Βαλκανίων. Η Σερβία, το Μαυροβούνιο και η Ρουμανία ανεξαρτητοποιούνται πλήρως από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

• 1908 – Γυναίκες αθλήτριες αγωνίζονται για πρώτη φορά στους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, στο Λονδίνο.

• 1913 – Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Ξάνθη.
• 1930 – Το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου αρχίζει στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης με τον αγώνα Γαλλίας – Μεξικού (4-1). Ο γάλλος Λισιέν Λοράν πετυχαίνει το πρώτο γκολ στην ιστορία των παγκοσμίων κυπέλλων.
• 1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι  Μαυροβούνιοι ξεσπούν σε λαϊκή εξέγερση εναντίον των δυνάμεων του Άξονα.
• 1962 – Υπέρ της ολοκληρωτικής κατάργησης των έκτακτων μέτρων τάσσεται η Ένωσις Κέντρου, η οποία θεωρεί ως επαρκή νομική κάλυψη τον ισχύοντα ποινικό νόμο και τη μη αναγνώριση του Κ.Κ.Ε. Απορρίπτεται πρόταση της Ε.Δ.Α. για χορήγηση γενικής αμνηστίας και για την αναγνώριση του Κ.Κ.Ε. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος απορρίπτει για άλλη μία φορά τον όρο “εμφύλιος πόλεμος”, με το επιχείρημα ότι δεν επρόκειτο για σύρραξη μεταξύ δύο ελληνικών παρατάξεων, που διεκδικούσαν την εξουσία, αλλά για ανταρσία της μίας από αυτές κατά του επίσημου ελληνικού κράτους με υποκίνηση από το εξωτερικό.
• 1965 – Ο Φίλιπ Τάλμποτ, βοηθός υπουργός Εξωτερικών, διορίζεται πρεσβευτής των Η.Π.Α. στην Ελλάδα.
• 1972 – Ο καλαθοσφαιριστής του Ηρακλή Αριστείδης Μούμογλου επιτυγχάνει 145 πόντους κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας του με τον ΒΑΟ και δημιουργεί ρεκόρ όλων των εποχών στην Α’ Κατηγορία του μπάσκετ. Ο αγώνας λήγει με σκορ 170-94.
• 1977 – Η Σομαλία κηρύσσει τον πόλεμο στην Αιθιοπία.
• 1978 – Η κομμουνιστική Αλβανία του Ενβέρ Χότζα διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις της με την Κίνα και βυθίζεται στην απομόνωση.
• 1985 – Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους καθίσταται ενεργός πρόεδρος για τη συγκεκριμένη ημέρα, καθώς ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν υποβάλλεται σε χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση πολύποδων από το παχύ έντερο.
• 1996 – Επισημοποιήθηκε το διαζύγιο του πριγκιπικού βασιλικού ζεύγους του Ηνωμένου Βασιλείου Κάρολου και Νταϊάνα.
• 2010 – Σταματά η υποστήριξη του  Windows XP Service Pack 2

Γεννήσεις

• 100 π.Χ. – Ιούλιος Καίσαρ, Ρωμαίος πολιτικός και στρατιωτικός
• 1527 –  Τζων Ντη, Άγγλος μαθηματικός και επιστήμονας
• 1608 – Φερδινάνδος Γ΄, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
• 1841 –  Ότο Βάγκνερ, Αυστριακός αρχιτέκτονας
• 1854 –  Αρίσταρχος Μπελοπόλσκυ, Ρώσος αστρονόμος
• 1889 –  Λουίζα Μαουντμπάττεν, βασίλισσα της Σουηδίας
• 1916 – Δέσπω Διαμαντίδου, ηθοποιός
• 1918 –  Αλμπέρτο Ασκάρι, Ιταλός οδηγός αγώνων
• 1927 – Σιμόν Βέιλ, Γαλλίδα πολιτικός. Η Σιμόν Βέιλ (Simone Veil) ήταν Γαλλίδα πολιτικός, γεννημένη στη Νίκαια της Γαλλίας στις 13 Ιουλίου 1927. Ήταν η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (1979-1982). Το 2008 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Πέθανε στις 30 Ιουνίου 2017.
• 1934 – Ουόλε Σογίνκα, Νιγηριανός συγγραφέας
• 1940 – Πάτρικ Στιούαρτ. Ο Σερ Πάτρικ Στιούαρτ (Sir Patrick Stewart), OBE (γεννηθείς 13 Ιουλίου 1940) είναι Άγγλος ηθοποιός ο οποίος είχε μια διακεκριμένη καριέρα στο θέατρο και στην τηλεόραση. Είναι ευρύτερα γνωστός για τους ρόλους του στην τηλεόραση και στις ταινίες, όπως ο Κάπταιν Ζαν-Λουκ Πίκαρντ στο Star Trek: Η Επόμενη Γενιά και στις επιτυχημένες ταινίες όπως τον Καθηγητή Τσαρλς Εξέιβιερ στις σειρές της ταινίας X-Men, και τη φωνή του Άβερι Μπούλοκ στο American Dad!.
• 1942 – Χάρισον Φορντ, Αμερικανός ηθοποιός
• 1942 – Γκέρχαρντ Χετς, Γερμανός κολυμβητής
• 1944 –  Έρνο Ρούμπικ, Ούγγρος εφευρέτης
• 1950 –Μα Γινγκ-Τζέου, Ταϊβανέζος πολιτικός
• 1950 – Τζουρελάνγκ Ζεντκάια, πρόεδρος των νήσων Μάρσαλ
• 1954 – Σεζέν Ακσού, Τουρκάλα τραγουδίστρια
• 1972 – Σιν Γουάλτμαν, Αμερικανός παλαιστής
• 1973 – Ρομπέρτο Μαρτίνεθ, Ισπανός προπονητής ποδοσφαίρου
• 1988 – Κόλτον Χέινς, Αμερικανός ηθοποιός και μοντέλο

Θάνατοι

• 574 – Σεζέν Ακσού
• 939 – Πάπας Λέων Ζ΄
• 1024 – Ερρίκος Β΄, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
• 1107 – Κιλίτζ Αρσλάν Α΄, σουλτάνος του Ρουμ
• 1705 – Τίτος Όουτς, Άγγλος προτεστάντης συνωμότης
• 1793 – Ζαν Πολ Μαρά, Γάλλος ιατρός και πολιτικός
• 1951 – Άρνολντ Σένμπεργκ, Αυστριακός συνθέτης
• 1954 – Φρίντα Κάλο, Μεξικανή ζωγράφος
• 1963 – Φίλων Κτενίδης, πολιτικός
• 1965 – Φώτης Κόντογλου, συγγραφέας και ζωγράφος
• 1968 – Αθανασία Μουστάκα, ηθοποιός
• 1968 – Ηλίας Τσιριμώκος, πολιτικός
• 1974 – Πάτρικ Μπλάκετ, Άγγλος φυσικός. Ο Πάτρικ Μέιναρντ Στιούαρτ Μπλάκετ, Βαρώνος Μπλάκετ (Patrick Maynard Stuart Blackett, 18 Νοεμβρίου 1897 – 13 Ιουλίου 1974), μέλος του Τάγματος της Αξίας και μέλος της Βασιλικής Εταιρείας, ήταν Άγγλος πειραματικός φυσικός, γνωστός για το έργο του πάνω στον θάλαμο Γουίλσον, τις κοσμικές ακτίνες και τον παλαιομαγνητισμό. Το 1948 βραβεύθηκε με το Νόμπελ Φυσικής για την εξέλιξη της μεθόδου του θαλάμου Γουίλσον (cloud chamber) και για τις ανακαλύψεις στην Πυρηνική Φυσική και την κοσμική ακτινοβολία. Ο Μπλάκετ γεννήθηκε στο Λονδίνο, ήταν γιος του Άρθουρ Στιούαρτ Μπλάκετ και της Καρολάιν Μέιναρντ.
• 1980 – Σερέτσε Χάμα, πρόεδρος της Μποτσουάνας
• 1983 –  Γκαμπριέλ Ρουά, Καναδή συγγραφέας
• 1998 –  Κωνσταντίνος Κόλλιας, δικαστικός και πολιτικός
• 2002 – Γιουσούφ Καρς, Αρμένιος φωτογράφος
• 2006 – Ρεντ Μπάτονς, Αμερικανός ηθοποιός. Ο Ρεντ Μπάτονς (Red Buttons), καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Άαρον Τσουάτ (Aaron Chwatt, 5 Φεβρουαρίου 1919 – 13 Ιουλίου 2006), ήταν Αμερικανός ηθοποιός. Βραβεύτηκε με ένα Όσκαρ για το ρόλο του στρατιωτικού Κέλι στην ταινία Σαγιονάρα (Sayonara) το 1957. Στην τηλεόραση διατηρούσε το «The Red Buttons Show», ενώ στον κινηματογράφο εμφανίστηκε στις ταινίες Χατάρι (Hatari, 1962), Η μεγαλύτερη ημέρα του πολέμου (The Longest Day, 1962), Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν (They Shoot Horses, Don’t They?, 1969), Η περιπέτεια του Ποσειδώνα (The Poseidon Adventure, 1972), Ο Πιτ και ο δράκος (Pete’s Dragon, 1977).
• 2007 – Μάικλ Ρέαρντον, Αμερικανός αναρριχητής
• 2014 – Ναντίν Γκόρντιμερ, Νοτιοαφρικανή συγγραφέας
• 2016 – Έκτορ Μπαμπένκο, Αργεντινός σκηνοθέτης
• 2016 – Μπερνάρντο Προβεντσάνο, Ιταλός εγκληματίας
• 2017 –  Γιάννης Καλατζής, τραγουδιστής
• 2017 – Λιου Σιαομπό, Κινέζος ακτιβιστής

Επέτειοι και εορτές

Ορθόδοξη Εκκλησία

13 Ιουλίου γιορτάζουν…

• Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ
• Όσιος Στέφανος ο Σαββαΐτης
• Οσία Σάρρα
• Αγία Γολινδούχ η Περσίδα που μετονομάστηκε Μαρία
• Άγιοι Ηλιόφωτοι
• Άγιος Ονησίφορος
• Όσιος Νικόδημος της Τισμάνα